کمیسیون شکایتهای انتخاباتی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری افغانستان، میگوید که بیشترین شکایتهای رسیده مربوط به ۳۰۰ هزار رایی میشود که محل نزاع میان دو تیم پیشتاز انتخابات است. مقامهای کمیسیون شکایتهای انتخاباتی به رسانهها گفتهاند که بیش از ۵۰ درصد شکایتهایی که پس از نخستین تصمیم این کمیسیون مبنی بر باز شماری ۵۵۷۶ محل رایدهی، به این کمیسیون رسیده است، در مورد سرنوشت همان ۳۰۰ هزار رای جنجالی است. از همان آغاز شمارش آرا، این تعداد رای محل اختلاف میان تیمهای انتخاباتی بود. در آن مرحله، کمیسیون انتخابات آن رایها را که در نزد شرکت درمالوگ (شرکتی که دستگاههای بیومتریک را در اختیار انتخابات افغانستان گذاشته است) قرنطینه بود، نخست بااعتبار دانست و در مجموعه آرای قانونی قرار داد. این تصمیم، باعث اعتراض تیم ثبات و همگرایی و دو سه تیم انتخاباتی دیگر شد. پس از آن بود که چالشها در پیوند با روند انتخابات و شمارش آرا رنگ دیگری به خود گرفت. هواداران تیم ثبات و همگرایی در تعدادی از شهرهای افغانستان دست به تظاهرات و تحصن زدند، و در چندین استان شمالی افغانستان، هواداران آن جلو بازشماری آرا را که با درخواست کمیسیون انتخابات آغاز شده بود، گرفتند و با تجمع در مقابل درهای دفاتر استانی کمیسیون، مانع از ورود مسئولان بازشماری آرا شدند.
این وضعیت، باعث بهتعویق افتادن ضربالعجل اعلام نتایج شد، تا جایی که کمیسیون هشدار داد که در صورت عدم همراهی تیم ثبات و همگرایی و بسته نگهداشتن درهای ورودی بعضی ازدفاتر استانی کمیسیون، آن نهاد اقدام به نشر نتایج ابتدایی انتخابات، بر اساس فرمهای ابتدایی شمارش آرا خواهد کرد. تیم ثبات و همگرایی بالاخره به خواست کمیسیون تن در داد و به هوادارانش دستور داد تا دیگر مزاحمتی برای ادامه فعالیتهای کمیسیون در نواحیای که آرای آن باید بازشماری شوند، ایجاد نکنند. به این ترتیب، بالاخره در اول دیماه، درست سه ماه پس از برگزاری انتخابات، نتایج ابتدایی انتخابات اعلام شد. بر اساس آن نتایج، محمد اشرف غنی توانست با کسب ۵۰.۶۴ درصد آرا، پیروز میدان انتخابات در دور اول شود. سپس قرار شد که کمیسیون شکایتهای انتخاباتی، مجموع شکایتها پیرامون نتایج ابتدایی را بررسی کند و دس از آن، نتایج نهایی را اعلام کند. حالا، پس از گذشت نزدیک به پنج ماه از برگزاری انتخابات، دوباره کمیسیون به جای اول برگشته است؛ یعنی همان اختلاف روی ۳۰۰ هزار رای جنجال برانگیز.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بر پایه آنچه از فحوای کلام کمیسیون شکایتهای انتخاباتی برمیآید، به نظر نمیرسد که آن ۳۰۰ هزار رای دوباره باطل اعلام شود، زیرا در چالشهای پس از برگزاری انتخابات کمیسیون شکایتهای انتخاباتی نیز سهیم بود. ارزیابی آن ۳۰۰ هزار رای به عنوان رای بااعتبار، تنها تصمیم کمیسیون انتخابات نبود. شرکت درملوگ نیز نگاه مشکوکی نسبت به آن آرا نداشت، و بر آن مبنا، به نظر میرسد که مسئله آن رایها تقریبا حل شده باشد. هرچند کمیسیون شکایتهای انتخاباتی گفته است که پرونده آن ۳۰۰ هزار رای در حال بررسی است، اما چنانچه از شواهد برمیآید، بررسیهای دوباره نیز به قانونی دانستن آن آرا منجر خواهد شد. زیرا کمیسیون شکایتهای انتخاباتی در حال حاضر تمامی تمرکز خود را روی بازشماری ۷۷۶ محل رایگیری نگه داشته است. مسئولان کمیسیون شکایتهای انتخاباتی گفتهاند که از مجموع ۵۵۷۶ مرکز رایدهی، ۱۳۷۲ محل نیاز به باز شماری ندارند، زیرا رایهای آن مراکز با حضور نمایندگان کمیسیون انتخابات و کمیسیون شکایتهای انتخاباتی بازشماری شده است. همچنین، ۳۳۳۰ مرکز رایدهی دیگر نیز بین یک تا پنج رای اختلاف دارند و بازشماری آرای آن مراکز هم اشکالی ندارد. تنها ۷۷۶ محل رای دهی نیاز به دقت بیشتر دارند و احتمال باطل شدن آرای آن محلها وجود دارد.
به این ترتیب، پس از کش وقوسهای فراوان، پرونده انتخابات ریاست جمهوری ششم مهر در شرف حل شدن است. اگر کمیسیون شکایتهای انتخاباتی تا یک هفته الی ده روز دیگر نسبت به آن ۳۰۰ هزار رای موضع قاطعی اتخاذ کند، میتوان امیدوار بود که پایان هفته سوم ماه بهمن، زمان اعلام نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری باشد. اما اگر کمیسیون نتواند نسبت به پرونده آن رایهای جنجالی موضع مشخصی بگیرد، باید منتظر طولانیتر شدن بحران انتخابات افغانستان بود. و این امر، دقیقا برابر است با خواست بخشی از سیاستمداران افغانستان، از جمله طالبان، که تشکیل یک دولت موقت را تنها راهحل به ظاهر بنبست فعلی انتخاباتی میدانند.