وب‌سایت عرب‌نیوز، روز یکشنبه پنجم نوامبر، در گزارشی به موضوع جنگ اسرائیل و حماس و احتمال بروز درگیری‌های بیشتر در خاورمیانه پرداخت.

در این گزارش اشاره شده است که با توجه به تحولات اخیر، برنامه‌ریزان نظامی به ارزیابی مجدد زرادخانه‌ها و سیاست‌های تدارکاتی کشورها مشغول‌اند، زیرا کارشناسان هشدار می‌دهند که نظم جهانی قدیمی به پایان رسیده و تهدیدهای امنیتی جهانی در راه است.

نویسنده این مطلب همچنین تحلیل می‌کند: «ادامه جنگ حماس و اسرائیل، باعث ایجاد نگرانی در بین متحدان غربی اسرائیل شده و احتمال تشدید تنش در منطقه و نیاز به سلاح‌های بیشتر را افزایش داده است. این نگرانی وقتی بیشتر می‌شود که توجه داشته باشیم مهمات اروپا و آمریکا بیش از ۱۸ ماه است که برای مقابله با روسیه به اوکراین سرازیر شده است.»

در این گزارش به گفته‌های ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، نیز اشاره شده است. او در پایان ماه اکتبر در مجمع صنعت ناتو در استکهلم گفت بسیاری از کسانی که در حمایت از اوکراین نقش داشتند، به میزان قابل‌توجهی ذخایر تسلیحاتی‌شان را تخلیه کرده‌اند. دبیر کل ناتو تاکید کرد: «اکنون ما باید تولید را برای رفع نیازهای اوکراین و همچنین برای تقویت بازدارندگی و دفاع از خود افزایش دهیم.»

در حالی که درگیری روسیه و اوکراین، ناتو را وارد مناقشه کرده است و بسیاری از کشورها تسلیحات نظامی‌شان را استفاده کرده‌اند، آغاز دومین جنگ در دیگر نقاط جهان، نگرانی‌های امنیتی را بیشتر می‌کند.

  به نوشته تحلیلگر عرب‌نیوز، در بحبوحه فروپاشی نظم بین‌المللی به رهبری ایالات متحده، نقش واشینگتن به‌عنوان ضامن امنیت جهانی بیش‌از‌پیش زیر ذره‌بین قرار گرفته است. این امر به افزایش شدید هزینه‌های دفاعی در میان کشورهایی که قبلا مایل بودند به ایالات متحده تکیه کنند منجر شده است. یکی از این شواهد را می‌توان در افزایش هزینه‌های دفاعی کشورهای خاورمیانه و ترکیه دید.

ارقام موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم نشان می‌دهد که میانگین هزینه جهانی برای امور دفاعی در برابر تولید ناخالص داخلی در سال گذشته ۲.۲ درصد بوده است. همین ارقام نشان می‌دهد که هزینه‌های دفاعی خاورمیانه به ۳.۹ درصد تولید ناخالص داخلی رسیده که بسیار بالاتر از میانگین جهانی است.

 این ارقام نشان می‌دهد که کشورهای مختلف به‌ویژه در خاورمیانه با کاهش اعتماد به غرب و ایالات متحده، نگران به خطر افتادن منافعشان و در تلاش برای انجام اقدامات دفاعی و بازدارندگی‌اند.

 عامر السبائله، یکی از اعضای اندیشکده امنیتی استیمسون مستقر در واشینگتن، در گفتگ‌وگو با عرب‌نیوز تاکید کرد که تغییر اتکا به ابرقدرت‌ها تا حدی به دلیل تغییر ماهیت درگیری بوده است.

او توضیح می‌دهد: «مدل قدیمی تدارکات دفاعی حول مفاهیم خصومت‌های دولت در برابر دولت ساخته شده بود، اما اکنون وضعیت به مدل‌های نامتقارن‌تر جنگ، به‌ویژه در خاورمیانه، تغییر یافته است. اکنون سبک درگیری در خاورمیانه سنتی نیست، بلکه از طریق جنگ‌ گروه‌های نیابتی است؛ یعنی همان کاری که ایران انجام می‌دهد. آن‌ها به یک درگیری آشکار اهمیت نمی‌دهند، بلکه با جنگ‌های نیابتی تلاش می‌کنند از طرق غیرمستقیم به خواسته‌‌هایشان برسند.»

