عربستان سعودی در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده در مورد گرمای شدید که سال گذشته تلفات مرگباری به‌ جا گذاشت، قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای حفاظت از حجاج وضع کرده است.

مقام‌های سعودی هشدار داده‌اند که دمای هوا در مراسم حج امسال، در اواسط ژوئن، ممکن است بار دیگر به ۵۰ درجه سانتی‌گراد یا بیشتر برسد.

با توجه به اینکه انتظار می‌رود میلیون‌ها مسلمان از سراسر جهان به مکه بیایند، مقام‌های سعودی تمهیدات را افزایش داده‌اند تا از تکرار اتفاق سال گذشته که بیش از ۱۳۰۰ نفر در اثر گرمای شدید جان باختند، جلوگیری کنند.

این کشور پادشاهی اعلام کرده که با کمک فناوری، در حال افزایش تلاش‌ها برای پایش وضعیت سلامت حجاج است و همچنین برخورد با زائران ثبت‌نام‌نشده را تشدید کرده است، زیرا این افراد بدون دسترسی مناسب به سرپناه و آب در معرض خطر قرار دارند.

برای هر فردی که بدون مجوز اقدام به انجام مناسک حج کند، جریمه‌هایی تا سقف ۵۰۰۰ دلار و اقدام‌های تنبیهی دیگری مانند اخراج از کشور در نظر گرفته شده است. شهروندان سعودی و افراد دارای اقامت این کشور نیز مشمول این سیاست می‌شوند.

در یک نشست خبری در مکه، مقام‌ها اعلام کردند که از ورود ۲۶۹ هزار و ۶۷۸ نفر بدون مجوز به این شهر جلوگیری کرده‌اند.

بر اساس قوانین، فقط افراد دارای مجوز اجازه دارند مناسک سالانه حج را به جا آورند، حتی اگر تمام سال در شهر مکه زندگی کنند.

مقام‌ها همچنین بیش از ۲۳ هزار نفر از ساکنان سعودی را به‌دلیل نقض مقررات حج جریمه کرده‌اند و مجوز فعالیت ۴۰۰ شرکت خدمات حج را لغو کرده‌اند.

فهد الجلاجل، وزیر بهداشت سعودی، اعلام کرد «در سال ۲۰۲۳، بیش از ۸۰ درصد از ۱۳۰۰ مورد مرگ‌و‌میر، زائران ثبت‌نام‌نشده بودند» و متذکر شد که بسیاری از افراد فوت‌شده سالمند یا مبتلا به بیماری‌های مزمن بودند.

«امسال، ما با استفاده از فناوری و هماهنگی با هیئت‌های بین‌المللی تلاش می‌کنیم تا از ثبت و محافظت زائران اطمینان حاصل کنیم.»

مقام‌ها به زائران ابزارهای پوشیدنی هوشمندی داده‌اند که دمای بدن و ضربان قلب را کنترل می‌کند و در صورت مشاهده نشانه‌های گرمازدگی، هشدار می‌دهد.

آن‌ها همچنین در مسیرهای اصلی زیارت، ایستگاه‌های استراحت با تهویه مطبوع، ایستگاه‌های آب‌پاشی، محوطه‌های سایه‌‌دار و مراکز تامین آب بیشتری اضافه کرده‌اند.

مقام‌های سعودی همچنین از زائران خواسته‌اند که اقدام‌های احتیاطی شخصی را رعایت کنند، از جمله نوشیدن آب کافی، استفاده از چتر، پرهیز از قرارگیری در معرض آفتاب در ساعات اوج گرما و رعایت دستورالعمل‌های رسمی. زائران اکنون موظف‌اند کارت شناسایی سلامت به همراه داشته باشند و اپلیکیشن رسمی «نسک» را برای دسترسی به به‌روزرسانی‌ها، مسیر‌یابی و کمک‌های اضطراری دانلود کنند.

سازمان دفاع مدنی عربستان سعودی اعلام کرد که برای نخستین بار از پهپاد در مراسم حج استفاده می‌کند. این پهپادها می‌توانند برای نظارت و پایش و همچنین برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌ها به کار گرفته شوند.

وزارت امور اسلامی نیز زمان انتظار بین اذان و اقامه نماز در مساجد مکه  را در دوره حج کاهش داده است. بدین ترتیب، نمازگزاران زمان کمتری بین اذان و شروع نماز جماعت خواهند داشت‌ــ اقدامی که با هدف کاهش انتظار‌های طولانی‌مدت در گرمای طاقت‌فرسا انجام شده است.

از آن‌جا که تقویم اسلامی معمولا ۱۰ روز کوتاه‌تر از تقویم خورشیدی است، مراسم حج در برخی سال‌ها در فصل تابستان برگزار می‌شود، که احتمال دمای بسیار بالا و خطرناک را افزایش می‌دهد.

در سال ۲۰۲۴، دمای هوا در مکه در طول مراسم حج به ۵۱.۸ درجه سانتی‌گراد رسید.

پیش‌بینی‌های هواشناسی برای سال ۲۰۲۵ نیز از حج سوزان دیگری حکایت دارد، مرکز ملی هواشناسی عربستان سعودی هشدار داده است که دما در ماه ژوئن در سراسر منطقه «بالاتر از میانگین» خواهد بود.

حج، یکی از پنج رکن دین اسلام، بر هر مسلمانی که توانایی جسمی و مالی دارد، حداقل یک‌ بار در زندگی واجب است. عربستان سعودی انتظار دارد که امسال بیش از دو میلیون زائر در این مراسم شرکت کنند.