درحالی که استفاده از سیگارهای الکترونیکی بین جوانان در حال افزایش است، یافته‌های جدید حاکی از آن است که انواع بدون نیکوتین این سیگارها که طعم‌دار هستند نیز می‌توانند اعتیادآور باشند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که طعم‌دهنده‌هایی مانند وانیل، نعنا و سیب سبز ممکن است خود به‌تنهایی مسیرهای مغزی مرتبط با پاداش، لذت و اعتیاد را فعال کنند.

به گزارش نیو‌یورک پست، در مطالعه‌‌ جدید، موش‌های نابالغ مذکر و مونث در معرض هواپخش یا آئروسل‌‌های (Aerosol/ ذرات جامد یا قطرات مایع معلق در گاز) طعم‌دار قرار گرفتند تا ببینند بر جریان دوپامین در نواحی مغز که مسئولیت پردازش پاداش‌ها و لذت‌ها را بر عهده دارند، چگونه تاثیر می‌گذارند و آیا ممکن است بر حالت روحی، احساس لذت یا حتی احتمال وابستگی (اعتیاد) هم اثر داشته باشند.

نتایج نشان داد که چهار ترکیب از طعم‌ها با نیکوتین به افزایش رفتارهای مرتبط با تقویت پاداش‌ها منجر شد: نیکوتین همراه با منتول (نعنا)، گیلاس و وانیل و همچنین طعم وانیل به‌طور جداگانه. هواپخش با عطر وانیل به‌تنهایی و حتی بدون نیکوتین، هم رفتارهایی مرتبط با جستجوی پاداش را تحریک کرد. در مقابل، عطر گیلاس به‌تنهایی چنین اثری نداشت.

این تحقیق همچنین دریافت که ترکیب سیب سبز و وانیل می‌توانند فعالیت گیرنده‌های نیکوتینیک استیل‌کولین را تغییر دهند؛ یعنی همان پروتئین‌هایی که نیکوتین برای ایجاد وابستگی از آن‌ها استفاده می‌کند.

این مطالعه به طور کلی، از تاثیر منفی هر نوع سیگار الکترونیکی بر مغز، به ویژه مغز جوان و در حال رشد، تصویری نسبتا ترسناک ارائه می‌دهد.

دکتر براندون جی. هندرسون، محقق اصلی این مطالعه، با تاکید بر اهمیت این یافته‌ها، تاکید می‌کند که برخی طعم‌ها در سیگارهای الکترونیکی می‌توانند به گونه‌ای بر سیستم دوپامین مغز تاثیر بگذارند که باعث تحریک نواحی پاداش مغز شوند، حتی اگر نیکوتین همراه آن‌ها وجود نداشته باشد. یکی از نواحی کلیدی که در این فرایند نقش دارد، هسته آکومبنس است که به‌عنوان مرکز پاداش در مغز شناخته می‌شود. این ناحیه معمولا هنگام ایجاد احساس لذت و پاداش فعال می‌شود و می‌تواند در ایجاد انگیزه یا اعتیاد نقش داشته باشد. این یعنی استفاده نوجوانان از سیگارهای الکترونیک طعم‌دار بدون نیکوتین هم می‌تواند منجر به اعتیاد شود.

این پژوهش با مطالعات پیشین که نشان می‌دهند سیگارهای الکترونیک بدون نیکوتین می‌توانند خطرات شناختی به همراه داشته باشند، هم‌راستا است. یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان داد که حتی هواپخش سیگارهای الکترونیک بدون نیکوتین و بدون طعم نیز می‌تواند واکنش ریه‌ها را در موش‌های مونث تغییر دهد. مطالعه دیگری در همان سال دریافت که اگرچه به نظر نمی‌رسد سیگارهای الکترونیک طعم‌دار به‌تنهایی اعتیادآور باشند، استفاده از آن‌ها می‌تواند تمایل فرد به مصرف نیکوتین را بیشتر کند.

شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد کشیدن سیگارهای الکترونیک به طور کلی خطرات زیادی برای سلامتی دارد. در تحقیقات اخیر آشکار شد که سیگارهای الکترونیکی مقدار شگفت‌آوری فلزات سمی آزاد می‌کنند، به طوری که یک روز استفاده از برخی از آن‌ها، بیشتر از ۲۰ بسته سیگار سنتی، سرب تولید می‌کنند.

برخی از این سیگارها هم حاوی سطحی از نیکل و آنتیموان بودند که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. از طرفی انتشار سرب و نیکل می‌تواند به مغز و ریه‌ها آسیب بزند. نگرانی بزرگ‌تر هم این است که به نظر می‌رسد سیگارهای الکترونیک یک‌بار مصرف جدید نسبت به سیگارهای الکترونیک قابل‌شارژ، مقدار بیشتری فلزات سمی آزاد می‌کنند.