افغانستان زیر سلطه‌ طالبان؛ تصویری متناقض برای گردشگران خارجی و شهروندان

منتقدان طالبان معتقدند که لابی‌گران طالبان می‌کوشند با کشاندن پای گردشگران خارجی به افغانستان، تصویر مثبتی از زندگی زیر حاکمیتشان به جهان مخابره کنند

بند امیر در استان بامیان یکی از مکان‌های مورد توجه گردشگران- KAMRAN SHEFAYEE / AFP

وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان ادعا کرده است که در ۱۴۰۱ حدود شش هزار گردشگر خارجی به افغانستان سفر و از مکان‌های باستانی و جاذبه‌های گردشگری بازدید کرده‌اند.  

خبرگزاری باختر دوشنبه، ۱۹ تیر (۱۰ ژوئیه) مدعی شد که «امنیت در سراسر افغانستان تامین شده است و گردشگران خارجی می‌توانند به این کشور سفر کنند».  

تلویزیون ملی افغانستان نیز که اینک در کنترل طالبان است، ششم ژوئیه گزارش داد که خیبرخان، مستندساز افغان‌تبار بریتانیایی، با مولوی عتیق‌الله عزیزی، معاون بخش هنر وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان دیدار کرده است. 

این مستندساز هدف سفر خود را به نمایش گذاشتن زیبایی‌های طبیعی، بناهای تاریخی، فرهنگ و سنت‌های افغانستان بیان کرده است، تا زمینه برای سفر بیشتر گردشگران خارجی به این کشور فراهم شود.  

او گفت: «با آمدن امارت اسلامی (طالبان)، می‌توان بدون ترس به هر منطقه‌ای از کشور سفر کرد.» 

مولوی عتیق‌الله هم گفت که سفر مستندسازان و عکاسان به افغانستان باعث جلب توجه گردشگران خواهد شد و به همین دلیل، حاضر به هر نوع همکاری با این گردشگران است. 

با تسلط مجدد طالبان بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، گروه گروه گردشگران خارجی به افغانستان سفر می‌کنند و به مناطق باستانی و دیدنی این کشور می‌روند. منتقدان طالبان معتقدند که لابی‌گران طالبان می‌کوشند با کشاندن پای گردشگران خارجی به افغانستان، تصویر مثبتی از زندگی زیر حاکمیتشان به جهان مخابره کنند. طالبان ادعا می‌کنند که «امنیت سراسری در افغانستان تامین شده است» و آنچه در ظاهر به چشم می‌خورد، تصویری از زندگی زیر پرچم این گروه است.  

افغانستان با صدها منطقه و بناهای باستانی و جاذبه‌های پرشمار گردشگری، از قابلیت لازم برای تبدیل شدن به یکی از کشورهای توریستی منطقه برخوردار است، اما چهار دهه جنگ و ناامنی، صنعت گردشگری این کشور را با چالش جدی مواجه کرده است. 

در دوران حکومت پیشین افغانستان هم گردشگران خارجی به این کشور سفر می‌کردند، اما با افزایش حمله‌های طالبان و گسترش جغرافیای جنگ، روزبه‌روز از شمار گردشگران کاسته شد. طالبان به گردشگران خارجی اجازه نمی‌دادند به مناطق تحت کنترل‌ آنان سفر کنند، و گردشگران هم از طالبان و گروه‌های مسلح غیرقانونی هراس داشتند و نگران بودند که کشته یا ربوده شوند.  

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

دو دهه حضور آمریکا و کشورهای غربی در افغانستان پیش از حکومت طالبان، باعث شد که بخشی از بناهای تاریخی بازسازی و مرمت شود و حالا طالبان سود این کار را به جیب می‌زنند و از حضور گردشگران خارجی درآمد کسب می‌کنند. 

طالبان محدودیت شدیدی بر فعالیت خبرنگاران و رسانه‌ها در افغانستان اعمال کرده‌اند و فضای سانسور و اختناق به این رسانه‌ها تحمیل شده است. طالبان در برخی موارد مجوز سفر گزارشگران و خبرنگاران خارجی را که وضعیت افغانستان را خلاف میل آنان بازتاب داده‌اند، لغو کرده‌اند. 

سفر به افغانستان برای‌ گردشگران خارجی از لحاظ مالی کم‌هزینه تمام می‌شود، چون در قیاس با بسیاری از کشورهای دیگر، هزینه زندگی در افغانستان در پایین‌ترین سطح است. این نکته هم می‌تواند یکی از دلایل توجه گردشگران به سفر به افغانستان باشد. 

در دوران حکومت طالبان، شماری از کاربران یوتیوب و چهره‌های تاثیرگذار رسانه‌های اجتماعی غربی به افغانستان سفر کردند و کوشیدند با ضبط ویدیو و برنامه‌های دیداری-شنیداری، جاذبه‌های گردشگری این کشور را به نمایش بگذارند. ویدیوهای برخی از این چهره‌ها میلیون‌ها بازدید داشته است. در برخی از این برنامه‌ها، طالبان به دلایل مختلف تطهیر شده‌اند و همین امر باعث شده است که پای گردشگران بیشتری به افغانستان باز شود.  

این یک روی سکه زندگی زیر حاکمیت طالبان است. روی دیگر سکه در زندگی واقعی و روزمره مردم، کشوری است که طالبان سرکوب و اختناق شدیدی بر آن حاکم کرده‌اند. بخش زیادی از زنان در این دوران مشاغل‌ خود را از دست داده‌اند و خانه‌نشین شده‌اند، دختران فقط در سطح دبستان اجازه تحصیل دارند، و هیچ رسانه آزادی حق فعالیت ندارد. در حالیکه گردشگران زن خارجی بدون داشتن «محرم شرعی» و تنها یا با زنان و مردان دیگر به افغانستان سفر می‌کنند و هیچ ممانعتی در راستای نحوه پوشش و فعالیت آن‌ها وجود ندارد، زنان افغان اجازه ندارند سفر کنند یا حتی به پارک‌های تفریحی یا حمام‌های عمومی بروند. طالبان به آرایشگاه‌های زنانه هم دستور داده‌اند که در زودترین فرصت ممکن فعالیتشان را متوقف کنند، چون از دید طالبان آرایش زنان با شریعت اسلامی مغایر است. 

در حالی‌که بازار سفر گردشگران خارجی به افغانستان تر از هر زمانی گرم‌ شده است، بخشی از شهروندان این کشور از ترس حمله‌های انتقام‌جویانه طالبان، محدودیت‌های تحمیل شده بر زنان و فقر و بیکاری، کشور خود را ترک می‌کنند. گفته می‌شود که تقاضا برای خروج از افغانستان در بالاترین سطح طی دو دهه اخیر قرار دارد. در افغانستان زیر حاکمیت طالبان میلیون‌ها شهروند با گرسنگی مفرط مواجه‌اند، اما فقر و بیکاری در عکس‌ها، ویدیوها و خاطرات گردشگران خارجی کمتر دیده می‌شود، یا هیچ بازتابی نمی‌یابد. 

بیشتر از سفر