نمایندگان جمهوری اسلامی و بریتانیا، فرانسه و آلمان در حالی امروز، جمعه در استانبول پای میز مذاکره مینشینند که اروپا امیدوار است تا نهم شهریورماه با تهران به توافق برسد و تهدید کرده در صورتی که پیشرفتی انجام نشود، مکانیسم ماشه را فعال میکند. در مقابل جمهوری اسلامی با سه خواسته غنیسازی، لغو تحریمها و تضمین انجام نشدن حمله نظامی به ایران در طول مذاکرات همچنان بر این باور است که هنوز زمان دارد و مذاکرات روز جمعه تعیینکننده نیست.
در این بین برخی رسانهها به احتمال تمدید ضربالاجل اروپا برای توافق با تهران اشاره کردهاند.
فرانسه، بریتانیا و آلمان برای نخستین بار پس از حملات آمریکا و اسرائیل به سایتهای هستهای ایران، مذاکرات حضوری با نمایندگان جمهوری اسلامی را برگزار میکنند. به گزارش رویترز، دیپلماتها میگویند هدف این مذاکرات سنجش تمایل تهران به مصالحه برای جلوگیری از بازگشت تحریمهاست.
ایالات متحده پیش از حملات هوایی به سه سایت هستهای ایران، پنج دور گفتگو با ایران انجام داده بود.
به گزارش رویترز، دیپلماتهای جمهوری اسلامی و اروپا میگویند که در حال حاضر هیچ چشماندازی برای بازگشت تهران به میز مذاکره با آمریکا وجود ندارد.
به نوشته این خبرگزاری بریتانیایی، اما کشورهای اروپایی میگویند باید مذاکرات از سر گرفته شود؛ بهویژه به دلیل توقف بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تاسیسات هستهای ایران و نزدیک شدن ضربالاجل ۱۸ اکتبر برای پایان اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام ضمیمه آن است.
آنها همچنین خواستار توضیح درباره مکان ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده با خلوص بالا نزدیک به سطح تسلیحاتی هستند که از زمان حملات ماه گذشته، محل نگهداری آن مشخص نیست.
یوهان وادفول، وزیر خارجه آلمان، روز ۱۸ ژوئیه در نشست خبری در پاریس گفت: «ما مصمم هستیم که برای رسیدن به راهحل دیپلماتیک، هر کاری از دستمان برمیآید انجام دهیم.»
بازگشت تحریمها یا تمدید ضربالاجل؟
بر اساس مفاد قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل که توافق ۲۰۱۵ را تصویب کرده، تحریمهای سازمان ملل میتوانند پیش از انقضای توافق دوباره اعمال شوند – روندی که حدود ۳۰ روز طول میکشد.
بریتانیا، فرانسه و آلمان که نمیخواهند با پایان یافتن توافق، اهرم فشار خود را از دست بدهند، هشدار دادهاند در صورت عدم دستیابی به توافقی جدید، مکانیسم «بازگشت سریع تحریمها» (snapback) را فعال خواهند کرد که تمامی تحریمهای قبلی سازمان ملل علیه ایران، از جمله در بخشهای نفت، بانکداری و دفاعی را بازمیگرداند.
با توجه به اینکه روسیه – متحد ایران – از اکتبر ریاست شورای امنیت را بر عهده خواهد داشت، این سه کشور اروپایی اعلام کردهاند که آخرین فرصت برای واکنش و فعالسازی تحریمها، پایان ماه اوت است.
به گزارش رویترز، سه دیپلمات اروپایی، یک دیپلمات منطقهای و یک دیپلمات جمهوری اسلامی گفتهاند که نشست استانبول عمدتا بر موضوع مکانیسم ماشه متمرکز خواهد بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته این منابع، کشورهای اروپایی در این نشست، امکان تمدید مهلت بازگشت تحریمها به مدت حداکثر شش ماه را با ایران در میان خواهند گذاشت.
در ازای این تمدید، ایران باید تعهداتی در مسائل کلیدی ارائه دهد؛ از جمله ورود به مذاکرات با واشنگتن، همکاری کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و ارائه توضیحات درباره ذخایر اورانیوم غنیشده.
کاظم غریبآبادی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه در گفتگو با خبرنگاران در سازمان ملل گفت که تهران با سفر یک تیم فنی از آژانس به ایران در هفتههای آینده موافقت کرده است. او در عین حال درباره مذاکره با واشینگتن گفت که تهران آماده بازگشت به گفتگو با واشینگتن است اما نخست ایالات متحده باید اعتمادسازی کند. او درباره شروط تهران برای مذاکره با آمریکا گفت: «این موارد شامل «بازسازی اعتماد ایران – چراکه ایران هیچ اعتمادی به ایالات متحده ندارد – پرهیز از استفاده از مذاکرات بهعنوان پوششی برای اهداف پنهان مانند اقدام نظامی، هرچند ایران کاملا برای هر سناریویی آماده است؛ احترام گذاشتن به حقوق ایران و به رسمیت شناختن آن در چارچوب معاهده عدم اشاعه، از جمله غنیسازی مطابق با نیازهای مشروع کشور؛ و لغو تحریمها» میشود.»
غریب آبادی هشدار داد که فعالسازی مکانیسم بازگشت تحریمها با واکنش شدید تهران مواجه خواهد شد. ایران پیشتر تهدید کرده بود که ممکن است از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، انپیتی (NPT) خارج شود.
غریبآبادی افزود که درباره امکان تمدید مهلت شنیده است: «الان خیلی زود است که درباره تمدید صحبت کنیم. ما در واقع حدود سه ماه تا مهلت ۱۸ اکتبر زمان داریم.»
یکی از مقامات دولت ترامپ که نخواست نامش فاش شود، در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا آمریکا با کشورهای اروپایی درباره بازگشت تحریمها رایزنی میکند یا نه، گفت که ایالات متحده «هماهنگ» با تروئیکای اروپا عمل میکند، اما جزئیات بیشتری ارائه نداد.
به گفته چهار منبع آگاه به رویترز، ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، روز پنجشنبه در پاریس بود و قرار است با مقامات فرانسوی درباره موضوعات مختلف از جمله ایران گفتگو کند.