با ادامه گمانه‌زنی‌ها درباره دلایل لغو آزمون آیلتس که قرار بود روز شنبه هفتم مرداد برگزار شود، عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش آموزش، لو رفتن سوالات را تایید کرد و گفت که صبح روز برگزاری مشخص شد سوالات آزمون با سوالات افشاشده مطابقت دارد. او همچنین ادعا کرد که سازمان سنجش «بر اساس وظیفه حاکمیتی» از برگزاری آزمون جلوگیری کرده است.

پورعباس درباره اینکه سوالات آزمون آیلتس چگونه و چرا لو رفته‌اند، توضیحی نداد و تنها گفت که منشا افشای سوالات که می‌تواند خارج یا داخل کشور باشد، در حال بررسی است.

این مقام دولتی با طرح این ادعا که سازمان سنجش آزمون‌هایش را در «سلامت کامل» برگزار می‌کند، توپ را به زمین شرکت‌های خصوصی انداخت و مدعی شد سازمان سنجش آموزش در این آزمون فقط «نقش نظارتی» دارد.

پورعباس در ادامه افزود تمام مراحل اجرای آزمون آیلتس از تحویل سوالات گرفته تا توزیع و دریافت دفترچه سوالات و پاسخنامه‌ها را سه شرکت خصوصی در ایران انجام می‌دهند و سازمان سنجش آموزش کشور طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط «نظارت بر اجرای صحیح» این آزمون را برعهده دارد.

رئیس سازمان سنجش آموزش با ادعای اینکه افشای سوالات به سازمان سنجش آموزش ارتباطی ندارد، گفت این سازمان «به جهت حفظ حقوق داوطلبان و اعتبار کشور از برگزاری آزمونی که تقلب در آن محرز بوده، جلوگیری کرده است».

آزمون بین‌المللی سنجش تسلط به زبان انگلیسی (آیلتس)، پس از هفت ماه تعویق قرار بود روز شنبه هفتم مردادماه برگزار شود اما یک ساعت مانده به آزمون، سازمان سنجش از برگزاری آن جلوگیری و در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که این آزمون با اطلاع موسسه استرالیایی و با «هدف حفظ سلامت آزمون، پیشگیری از تقلب و تخلف و جلوگیری از تضییع حقوق داوطلبان» لغو شده است.

در این اطلاعیه آمده بود داوطلبان می‌توانند با مراجعه به مراکز مجری برگزاری آزمون برای پس گرفتن هزینه یا ثبت‌نام در آزمون بعدی اقدام کنند.

لو رفتن سوالات آزمون‌های مهم از جمله امتحانات نهایی، کنکور سراسری و آیلتس در سال‌های اخیر بارها خبرساز شده است. دی‌ماه گذشته هم‌زمان با برگزاری آزمون سراسری، با تصمیم دولت ابراهیم رئیسی و به منظور جلوگیری از تقلب، اینترنت قطع شد؛ با این حال سوالات کنکور لو رفت و حتی برخی نمایندگان مجلس نیز به این موضوع اذعان کردند.

آزمون سراسری ۱۴۰۲ نیز در حالی آغاز شد که در ساعت‌های برگزاری، سوالات لورفته آن در رسانه‌های اجتماعی در حال انتشار بود. سوالات امتحانات نهایی نیز در اتفاقی مشابه قبل از برگزاری افشا شد. با این حال در تمامی این موارد، مسئولان دولتی لو رفتن سوالات را تکذیب کردند و مدعی شدند که تمامی آزمون‌ها در سلامت برگزار شده‌اند.

اینک تایید لو رفتن سوالات آزمون آیلتس، آن‌ هم در شرایطی که هفت ما از تعویق آن گذشته بود، تردیدها را درباره اینکه لغو این آزمون اقدامی حاکمیتی با هدف ممانعت از روند مهاجرت جوانان بوده، افزایش داده است.

