درگیری‌های مرزی تشدید شد؛ هراس از وقوع جنگی ویرانگر میان دو قدرت هسته‌ای

پاکستان در واکنش به حملات اخیر هند، عملیات بنیان مرصوص را کلید زد و دو پایگاه هوایی در داخل خاک هند را هدف قرار داد

یک مامور پلیس هند در مقابل خانه‌ای در جامو که بر اثر گلوله‌باران توپخانه پاکستان آسیب دیده است-۱۰ مه ۲۰۲۵-خبرگزاری فرانسه

سخنگوی ارتش هند، روز شنبه ۲۰ اردیبهشت، تخریب گسترده باند فرودگاه رحیم‌ یارخان در پنجاب پاکستان را تایید و در نشستی خبری اعلام کرد که جنگنده‌های این کشور، اوایل بامداد امروز، سه پایگاه‌ نظامی پاکستان را هدف قرار داده‌اند.

ساعتی پیش از این حمله نیز ارتش پاکستان اعلام کرد در جریان حملات تلافی‌جویانه و افزایش تنش‌های نظامی میان هند و پاکستان، سامانه پدافند هوایی اس۴۰۰ هند پایگاه هوایی در آدامپور ایالت پنجاب را با موشک‌های هایپرسونیک منهدم کرده است.

به گزارش آسوشیتدپرس، طی روزهای اخیر درگیری‌های مرزی میان دو کشور افزایش یافته است و تبادل آتش سنگین در مناطق مرزی کشمیر در جریان است. تاکنون در این درگیری‌ها دست‌کم ۱۹ نفر در منطقه تحت کنترل هند و ۱۷ غیرنظامی در منطقه تحت کنترل پاکستان کشته شده‌اند. ایالات متحده، چین، ترکیه، روسیه و عربستان سعودی، ازجمله کشورهایی‌اند که خواستار صلح فوری و خویشتن‌داری دو کشور و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز این درگیری‌ها شده‌اند.

با این حال، خبرگزاری رویترز امروز گزارش داد که شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، اعضای ستاد فرماندهی ملی این کشور را برای برگزاری نشست فوری فراخوانده است. ستاد فرماندهی ملی پاکستان، که عالی‌ترین مرجع سیاست‌گذاری دفاعی و هسته‌ای این کشور است، وظیفه هماهنگی راهبردی میان نیروهای زمینی، هوایی و دریایی، و نظارت بر زرادخانه هسته‌ای پاکستان را برعهده دارد. برگزاری جلسه این ستاد پس از آخرین نشست آن در سال ۲۰۱۹ نشان‌دهنده تصمیم احتمالی مقام‌های پاکستان درمورد استفاده از بمب اتمی علیه هند خواهد بود.

تلویزیون دولتی پاکستان نیز اعلام کرد که ارتش این کشور در واکنش به حملات اخیر هند، عملیاتی با نام «بنیان مرصوص» را آغاز کرده است و در این عملیات پایگاه‌های هوایی پاتانکوت و آدامپور را در داخل خاک هند هدف قرار داد.

بررسی ریشه جنگ

این درگیری‌ها از ۱۸ روز پیش در ۲۲ آوریل آغاز شد. تیراندازی مرگبار در یکی از اقامتگاه‌های پاهالگام در کشمیر هند، به کشته شدن دست‌کم ۲۶ گردشگر هندی منجر شد؛ رخدادی که نقطه عطفی در منازعه منطقه‌ای بود، چراکه تاکنون در این درگیری‌ها غیرنظامیان عمدتا در امان بودند. هفده نفر نیز در این ماجرا زخمی شدند. سپس گروهی به نام مقاومت کشمیر، که هند آن را وابسته به دولت پاکستان می‌داند، مسئولیت این حمله را برعهده گرفت.
بازماندگان این حادثه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند مهاجمان ابتدا از مردم می‌پرسیدند آیا هندو هستند و پس از آن تیراندازی می‌کردند.

۲۳ آوریل

هند در واکنش به این اتفاق روابط دیپلماتیکش با پاکستان را کاهش داد، تنهاگذرگاه مرزی زمینی فعال را مسدود کرد و معاهده حیاتی تقسیم آب را، که از دو جنگ و درگیری مرزی بزرگ جان سالم به در برده بود، تعلیق کرد. هند جست‌وجو برای یافتن مهاجمان پاهالگام را هم آغاز کرد، اما پاکستان هرگونه دخالت در این حمله را انکار کرد.

۲۴ آوریل

هند و پاکستان در این تاریخ صدور ویزا برای اتباع یکدیگر را لغو و ضرب‌الاجلی برای ترک کشور تعیین کردند. پاکستان حریم هوایی‌اش را به روی هواپیماهای هند بست و تجارت با هند، چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم، را تعلیق کرد. سپس وزرای دولت هر دو کشور به طور ضمنی هشدار دادند که این منازعه ممکن است به اقدام نظامی منجر شود.

۲۵ آوریل

هند اعلام کرد نیروهایش با سربازان پاکستانی در خط کنترل، یعنی مرز میان بخش‌های مورد مناقشه کشمیر، تبادل آتش کرده‌اند. پاکستان هشدار داد که توافق‌نامه‌ای که این خط را مشخص می‌کند به حالت تعلیق درخواهد آورد. سازمان ملل از هر دو طرف خواست نهایت خویشتن‌داری را به خرج دهند.

