از نخستین روزهای تیر ۱۳۹۴ که نام اسحاق، پسر دوم محمدباقر قالیباف، رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی، با ماجرای مفقود شدن هشت هزار میلیارد تومان پول و گریختن او به استرالیا سر زبان‌ها افتاد، تا امروز که دولت کانادا به‌طور رسمی درخواست اقامت اسحاق قالیباف را رد کرده است، حدود هشت سال می‌گذرد.

اوایل تابستان ۱۳۹۴ که «شایعه» فرار پسر قالیباف از ایران با چندین میلیارد تومان پول خبرساز شد، همه ارکان حکومت دست‌به‌دست هم دادند تا از شهردار وقت تهران اتهام‌زدایی کنند اما اکنون درخواست اسحاق قالیباف از دولت کانادا برای اقامت در این کشور و اسنادی که از دارایی‌هایی مالی‌اش ارائه کرده، آشکار می‌کند آنچه در همه این سال‌ها با ادعای «شایعه» تکذیب می‌شد، چندان هم بی‌پایه نبوده است.

اسحاق قالیباف به دولت کانادا اسنادی ارائه داده است که نشان می‌داد او در بانک پاسارگاد ۲۹۵ هزار دلار و در بانک‌های ملی استرالیا و نیوزیلند بیش از ۱۵ هزار دلار پس‌انداز دارد و می‌تواند هر زمانی که بخواهد، آن‌ها را برداشت کند.

درخواست اسحاق قالیباف برای اقامت در کانادا در نهایت تحت‌فشار افکار عمومی و در نتیجه تلاش فعالان ایرانی خارج از کشور رد شد و مارک میلر، وزیر مهاجرت کانادا، در نهایت با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس، ضمن متهم کردن حکومت ایران به «اقدام‌های تروریستی» و «نقض سازمان‌یافته حقوق بشر»، اعلام کرد که دولت این کشور در کنار مردم ایران ایستاده است. با این‌ حال چنین به نظر می‌رسد که ابعاد دیگری از این پرونده در حال بازگشایی است.

محمدباقر قالیباف در جریان مناظرات انتخاباتی ریاست‌جمهوری سال ۱۳۹۶ ادعاهایی درباره دارایی‌های مالی خود و خانواده‌اش مطرح کرد و مدعی شد که موجودی حساب پسرش فقط یک میلیون تومان است. سند دارایی اسحاق قالیباف در بانک پاسارگاد آشکار می‌کند که او دست‌‍کم حدود ۱۶ ماه پس از ادعای پدرش، ۲۹۵ هزار دلار سپرده بانکی داشت و تازه این تمام ماجرا نیست.

اسنادی که تلویزیون اینترنشنال به آن‌ها دسترسی پیدا کرده است، نشان می‌دهد که اسحاق قالیباف اسفند ۱۳۹۲ با ویزای تحصیلی به ملبورن استرالیا رفت و حدود پنج سال بعد، در همین شهر دو واحد آپارتمان خرید. حدود یک سال و سه ماه پس از اینکه اسحاق قالیباف به استرالیا رفت، زمزمه‌هایی شروع شد مبنی بر اینکه مبلغ هشت هزار میلیارد تومان از بودجه شهرداری تهران غیب شده است. درباره دستگیری پسر قالیباف و اسماعیل‌ احمدی‌مقدم، فرمانده سابق نیروی انتظامی، به اتهام «اختلاس و فساد مالی» هم شایعاتی مطرح شد. این گمانه‌زنی‌ها در حالی که محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، بود و خود را برای رسیدن به پست ریاست‌جمهوری آماده می‌کرد، مثل یک بمب خبری صدا کرد.

سردار سابق سپاه پاسداران که در پی این افشاگری‌ها، خطر حذف از قدرت را درک کرده بود، با کمک نهادهای امنیتی و اطلاعاتی به تحریف افکار عمومی در ارتباط با این خبر متوسل شد. به‌گونه‌ای که رسانه‌های وابسته به حاکمیت این موضوع را تحت عنوان «شایعه» تکذیب کردند و به جای اسحاق، نام الیاس، فرزند ارشد قالیباف، را در خبرهایشان آوردند و مدعی شدند که پسر قالیباف در تهران است و معلمی می‌کند.

