روزنامه وال‌استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه دیپلماتیک گزارش داده است که شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، در حال نزدیک شدن به توافقی با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا است تا او را به پذیرش «انزوای تایوان» و مخالفت با تلاش‌های استقلال‌طلبانه این جزیره که پیش‌تر از سوی جو بایدن حمایت می‌شد، قانع کند.
طبق این گزارش، پکن در تلاش است واشنگتن یک اعلامیه رسمی صادر کند که صراحتا با استقلال تایوان مخالفت داشته باشد؛ اقدامی که پس از یک سال گفت‌وگوی سطح بالا میان شی جین‌پینگ و دولت ترامپ دنبال می‌شود. به نوشته وال‌استریت ژورنال، چین این موضع احتمالی را تغییری اساسی در سیاست سنتی آمریکا می‌داند، چرا که تاکنون واشنگتن بدون آنکه رسما مخالفت کند، صرفا نسبت به حمایت از استقلال تایوان خودداری می‌کرد.
در همین حال، یک گزارش محرمانه از سازمان اطلاعات دفاعی ایالات متحده (DIA) نشان می‌دهد چین در حال تقویت سریع ناوگان کشتی‌های باری خود است تا در صورت نیاز برای «حمله احتمالی» به تایوان آماده باشد. این گزارش را شبکه استرالیایی ای‌بی‌اس منتشر کرده است.
به گفته این شبکه، گزارش یادشده که اعضای دی‌آی‌ای در ابتدای سال جاری برای وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) تهیه کرده‌اند، نشان می‌دهد کشتی‌های بزرگ اقیانوس‌پیما دستخوش تغییرات فنی شده‌اند تا قابلیت حمل تانک‌ها و شرکت در عملیات آبی-خاکی را داشته باشند. ای‌بی‌اس همچنین خبر داده است که حدود ۳۰ کشتی تجاری چین در سال ۲۰۲۲ طی رزمایش‌های نظامی با حضور ارتش چین مشاهده شده‌اند. این رزمایش‌ها از سوی ائتلاف اطلاعاتی «فایو آیز» شامل استرالیا، کانادا، نیوزیلند، بریتانیا و آمریکا رصد شدند.
در ادامه این گزارش آمده است که چین قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۶ بیش از ۷۰ کشتی بزرگ از این نوع بسازد. دولت تایوان نیز به ای‌بی‌اس گفته است که این کشتی‌ها را بخشی از «نیت‌های توسعه‌طلبانه چین» نسبت به جزیره می‌داند.
در سال‌های اخیر، پکن با افزایش قابل ملاحظه در ساخت و تجهیز ناوگان کشتی تجاری و انتقال فناوری به شناورهای بزرگ، عملا ظرفیت انجام عملیات آبی-خاکی را ارتقاء داده است. طبق یکی از فصل‌های گزارش سالانه وزارت دفاع آمریکا، چین پروژه‌ای با استفاده از کشتی‌های تجاری را دنبال میکند که می‌توانند به سرعت تجهیزات سنگین نظامی را حمل کنند و به عنوان نیروی پشتیبانی شبه‌نظامی در حالت جنگی عمل کنند.
توانایی چین در این زمینه، متکی به سازگارسازی فنی کشتی‌ها برای حمل تانک، نفربرهای زرهی و تجهیزات لجستیکی است که در گزارش‌های اطلاعاتی آمریکا برجسته شده است. همچنین، انجام رزمایش‌های مشترکی میان نیروی دریایی چین و بخش‌های زمینی، نشان می‌دهد پکن در حال تمرین هماهنگی بین واحدهای دریایی و نیروهای فرود آبی‌خاکی است.
از سوی دیگر، تایوان نیز در مقابل به سمت تدابیر غیرمتقارن پیش رفته است که شامل استفاده از کشتی‌های سبک، قایق‌های موشک‌انداز، سامانه‌های ضدناو و مین‌گذاری دریایی می‌شود تا هزینه هر تهاجم را برای مهاجم بسیار بالا ببرد. در گزارش دفاع ملی تایوان آمده که این جزیره تلاش میکند با رویکرد «جامعه همه‌جانبه» آمادگی دفاعی خود را تقویت کند.
در عرصه سیاست بین‌المللی، واشنگتن نیز به رغم اعلام مواضع مبهم در قبال دفاع از تایوان، دستخوش فشارهای داخلی برای شفاف‌تر شدن مواضعش شده است. برخی سناتورها در آمریکا لایحه‌هایی برای تاکید بر حمایت از تایوان و تقویت روابط دوجانبه معرفی کرده‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به موازات این تحولات، چین بارها در فاصله نزدیک به جزیره تایوان رزمایش‌های بزرگ‌مقیاس برگزار کرده است. یکی از این رزمایش‌ها در آوریل ۲۰۲۵ انجام شد که شامل تحرکات مشترک نیروی دریایی، هوایی و راکتی در تنگه تایوان بود و عبور ناگهانی هواپیماها و کشتی‌ها از خط میانی تنگه را به نمایش گذاشت.
وزرات دفاع تایوان روز ۱۳ فروردین ۱۴۰۴ اعلام کرده بود هواپیماها و ناوهای چین این کشور را کاملا محاصره کردند. در این رزمایش دست‌کم ۲۷ جنگنده، ۲۱ ناو و ۱۰ کشتی گارد دریایی حضور داشتند و سخنگوی وزارت امور خارجه چین نیز در همان روز رسما اعلام کرده بود که پکن تا زمانی که این «جزیره یاغی» بر ادعای استقلال پافشاری میکند، به تنبیه تایوان ادامه می‌دهد.
این رزمایش در واقع تاکید دوباره‌ای بر مسئله اصلی ادعای چین در مورد جزیره خودمختار تایوان بود. پکن این جزیره را استانی جداشده می‌داند که دوباره به این کشور بازخواهد گشت و احتمال توسل به زور برای تحقق این هدف را رد نکرده است. اما بسیاری از تایوانی‌ها خود را جزو کشوری جدا می‌دانند؛ اگرچه اکثر آن‌ها مایل‌اند وضعیت فعلی حفظ شود که تایوان نه اعلام استقلال از چین کرده است و نه به آن ملحق می‌شود.
از منظر دیپلماتیک، دیگر قدرت‌های منطقه‌ای مانند ژاپن، کره جنوبی و آمریکا طی بیانیه مشترکی به نگرانی خود از افزایش فعالیت‌های تحریک‌آمیز چین در نزدیکی تنگه تایوان پرداخته‌اند و بر لزوم حفظ ثبات منطقه‌ای تاکید کرده‌اند. اما اکنون اگر شی جین‌پینگ موفق شود ترامپ را متقاعد کند که موضع جدیدی اتخاذ نماید – به‌خصوص یک موضع صریح علیه استقلال تایوان - این امر می‌تواند نقطه عطفی در سیاست واشنگتن نسبت به تنگه تایوان باشد.