  به گفته این کارشناس، مبارزه با جنگ‌های نامتقارن آسان نیست. همانطور که داعش بسیاری از ارتش‌ها را وادار کرد درباره نحوه تعاملشان با بازیگران غیردولتی تجدیدنظر کنند، اکنون نیز افزایش گروه‌های جنگنده نیابتی، ارتش‌های سنتی را مجبور کرده است که در نقش‌ها و منابع خود تجدید نظر کنند.

گزارش اخیر در وال‌استریت ژورنال درباره جنگ اسرائیل و حماس نیز چالش‌های دلهره‌آوری را که کشورهای همسایه ممکن است از جانب شبه‌نظامیان متخاصم و گروه‌های نیابتی در آینده با آن مواجه شوند، روشن کرد.

در این گزارش آمده است: «در سال ۲۰۱۴، حماس بیشتر به پرتابه‌های دوران شوروی و بدون سیستم هدایتی متکی بود که به سال ۱۹۶۹ بازمی‌گردد؛ اما در این جنگ، حماس ویدیوهایی از هدف قرار دادن نیروهای اسرائیلی با مهمات پرتاب شده از هواپیماهای بدون سرنشین منتشر کرده که یک نوآوری به سبک جنگ با اوکراین است. نیروهای اسرائیلی همچنین با مهاجمان مجهز به راکت‌های اف۷ ساخت کره شمالی با مواد انفجاری قوی مواجه شده‌اند.»

 از‌جمله کشورهایی که در پی حمله هفتم اکتبر در اسرائیل برای تطبیق وضعیت دفاعی‌اش عجله دارد، هند است. بر اساس گزارش اخیر بلومبرگ، هند که در گذشته گرفتار حملات بازیگران غیردولتی شده است، در حال ایجاد یک سیستم نظارتی مبتنی بر پهپاد در امتداد مرز خود برای جلوگیری از غافلگیری است. ارتش هند همچنین قصد دارد سامانه‌های نظارتی هوش مصنوعی را در امتداد مرزهای خود به منظور شناسایی نفوذها و طبقه‌بندی اهداف مستقر کند.

عامر السبائله درباره آمادگی کشورها برای دفاع از خود توضیح می‌دهد: «اکنون مسئله فراتر از جنگ‌های قدیمی است و کشورها لازم می‌بینند برای آمادگی، گروه‌های آموزش‌دیده‌ای تدارک ببینند که می‌دانند چگونه از فناوری‌های نوین استفاده کنند. مسئله‌ای که کشورها را با چالش مواجه می‌کند، ترکیب جنگ‌های سنتی و غیرسنتی است؛ به‌عنوان مثال، ورود از طریق چتر نجات پیش‌تر در دهه ۱۹۸۰ علیه اسرائیل در جنوب لبنان انجام شد، اما این بار این ایده به روش‌های نوینی بازسازی شده بود.»

این کارشناس نظامی در پاسخ به این که بزرگ‌ترین تغییر در وضعیت کنونی چه خواهد بود، گفت: «در شرایط فعلی به نظر می‌رسد کشورها برای نیازهای حفاظتی و تسلیحاتی‌ خود بیشتر روی همکاری تاکید کنند تا وابستگی به دولت‌های قدرتمند. این را می‌توان در حرکت به سمت تنوع در تامین تسلیحات در کشورهای خلیج فارس مشاهده کرد.»

به گفته او، نگرانی اصلی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس اکنون بیشتر به تامین کارآمد تسلیحات مربوط می‌شود و آن‌ها در این راه ممکن است به سوی خرید کمتر از تامین‌کنندگان آمریکایی و خرید بیشتر از اروپا، چین یا حتی روسیه بروند.