۲۶ آوریل

شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، قول داد دولت او با هرگونه تلاش هند برای متوقف یا منحرف کردن جریان آب «با تمام قدرت و قاطعیت» مقابله کند. جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد میانجی‌گری داد و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، گفت که «با اینکه تنش هند و پاکستان بالا گرفته است، اما چیز تازه‌ای نیست و همیشگی بوده است».

۳۰ آوریل

خوش‌بینی ترامپ به واقعیت تبدیل نشد و مقام‌های هند در کشمیر ده‌ها اقامتگاه در منطقه کوهستانی هیمالیا را موقتا تعطیل کردند. همچنین برای پنجمین شب پیاپی، تبادل آتش در خط کنترل میان دو کشور ادامه داشت. عطاالله تارر، وزیر اطلاعات پاکستان، نیز گفت که اطلاعات موثقی دارد که هند قصد دارد در ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده به پاکستان حمله نظامی کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اول مه

مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، با مقام‌های بلندپایه هند و پاکستان تماس گرفت تا به کاهش تنش کمک کند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت روبیو در گفتگو با مقام‌های هندی، درمورد کشتار پاهالگام ابراز تاسف کرده و تعهد آمریکا به همکاری با هند علیه تروریسم را تکرار کرده است. پاکستان اعلام کرد که روبیو بر ضرورت همکاری طرفین برای صلح و ثبات در جنوب آسیا تاکید کرده است.

۳ مه

پاکستان یک موشک بالستیک با برد ۴۵۰ کیلومتر را آزمایش کرد. پیش‌تر این‌گونه موشک‌ها معمولا به سمت دریا یا بیابان‌های بلوچستان پاکستان شلیک می‌شدند نه به سوی مرزهای هند. هند تبادل‌ کالا از طریق هوا و زمین با پاکستان را متوقف و هرگونه واردات مستقیم و غیرمستقیم از پاکستان را ممنوع کرد. همچنین ورود کشتی با پرچم پاکستان به بنادر هند و ورود کشتی‌ با پرچم هند به بنادر پاکستان ممنوع شد.

۷ مه

هند به پاکستان موشک شلیک کرد و پاکستان این حمله را «اقدام جنگی» نامید و وعده انتقام داد. در این حملات ۳۱ نفر ازجمله زنان و کودکان در کشمیر تحت کنترل پاکستان و استان پنجاب کشته شدند. وزارت دفاع هند مدعی شد که حملات علیه ۹ پایگاه انجام شده که در آن‌ها «حملات تروریستی علیه هند برنامه‌ریزی شده بود». هم‌زمان پاکستان گفت چند جنگنده هندی را ساقط کرده است.

۸ مه

هند پهپادهای تهاجمی به پاکستان فرستاد. به گفته ارتش پاکستان، در این حمله دست‌کم دو غیرنظامی کشته شده‌اند. در مقابل، هند پاکستان را متهم کرد که قصد حمله‌ داشته و حمله به سیستم دفاع هوایی پاکستان را تایید کرد. هند هزاران نفر را از روستاهای نزدیک مرز آتش در منطقه کشمیر خارج کرد. پروازها در فرودگاه‌های مناطق شمالی و غربی هند همچنان معلق‌‌اند و استان پنجاب پاکستان اعلام کرد که مدارس و دیگر موسسات آموزشی را تعطیل کرده است.

۹ مه

هند به دلیل تشدید تنش‌های نظامی با پاکستان بزرگ‌ترین تورنمنت کریکت داخلی خود را یک هفته به حالت تعلیق درآورد. پاکستان در ابتدا اعلام کرد که لیگ «توئنتی۲۰» (Twenty20، یکی از مدل‌های محبوب مسابقات کریکت) را به امارات متحده عربی منتقل خواهد کرد، اما سپس اعلام کرد که مسابقات را به تعویق می‌اندازد. چندین ایالت شمالی و غربی هند نیز مدارس و موسسات آموزشی را تعطیل کردند.

همچنین در این تاریخ جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا، گفت که جنگ احتمالی میان هند و پاکستان «ربطی به ما ندارد». سپس ارتش هند اعلام کرد پهپادهایی در ۲۶ نقطه در ایالت‌های مرزی با پاکستان و کشمیر تحت کنترل هند، ازجمله شهر اصلی سرینگر، مشاهده شده‌اند. ارتش نیز افزود که این پهپادها ردیابی و هدف قرار گرفته‌اند.

کشورهای عضو گروه هفت خواستار «خویشتن‌داری» هند و پاکستان شدند و هشدار دادند که تشدید بیشتر درگیری‌ها تهدیدی جدی برای ثبات منطقه است.

۱۰ مه

در نهایت امروز پاکستان اعلام کرد که هند به پایگاه‌های هوایی داخل خاک این کشور موشک شلیک کرده و حملات تلافی‌جویانه در جریان است. به گفته سخنگوی ارشد ارتش پاکستان، موشک‌های هند پایگاه هوایی نورخان در شهر نظامی راولپندی (نزدیک اسلام‌آباد)، پایگاه مرید در شهر چکوال و پایگاه رفیقی در ناحیه جهنگ در استان پنجاب شرقی را هدف قرار داده‌اند.

پاکستان همچنین خبر داد که به مواضع نظامی هند موشک شلیک کرده است. ساکنان کشمیر هند هم گزارش دادند که صدای انفجارهای مهیبی را در نقاط مختلف منطقه، ازجمله در شهرهای سرینگر، جامو و شهر نظامی اودهامپور، شنیده‌اند.

بیشتر از جهان