شمار زیادی از داوطلبان آزمون آیلتس طی روزهای اخیر در رسانه‌های اجتماعی نوشتند که این ماه آخرین فرصت آنان برای گرفتن تاییدیه تحصیلی از دانشگاه‌های خارج از کشور بود و حالا دیگر عملا امکان مهاجرت به خارج از کشور را ندارند.

سازمان سنجش آموزش کشور اسفند ۱۴۰۱ نیز برگزاری آزمون آیلتس در سراسر ایران را به دلایل نامعلوم لغو کرد. در آن زمان نیز شماری از داوطلبان در رسانه‌های اجتماعی به لغو برگزاری آزمون آیلتس اعتراض کردند و برخی نیز ضمن مقایسه جمهوری اسلامی با کره شمالی نوشتند: «مسئولان جمهوری اسلامی ایران وقتی نتوانستند با افزایش چندین برابری هزینه آزادسازی مدرک، مانع موج مهاجرت‌های دانشجویی شوند، لغو آزمون آیلتس را در دستور کار قرار دادند.»

پیش از این نیز سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، ابلاغیه‌ای را بر اساس مصوبه شورای عالی فرهنگی منتشر کرد که چندین برابر شدن هزینه آزادسازی مدرک را نشان می‌داد. بر مبنای این ابلاغیه، دانشجویان دانشگاه‌های دولتی در ایران، برای ادامه تحصیل یا کار در خارج از کشور باید مدرک تحصیلی‌شان را ترخیص و به‌اصطلاح «تعهد خدمت آموزش رایگان» خود را لغو کنند و بابت آن بین شش تا ۳۰ میلیون تومان بپردازند.

اسفند گذشته پس از لغو آزمون آیلتس، غلامرضا یادگارزاده، رئیس مرکز المپیاد دانشجویی و امور آزمون‌های بین‌الملل سازمان سنجش ادعا کرد که لغو برگزاری آزمون‌های آیلتس با هدف «رفع انحصار و تسهیل رقابت موسسه‌های متقاضی اجرای آزمون، صیانت از حقوق داوطلبان، تضمین سلامت آزمون، بازنگری مقررات، توسعه مراکز برگزاری و رفع مشکلات موجود آزمون آیلتس و پایان دادن به حواشی» انجام شده است.

به‌رغم این ادعا، اینک رئیس‌ سازمان سنجش آموزش با سلب مسئولیت از این سازمان، شرکت‌های خصوصی را در لو رفتن سوالات مسئول دانسته است.

لغو آزمون آیلتس برای دومین بار در یک سال اخیر در روند مهاجرت داوطلبان تحصیل در دانشگاه‌های خارجی اختلال ایجاد می‌کند و برنامه‌ریزی‌های آنان را برهم می‌ریزد زیرا دانشگاه‌های معتبر انگلیسی‌زبان در سراسر دنیا کسب نمره بالا در آزمون آیلتس را به‌عنوان پیش‌شرط پذیرش دانشجویان غیرانگلیسی‌زبان تعیین کرده‌اند.

لغو آزمون‌های آیلتس در ایران مسئله جدیدی نیست و پیش‌تر هم اتفاق افتاده بود اما اکنون که موج مهاجرت‌های دانشجویی با شیب صعودی قابل‌توجهی ادامه دارد، برخی بر این باورند که این اقدام برای ممانعت از خروج دانشجویان انجام شده است.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه ۲۷ مهر، بدون اشاره به دلیل مهاجرت نخبگان از ایران، گفت که آنان می‌روند و «پیچ و مهره‌ استکبار جهانی» می‌شوند. خامنه‌ای ضمن تکرار سخنان همیشگی‌ خود، اعتراض‌های دانشجویی را به «دشمنان» نسبت داد و نخبگان مهاجر را به «ناشکری» متهم کرد و مدعی شد: «این‌ها در اینجا رشد می‌کنند، وقتی نوبت ثمردهی می‌رسد، می‌روند میوه‌شان را به دیگری می‌دهند.»