«اسامه برای من افتخار است. نظام ما به خاطر عزت انسان، تامین عدالت و انصاف ویران شد، من به آن افتخار می‌کنم.» این بخشی از سخنرانی سعید احمد شهید خیل، معاون نظامی وزارت امر به معروف طالبان، است که روز ۱۵ اسفند/حوت (۵ مارس) در نشستی در کابل از اسامه بن لادن، رهبر پیشین القاعده، تمجید کرد.  

او فروپاشی نخستین دوره حاکمیت طالبان را که پس از رد درخواست آمریکا برای تحویل بن‌لادن رخ داد، مایه افتخار دانست.

ملا عمر، بنیان‌گذار طالبان، حاضر نشد اسامه بن لادن را به آمریکا تسلیم کند؛ تصمیمی که باعث حمله ائتلاف جهانی به رهبری آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ و سقوط سریع رژیم طالبان شد.  

معاون نظامی وزارت امر به معروف طالبان از این تصمیم با افتخار یاد کرد و گفت: «بازهم اگر یک ظالم و جابر بلند شود و کار ظالمانه انجام دهد، من تا آخرین لحظه عمرم در برابر آن مقابله خواهم کرد.»  

وزارت امر به معروف طالبان تحت رهبری خالد حنفی، از نزدیک‌ترین افراد به ملا هبت‌الله آخندزاده، فعالیت می‌کند و در ساختار این وزارتخانه تنها افرادی منصوب شده‌اند که با دیدگاه‌های رهبر طالبان کاملا همسو هستند.  

سعید احمد شهید خیل، معاون نظامی این وزارتخانه، نیز از حامیان رهبر طالبان محسوب می‌شود و موضع‌گیری او در حمایت از شبکه القاعده و شخص اسامه بن لادن، این برداشت را که طالبان همچنان با این گروه هم‌فکری و همدلی دارند، تقویت می‌کند

در طول سه و نیم سال گذشته، این چندمین بار است که مقام‌های طالبان در نشست‌های عمومی اسامه بن لادن را می‌ستایند.  

در مرداد ۱۴۰۲، مولوی عبدالکبیر، معاون پیشین سیاسی نخست‌وزیر طالبان و وزیر مهاجرین کنونی این گروه، گفت که ملا عمر حاضر نشد بن لادن را به آمریکا تحویل دهد، زیرا «این ننگ را به جان نخرید که یک مسلمان را به کافران تحویل دهد». او همچنین ادعا کرد که حتی اگر بن‌لادن افغانستان را ترک می‌کرد، آمریکا باز هم به این کشور حمله می‌کرد.  

در مهر ۱۴۰۲، عبداللطیف منصور، وزیر انرژی و آب طالبان، نیز گفت که القاعده گروه تروریستی نیست، بلکه اعضای آن «برادران» طالبان‌اند. او با اشاره به حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به خاک آمریکا گفت: «[آمریکا] به این بهانه که به تروریست‌های جهانی پناه داده بودیم و آنان (ایالات متحده آمریکا و هم‌پیمانانش) با به‌اصطلاح تروریست‌های جهانی می‌جنگند، نظام ما را از بین بردند. ما آن‌ها را نه در آن زمان تروریست می‌گفتیم و نه اکنون؛ [آن‌ها] برادران مجاهد ما بودند.»  

اسامه بن لادن، بنیان‌گذار شبکه القاعده، در سال ۲۰۱۱ در عملیات نیروهای ویژه ایالات متحده آمریکا در منطقه ایبت‌آباد، واقع در ایالت خیبرپختون‌خوا پاکستان، کشته شد. پس از او، ایمن الظواهری رهبری القاعده را بر عهده گرفت اما او هم ۳۱ ژوییه ۲۰۲۲ در منطقه دیپلمات‌نشین کابل هدف حمله هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی قرار گرفت و کشته شد. با این حال، طالبان کشته شدن او در افغانستان را انکار کردند.  

این در حالی است که بر اساس توافقنامه دوحه که در فوریه ۲۰۲۱ میان طالبان و ایالات متحده آمریکا امضا شد، این گروه تعهد کرده بودند به هیچ گروه تروریستی، ازجمله شبکه القاعده، اجازه ندهند از خاک افغانستان استفاده کنند. اما در سه و نیم سال گذشته، دست‌کم سه مقام ارشد طالبان علنا عملکرد اسامه بن لادن را ستوده‌اند.

در چندین گزارش شورای امنیت سازمان ملل متحد، از تداوم حضور شبکه القاعده در افغانستان و نفوذ آن‌ها در میان مقام‌های طالبان ابراز نگرانی شد. با وجود تعهدات طالبان در توافق دوحه، در این مدت هیچ گزارشی مبنی بر مبارزه طالبان با القاعده منتشر نشد.  

به نظر می‌رسد رهبران و مقام‌های طالبان با الگوبرداری از دوره نخست حاکمیت این گروه تحت رهبری ملا عمر، همچنان به «حمایت و همدلی» با شبکه القاعده ادامه می‌دهند و حتی به این رابطه افتخار می‌کنند. 

افغانستان در سه دهه گذشته همواره قربانی تروریسم و افراط‌گرایی دینی بوده است. بخشی از ناامنی‌های این کشور به حضور جنگجویان خارجی، از جمله جهادی‌های خارجی بازمی‌گردد. این جنگجویان هم‌زمان با تهاجم ارتش سرخ شوروی، به افغانستان آمدند و در کنار نیروهای مجاهدین علیه اتحاد جماهیر شوروی و حکومت تحت حمایت آن جنگیدند.  

پس از شکست شوروی، بخشی از این جنگجویان در افغانستان ماندند و در نهایت اسامه بن لادن، رهبر وقت شبکه القاعده، حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ را طراحی کرد. این حملات بیش از دو هزار نفر را به کام مرگ کشاند و سرنوشت افغانستان را به دورانی جدید وارد کرد. 

اکنون با حاکمیت دوباره طالبان، این نگرانی وجود دارد که بار دیگر افغانستان به پناهگاهی برای گروه‌های تروریستی تبدیل شود و حملاتی مشابه ۱۱ سپتامبر، کشورهای غربی و امنیت جهانی را تهدید کند.