در حال حاضر، بسیاری از تحلیلگران سیاسی، ناظران و حتی برخی از متخصصان مراکز مطالعاتی درخصوص درک نگرش شهروندان عربستان سعودی به آینده با حیرت و سردرگمی مواجه‌اند.

این افراد تاکنون از همان روزنه‌های قرون گذشته به جامعه عربستان سعودی می‌نگرند و سعی دارند برداشت‌های کلیشه‌ای و مفاهیم سنتی را بر جامعه عربستان سعودی تحمیل کنند. گویی زمان متوقف شده و از حرکت باز ایستاده است یا اینکه تاریخ دایره‌ای است که پیوسته به دور خودش می‌چرخد و این چرخه بارها تکرار می‌شود؛ در حالی‌که واقعیت مسلم این است که امروز در عربستان سعودی «چهارچوب فکری» نوین و مشخصی وجود دارد که هدف از آن پیشرفت و توسعه برای همگام شدن با آینده است. این الگوی فکری در چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی که بر سه هدف اصلی جامعه‌ پویا، اقتصاد مرفه و کشوری بلندهمت استوار است متبلور می‌شود.

این سه هدف به‌عنوان محرک اصلی تغییرات اجتماعی، فرهنگی، اداری، اقتصادی و مسائل مربوط به سیاست خارجی عربستان سعودی به‌شمار می‌روند. البته برای ایجاد وحدت و انسجام بهتر در عملکرد بین سازمان‌های دولتی مختلف، ساختار محوری وجود دارد که راهبردها را تنظیم و خط‌مشی‌ها را تدوین می‌کند و آن‌ها را به سمت اجرایی‌شدن سوق می‌دهد.

افزون برآن، این ساختار محوری بر عملکرد دولت نظارت دارد و برنامه‌های کاری را به‌گونه‌ای بررسی می‌کند که به میزان کافی انعطاف‌پذیر و موثر باشند تا از موفقیت و رسیدن به اهداف مورد‌نظر اطمینان حاصل شود.

این محیط کاری پویا که با دقت و جدیت همراه است، توانسته از طریق مشارکت در تحقق اهداف «چشم‌انداز ۲۰۳۰»، بین نهادهای دولتی و وزارتخانه‌های مختلف عربستان سعودی رابطه مستحکمی ایجاد کند؛ بدون اینکه تداخلی در وظایف  به وجود آید یا اینکه نهادهای دولتی و وزارتخانه‌ها به جزایری منزوی تبدیل شوند.

اهمیت برخی از نهادهای نوپا، از جمله «شورای امور امنیتی و سیاسی» و «شورای امور اقتصادی و توسعه» نیز در پرتو همین راهبرد آشکار می‌شود. البته اهمیت این نهادها تنها به این دلیل نیست که آن‌ها روند پیشرفت پروژه‌های محول‌شده را دنبال می‌کنند، بلکه بیشتر به این دلیل است که نهادهای مزبور محیطی مثبت ایجاد می‌کنند که در آن هر طرح و پروژه پیش از تایید و اجرا، با دقت بسیاری بررسی شوند.

بنابراین، کلیه برنامه‌های توسعه که هدف از آن‌ها بهبود امور دولت و بالا بردن میزان کارایی نهادهای دولتی، جامعه مدنی و بخش‌های دولتی و خصوصی است، بر قاعده اساسی «اول عربستان سعودی» استوار است.

این قاعده به معنای انزوا، خودگرایی، درون‌گرایی یا بی‌تفاوتی به آنچه در منطقه می‌گذرد نیست. با این حال، شعار «اول عربستان سعودی» نشان می‌دهد که سیاست‌های مختلف داخلی و خارجی به گونه‌ای توسعه می‌یابد که در خدمت منافع ملی کشور، دستیابی به امنیت و ثبات، حمایت از اقتصاد محلی و تحقق رفاه برای مردم عربستان سعودی باشد تا آرزوهای شهروندان در چهارچوب دولت مدنی مدرنی که مسئولیت‌هایش را به‌طور درست انجام می‌دهد و مردم در سایه آن از حقوق کامل خود برخوردار می‌شوند، برآورده شود.

همین امر باعث شده است برخی از طرف‌های خارجی برای تحقق اهداف سیاسی و حزبی خود از حملات وحشیانه اسرائیل به نوار غزه علیه کشورهای عربی میانه‌رو، به‌ویژه عربستان سعودی سوءاستفاده کنند. شهروندان عربستان سعودی علی‌رغم شرایط آشفته منطقه و انتقادهای فراوان، به ایفای نقش در روند تکمیل پروژه‌های بزرگ اقتصادی «چشم‌انداز۲۰۳۰» و ادامه فعالیت‌های فرهنگی و هنری تمایل بسیاری دارند. البته بر هیچ‌کسی پوشیده نیست که هدف گروه‌های «اسلام سیاسی» از این اقدام بهره‌برداری برای تحقق اهداف سیاسی و رسیدن به قدرت است.

با این حال، این کارزارهای منفی و مغرضانه تاثیرگذاری قابل‌ذکری بر افکار عمومی در عربستان سعودی ندارد، زیرا سعودی‌ها دیگر فریب چهره‌های به‌ظاهر جذاب این افراد را نمی‌خورند و ابتکار عمل را در دست گرفته‌اند. امروز ملت عربستان سعودی به یک آگاهی ملی رسیده‌اند که مبتنی بر دانش و تجربه است و ناشی از غرور بیجا نیست. گسترش این آگاهی در میان اقشار مختلف جامعه باعث تقویت اعتماد مردم به رهبری عربستان سعودی شده است. ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی و شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد، بارها به این اعتماد متقابل اشاره کرده‌ و آن را ستوده‌اند.

امروز شهروندان عربستان سعودی تحت تاثیر تبلیغات نادرستی که در رسانه‌های اجتماعی منتشر می‌شود، قرار نمی‌گیرند و این توانایی را دارند که بین خودانتقادی به منظور توسعه و پیشرفت و کارزارهای مغرضانه سازمان‌یافته‌ای که هدفشان ناامید کردن مردم و تحریک نارضایتی و منفی‌گرایی در جامعه است، تمایز قائل شوند.

اندیشیدن به آینده، مشارکت در ایجاد تمدن و کمک به کاهش تنش‌ها، جنگ‌ها، فقر، بیماری‌های همه‌گیر و بحران‌های اقلیمی، موضوعاتی است که مردم عربستان سعودی را به خود مشغول کرده است و آن‌ها را متوجه این واقعیت کرده که تغییر مثبت و واقعی از درون و از طریق شایستگی‌های ملی آغاز می‌شود، به‌ویژه اینکه تلاش برای تحقق شعار «اول عربستان سعودی» هم به نفع کشور و هم به نفع منطقه است.