رافائل گروسی: ایران گام پنجم را عملیاتی نکرده است

مدیرکل آژانس می‌گوید که سطح غنی‌سازی ایران به مرحله خطرناک نرسیده است

رافائل گروسی در واشنگتن با مقامات آمریکایی دیدار کرده است- عکس AFP

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید ایران هنوز اقدامی عملی برای تحقق تصمیم ماه گذشته خود مبنی بر تعلیق تمامی محدودیت‌های هسته‌ای برنداشته است.

گروسی این سخنان را دراندیشکده کارنگی در  واشنگتن بیان کرده است.

جمهوری اسلامی، روز 15 دی‌ماه و دو روز پس از ترور قاسم سلیمانی با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده بود که از این پس برنامه هسته‌ایش با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی، شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه، مواجه نیست.

گروسی همچنین گفته است که گرچه ایران در حال نقض حدود توافق برجام است ولی تولید مواد غنی‌سازی‌شده افزایش نداشته است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین گزارش خود اعلام کرده بود که ایران غنی‌سازی در سطوح بالاتر را عملیاتی کرده است ولی هنوز سطح غنی‌سازی در حدی نیست که به مرحله خطرناکی رسیده باشد.

ایران به رغم اعلام تعلیق تمامی تعهدات برجام در مورد سطح غنی‌سازی، هنوز غنی‌سازی 20 درصدی را عملیاتی نکرده است. 

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سفر خود به واشنگتن با مایک‌پمپئو، وزیر امور خارجه و رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی دولت ترامپ دیدار کرده است. این نخستین سفر مدیرکل آرژانتینی آژانس به آمریکا پس از انتخاب به این سمت است. 

گروسی در مصاحبه دیگری در واشنگتن به ایران هشدار داده است که باید هرگونه تحقیق و توسعه برای دستیابی به سانتریفیوژهایی با سرعت بیشتر و سطح غنی‌سازی بالاتر به اطلاع آژانس رسانده شود. او گفته که ایران تعهدات خود ذیل برجام را رعایت نمی‌کند ولی تصمیم درباره این توافق با کشورهای باقی‌مانده در برجام است و آژانس وظیفه خود برای نظارت دقیق بر برنامه هسته‌ای ایران را انجام خواهد داد. 

محمدجواد ظریف پس از اعلام گام پنجم کاهش تعهدات برجامی اعلام کرده بود که این اقدام با هدف ترغیب اروپایی‌ها برای برداشتن گام های عملی برای حفظ برجام انجام شده است.

آمریکا در اردیبهشت سال 1397 از برجام خارج شد و از طرف‌های باقی‌مانده در برجام هم خواست که به این توافق پایان دهند.

در مقابل، ایران در اردیبهشت 1398 و در سالگرد خروج آمریکا از برجام، اعلام کرد که به صورت گام‌به‌گام تعهدات برجامی خود را کاهش خواهد داد. در گام نخست، ایران ابتدا محدودیت میزان ذخیره اورانیوم را تعلیق کرد. در گام دوم سطح غنی‌سازی از 3.67 به 4.5 درصد افزایش یافت. استفاده از سانتریفیوژهای نسل 6 و کار بر روی سانتریفیوژهای نسل 8 در گام سوم انجام شد. در گام چهارم هم سایت فردو- که طبق برجام قرار بود سایت تحقیقاتی باشد - دوباره به سایت غنی‌سازی تغییر ماهیت داد.

بریتانیا، فرانسه و آلمان، روز 24 دی‌ماه و یک هفته پس از اعلام گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای ایران، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کردند که مکانیسم حل اختلاف را فعال کرده‌اند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفر که این هفته به تهران داشت اعلام کرد که فعال‌شدن مکانیسم حل اختلاف از سوی سه کشور اروپایی به معنای ارجاع برجام به شورای امنیت و لغو آن نیست: « اقدام کشورهای اروپایی، بریتانیا، فرانسه و آلمان در فعال‌سازی مکانیسم حل اختلاف در برجام به مفهوم آن نیست که این کشور‌ها می‌خواهند برای لغو این توافق هسته‌ای به شورای امنیت مراجعه کنند.»

بورل گفته است که فعلا سه کشور اروپایی قصد دارند محدوده زمانی فعال بودن مکانیسم حل اختلاف را تمدید کنند: «سه کشور موافق تمدید محدودیت‌های زمانی معین شده در مکانیسم حل اختلاف برجام هستند.»

آقای گروسی به موضوع کشف آثار اورانیوم غنی‌شده در انباری در تورقوزآباد تهران نیز اشاره کرد و گفت که ایران با وجود گذشت چندین ماه هنوز توضیح مناسبی در این رابطه نداده است.

وی گفت که در این رابطه آژانس نتوانسته اطلاعات شفاف و رضایت‌بخشی دریافت کند و نمونه‌های کشف‌شده می‌تواند نشانه‌ای از وجود مواد و فعالیت هسته‌ای در این انبار باشد.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در شهریور سال 97 در سازمان ملل اعلام کرد که کشورش به اطلاعاتی در رابطه با فعالیت مخفیانه هسته‌ای در انباری در جنوب تهران دست یافته است. جمهوری اسلامی صحت این اطلاعات را به شدت رد کرد. چند ماه بعد و پس از بازدید بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از این انبار، آثاری از وجود اورانیوم غنی‌شده در این مکان کشف شد. ایران تاکنون واکنشی به این کشف جدید آژانس نشان نداده است.

بیشتر از