شاهزاده هیساهیتو نخستین مرد خاندان سلطنتی ژاپن است که طی ۴۰ سال گذشته به سن قانونی و آمادگی برای سلطنت رسیده است و بسیاری از مردم ژاپن نگراناند که او آخرین امپراتور این خاندان باشد.
مراسم مفصل کاخ برای به رسمیت شناختن ورود هیساهیتو به بزرگسالی در روز شنبه، بار دیگر آینده مبهم کهنترین پادشاهی جهان را یادآوری میکند؛ پادشاهی که بقای آن به دلیل سیاست جانشینی صرفا مردانه و کم شدن تدریجی تعداد اعضای خاندان، در خطر است.
به گزارش سیانان، هیساهیتو نفر دوم در صف رسیدن به «تخت گل داوودی» است و احتمالا روزی امپراتور خواهد شد، اما بعد از او دیگر وارثی وجود ندارد و همین خانواده امپراتوری را بر سر دوراهی قرار داده است که آیا آیا باید حکمی را که در قرن نوزدهم، جانشینی زنان را لغو کرد، تغییر دهند یا نه.
شاهزادهای که عاشق حشرات است
هیساهیتو، دانشجوی سال اول زیستشناسی دانشگاه تسوکوبا در نزدیکی توکیو است. او از بازی بدمینتون لذت میبرد و علاقه ویژهای به حشرات دارد و حتی درباره بررسی جمعیت سنجاقکها در محوطه اقامتگاه خاندانش در آکاساکا مقاله علمی نوشته است. او در نخستین کنفرانس خبریاش در ماه مارس گفت که میخواهد پژوهش خود را بر سنجاقکها و دیگر حشرات متمرکز کند و به دنبال راههایی برای حفاظت از جمعیت آنها در مناطق شهری است.
هیساهیتو ششم سپتامبر ۲۰۰۶ متولد شد و تنها پسر شاهزاده آکیشینو، وارث تاج و تخت و همسرش، شاهدخت کیکو، است. او دو خواهر بزرگتر دارد: شاهدخت کاکو و ماکو که پس از ازدواج با فردی غیرسلطنتی، عنوانش را از دست داد.
مراسم بزرگداشت ورود او به سن قانونی یک سال پس از ۱۸ سالگیاش برگزار شد، زیرا ترجیح داد ابتدا بر آزمون ورود به دانشگاه تمرکز کند.
او شاید آخرین امپراتور باشد
هیساهیتو برادرزاده امپراتور ناروهیتو است. ناروهیتو تنها یک فرزند دارد: شاهدخت آیکو. هیساهیتو کوچکترین عضو از ۱۶ عضو بزرگسال خانواده امپراتوری است و او و پدرش تنها مردان وارث تاج و تخت پس از ناروهیتو هستند. شاهزاده هیتاچی، برادر کوچکتر امپراتور پیشین، اکنون ۸۹ سال دارد و سومین نفر در صف است.
این کمبود وارث پادشاهی، نگرانی بزرگی برای سلطنت ژاپن است که مورخان عمر آن را هزار و ۵۰۰ سال میدانند. این مشکل همچنین بازتابی از پیری و کاهش جمعیت ژاپن نیز هست.
ژاپن در گذشته امپراتوران زن نیز داشت. در تاریخ، هشت امپراتور زن در ژاپن سلطنت کردهاند که آخرین آنها گوساکوراماشی بود که بین سالهای ۱۷۶۲ تا ۱۷۷۰ حکومت کرد، اما هیچ کدام وارثی به جا نگذاشتند. از سال ۱۸۸۹، در قانون اساسی پیش از جنگ، جانشینی رسما به مردان محدود شد و قانون خاندان امپراتوری مصوب سال ۱۹۴۷ (بعد از جنگ جهانی دوم) نیز همچنان فقط جانشینی مردان را مجاز میداند.
کارشناسان میگویند این نظام جانشینی ذاتا مشکلدار است و در گذشته هم تنها به مدد وجود معشوقههای رسمی (همسران فرعی) متعدد امپراتورها که برای خاندان سلطنتی فرزندان بیشتری، از جمله پسر، به دنیا میآوردند، بیمشکل ادامه یافت. این رسم چندهمسری حدود ۱۰۰ سال است که منسوخ شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
با اینکه شاهدخت آیکو، یعنی تنها فرزند امپراتور ناروهیتو و ملکه ماساکو، در میان افکار عمومی حمایت گستردهای برای سلطنت دارد، طبق قانون نمیتواند جانشین پدرش شود.