در نهایت نیز الیاس قالیباف با انتشار پستی در حساب اینستاگرامش، نوشت: «من، الیاس قالیباف، زندگی اعیانی ندارم، نه خارج از کشورم نه زندان، نه دزدی کرده‌ام و نه اختلاس.» پس از آن نیز مقام‌های قوه قضاییه «شایعه» دستگیری پسر قالیباف را تکذیب کردند.

هیچ‌یک از مقام‌ها و رسانه‌های حکومتی که فرار پسر قالیباف را تکذیب کردند، نامی از اسحاق قالیباف نبردند تا با استفاده از ترفند انکار، این غائله را به نفع شهردار وقت تهران تمام کنند. هرچند برخی فعالان رسانه‌ای اصول‌گرای رقیب قالیباف در همان زمان در ارتباط با این موضوع افشاگری‌هایی کرده بودند که یکی از آنان نیز علی غفاریان، مدیرمسئول سایت صراط‌نیوز بود.

او در روزهای اخیر که دوباره نام اسحاق قالیباف مطرح شده است، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که اردیبهشت ۱۳۹۶ «در اوج رقابت‌های ریاست‌‌جمهوری»، افشا کرده بود اسحاق قالیباف در استرالیا تحصیل می‌کند و «برادران» به او ابلاغ کردند که «به دلیل بر هم زدن فضای جبهه انقلاب» تا پس از انتخابات حق فعالیت ندارد.

او یک روز پس از انتشار این پست، تصویری از قالیباف و پسر بزرگش منتشر کرد و با کنایه نوشت: «وسط ماجرای اسحاق جان، یه وقت الیاس خان فراموشتون نشه.»

الیاس، برادر اسحاق

الیاس، فرزند ارشد محمدباقر قالیباف، در بسیاری برنامه‌ها و رویدادها در کنار پدرش دیده می‌شود و اتفاقا نام او نیز بارها در ارتباط با «تخلف‌ها و فسادهای مالی» بر زبان افتاده است.

پیش‌تر روزنامه مردم‌سالاری در گزارشی، افشا کرده بود که الیاس قالیباف به همراه چهار نفر دیگر موسسه‌ای را با نام «نوآوران شمس‌الشموس» تاسیس کرده‌اند که یکی از زیرمجموعه‌های آن مدرسه غیرانتفاعی «مهر هشتم» در سعادت‌آباد تهران با مساحتی بالغ‌بر پنج هزار مترمربع است. طبق گزارشی، هزینه ثبت‌نام در مقطع ابتدایی این مدرسه غیرانتفاعی در سال ۱۳۹۹ بیش از ۱۰ میلیون تومان بوده است.

رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی علاوه بر الیاس و اسحاق، یک دختر به نام مریم نیز دارد. نام مریم قالیباف با ماجرای «سیسمونی‌گیت» گره خورده است. فروردین ۱۴۰۱، پس از انتشار تصاویری از سفر همسر، دختر و داماد محمدباقر قالیباف به ترکیه برای خرید سیسمونی، الیاس بار دیگر به کمک پدر شتافت و با یک پیام عذرخواهی سعی کرد ماجرا را به نفع رئیس مجلس جمع‌وجور کند. در نهایت نیز وحید اشتری، فعال رسانه‌ای اصول‌گرا که این خبر را افشا کرده بود، احضار، بازداشت و محکوم شد.

دختر قالیباف، از عروسی مجلل تا سیسمونی‌گیت

مریم قالیباف حدود پنج سال قبل از این ماجرا با گرفتن مراسم عروسی‌ در پارک لویزان تهران هم خبرساز شده بود. یاشار سلطانی، سردبیر سایت معماری‌نیوز و افشاکننده ماجرای املاک نجومی در شهرداری تهران، تیرماه ۱۳۹۵ با انتشار تصاویری از پارک جنگلی لویزان نوشت که شهرداری تهران به مناسبت برگزاری مراسم عروسی دختر قالیباف، درهای این پارک جنگلی را به مدت چهار روز به روی مردم بسته و تمام پارک را چراغانی کرده است.

شهرداری تهران در همان زمان این خبر را تکذیب و اعلام کرد که «حق شهردار تهران در پیگیری قضایی منتشرکنندگان این شایعه محفوظ خواهد بود». بعدها یاشار سلطانی در پی افشای اسناد مربوط به املاک نجومی با شکایت قالیباف زندانی شد.

