به گفته رییس کمیته سیاست خارجی اروپا، مهسا امینی، به عنوان یکی از نامزدهای نهایی جایزه بین‌المللی ساخاروف معرفی شد. مهسا امینی شهریور ماه ۱۴۰۱ در بازداشت پلیس «امنیت اخلاقی» جان باخت و پس از آن خیزش سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی آغاز شد. 

پارلمان اروپا روز پنجشنبه سه نامزد نهایی جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه را شامل مهسا امینی و جنبش «زن، زندگی، آزادی در ایران» معرفی کرد. دیوید مک آلیستر، رئیس کمیته روابط خارجی در پارلمان اتحادیه اروپا، گفت که این انتخاب به منظور قدردانی از تلاش شجاعانه معترضان در ایران برای دفاع از حقوق زنان بود.

به گزارش آسوشیتدپرس، نامزدهای دیگر جایزه ساخاروف عبارتند از ویلما نونیز و اسقف کاتولیک رومی رولاندو آلوارز، به عنوان دو چهره نمادینی که در مبارزه برای دفاع از حقوق بشر در نیکاراگویه شناخته می‌شدند و همچنین نامزد بعدی سه نفر از زنان لهستان، السالوادور و ایالات متحده‌اند که مبارزه برای «آزادی سقط جنین رایگان، ایمن و قانونی را رهبری می کنند. برنده نهایی این جایزه نیز نوزدهم اکتبر معرفی خواهد شد. جایزه اتحادیه اروپا که به نام آندری ساخاروف از مخالفان شوروی نامگذاری شده است، در سال ۱۹۸۸ برای قدردانی از افراد یا گروه‌هایی که از حقوق بشر و آزادی های اساسی دفاع می کنند، ایجاد شد. ساخاروف، برنده جایزه صلح نوبل، در سال ۱۹۸۹ درگذشت.

کشته شدن مهسا امینی باعث اعتراضاتی شد که در سراسر ایران گسترش یافت و به سرعت به فراخوان‌هایی برای سرنگونی جمهوری اسلامی تبدیل شد و یکی از گسترده‌ترین اعتراضات را در سراسر ایران علیه جمهوری اسلامی رغم زد.

به گفته گروه‌های حقوق بشری، جمهوری اسلامی با سرکوب خشونت‌آمیز معترضان  دست‌کم ۵۰۰ نفر را کشت و بیش از ۲۲ هزار نفر را بازداشت کرد.