جدال بر سر جانشینی چگونه است؟
دولت برای رفع نگرانیها، در سال ۲۰۰۵ طرحی برای اجازه جانشینی زنان آماده کرد، اما تولد هیساهیتو ورق را برگرداند و ملیگرایان با این طرح مخالفت کردند. یک هیئت محافظهکار در سال ۲۰۲۲ پیشنهاد کرد که خط جانشینی مردانه حفظ شود، اما زنان خاندان پس از ازدواج عنوان خود را از دست ندهند. همچنین پیشنهاد شد که نوادگان مرد از شاخههای منقرضشده خاندان به سلطنت بازگردانده شوند، تا سلطنت مردان تداوم یابد. با این حال بحث بر سر اعطای جایگاه سلطنتی به همسران غیرسلطنتی شاهزادهخانمها و فرزندانشان متوقف ماند و همین باعث شد بار سنگین آینده سلطنت تنها بر دوش هیساهیتو بماند.
شینگو هاکهتا، رئیس پیشین آژانس دربار سلطنتی، در مقالهای در روزنامه یومیوری نوشت: «مسئله اساسی این نیست که مردان جانشین باشند یا زنان، بلکه مهم این است که چگونه میتوان سلطنت را نجات داد.»
روزنامه محافظهکار یومیوری در ماه مه پیشنهادی منتشر کرد که خواستار اصلاح فوری قانون خاندان امپراتوری شد تا به شوهران و فرزندان شاهدختها جایگاه سلطنتی داده شود و زنان هم بتوانند بر تخت بنشینند. این روزنامه از پارلمان خواست «با مسئولیتپذیری» به بحران مربوط به نهاد سلطنت و نماد وحدت مردم کشور پایان دهد.
مراسم چطور پیش رفت؟
مراسم روز شنبه از اقامتگاه خانوادگی آغاز شد؛ جایی که هیساهیتو با لباس رسمی حاضر شد تا تاجی را که فرستاده امپراتور ناروهیتو آورده بود، تحویل بگیرد.
در مراسم اصلی در کاخ سلطنتی که با حضور دیگر اعضای خاندان و مقامهای ارشد دولتی برگزار شد، او جامه سنتی بژرنگی بر تن داشت که نشانه دوران پیشابلوغ بود. سپس پوشش سرش با تاج سیاه «کانموری» که نشانه بزرگسالی است، جایگزین شد. هیساهیتو عمیقا تعظیم کرد و از امپراتور برای تاج و از والدینش برای برگزاری مراسم، سپاسگزاری کرد و تعهد داد که مسئولیتهایش را بهعنوان یک عضو خاندان سلطنتی به انجام برساند. سپس لباس رسمی سیاه پوشید و سوار بر کالسکه سلطنتی شد تا در سه معبد واقع در مجموعه کاخ نیایش کند.
بعدازظهر، او دوباره کتشلوار رسمی به تن کرد تا در تالار کاج با امپراتور ناروهیتو و ملکه ماساکو دیدار کند. در مراسمی دیگر، نشان بزرگ گل داوودی، عالیترین نشان امپراتوری ژاپن را دریافت کرد و همچنین با پدربزرگ و مادربزرگش، امپراتور پیشین آکیهیتو و همسرش میچیکو هم دیدار کرد.
شبهنگام، آکیشینو و کیکو برای پسرشان در هتلی در توکیو با حضور خویشاوندان، جشن خصوصی بر پا کردند.
برنامههای آیینی بعدی عبارتاند از سفر به معبد ایسه (مقدسترین معبد شینتو) در اوایل هفته آینده، زیارت آرامگاه جیمو، نخستین امپراتور افسانهای، در نارا و زیارت آرامگاه هیروهیتو، امپراتور زمان جنگ، در حومه توکیو.
او روز چهارشنبه طی مراسمی رسمی با نخستوزیر شیگرو ایشیبا و دیگر مقامها، ناهار خواهد خورد.