به نام خیریه، به کام رئیس مجلس و خانواده

زهرا سادات مشیر، همسر محمدباقر قالیباف، که به همراه دخترش مریم در ماجرای سیسمونی‌گیت خبرساز شد، پیش از این نیز بارها در کانون توجه رسانه‌ها و فعالان اجتماعی قرار گرفته بود. زهرا مشیر در شهرداری تهران از شوهرش سمت مدیریت امور بانوان شهرداری تهران را گرفت و تا چندین سال در این مقام بود، اما بعد استعفا کرد تا در سایه، به فعالیت‌هایش ادامه دهد.

نام زهرا سادات مشیر با «موسسه خیریه امام رضا» گره خورده است. این موسسه تنها نهاد خیریه در تهران بود که بودجه جداگانه از شهرداری می‌گرفت. بر مبنای گزارش سایت دیده‌بان ایران، سال ۱۳۹۲ زمینی به مساحت بالغ‌ بر ۴۹ هزار مترمربع در منطقه ۲۲ تهران به زهرا سادات مشیر، به عنوان عضو هیئت‌امنای موسسه خیریه امام رضا، واگذار شد. این در حالی است که موسسه امام رضا تازه سال ۱۳۹۳ ثبت رسمی شده است.

گزارش‌های سالانه آشکار می‌کند که شهرداری تهران در دوران محمدباقر قالیباف، بارها به موسسه خیریه امام رضا که زهرا سادات مشیر مدیریت آن را بر عهده داشت، کمک‌های مالی هنگفت کرده و این موسسه طبق گفته علیرضا دبیر، از اعضای وقت شورای شهر تهران، در شهرداری ردیف بودجه جداگانه داشته است. در آخرین فقره از این کمک‌ها، طبق گزارش شورای شهر تهران در دوره پنجم،  ۶۰ میلیارد تومان به این موسسه خیریه کمک مالی شده بود.

قالیباف در توضیح واگذاری زمین‌ها به خیریه همسرش ادعا کرده بود که این زمین برای ساخت بیمارستان مغز و اعصاب به خیریه امام رضا واگذار شده و کل بیمارستان وقف است. موسسه خیریه امام رضا از نام مجید سمیعی، متخصص مغز و اعصاب، در تبلیغات پروژه‌ها و طرح‌ها استفاده می‌کرد اما در هیچ‌یک از مدارک ثبتی این موسسه نامی از پروفسور سمیعی وجود نداشت. ضمن اینکه دامنه فعالیت‌های خیریه امام رضا و اینکه در کدام بخش از آسیب‌های اجتماعی متمرکز است، هرگز به‌طور شفاف اعلام و مشخص نشد.

قالیباف در سال‌های پس از جنگ ایران و عراق، سمت‌های مدیریتی مختلفی داشت که فرماندهی نیروی انتظامی، نماینده رئیس‌جمهوری در ستاد مبارزه با قاچاق کالا، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، شهرداری تهران و ریاست شورای اسلامی از جمله آن‌ها است. در تمام این سال‌ها، نام قالیباف بارها در ارتباط با پرونده‌های تخلف و فساد مالی خبرساز شده است.

او در آخرین سال‌های حضورش در شهرداری تهران، به اعطای املاک نجومی به افراد خاص و پرداخت رشوه ۶۵ میلیون تومانی برای جلوگیری از تحقیق و تفحص از شهرداری متهم شد. استفاده از اموال دولتی در مبارزات انتخاباتی، نابودی باغ‌های تهران با فروش تراکم و بدهی‌های گسترده به نهادهای مختلف تنها بخشی از تخلفاتی‌اند که در دوران استقرار قالیباف در شهرداری تهران سرخط خبرها شدند.

به‌تازگی نیز تراول‌چک‌هایی که دستیارش در مجلس دریافت کرده، خبرساز شده؛ هرچند این سردار سابق سپاه به پشتوانه حمایت علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در جریان راهپیمایی ۲۲ بهمن گفت که «پول‌هایی که دستیارم گرفته برای تبلیغات مجلس بوده؛ نقد هم نبوده، کارت پول بوده است». او همچنین ادعا کرد که رفتن خانواده‌اش به ترکیه «گناه» نیست.