نیویورک‌تایمز: توافق نانوشته و غیررسمی ایران و آمریکا اجرایی خواهد شد

افزایش نیافتن سطح غنی‌سازی اورانیوم، آزادسازی زندانیان آمریکایی و قطع حمایت نظامی از روسیه در قبال آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده از جمله مفاد این توافق است

تصویری از مراسم امضای برجام در دولت روحانی -  AFP & Getty Images

نشریه نیویورک تایمز آمریکا در تازه‌ترین گزارش خود به نقل از سه مقام ارشد اسرائیلی، یک مقام ایرانی و یک مقام آمریکایی، مدعی شده است که یک توافق «غیررسمی و نانوشته» میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی در مرحله «اجرای قریب‌الوقوع» قرار دارد و مقام‌های تهران قول داده‌اند در قبال آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران، غلظت غنی‌سازی اورانیوم را از ۶۰ درصد بالاتر نبرند و از حمله به نیروهای آمریکایی یا تجهیز تسلیحاتی روسیه دست بردارند.

پیش از این درباره نیاز مبرم جمهوری اسلامی به امضای یک توافق موقت با آمریکایی‌ها برای سروسامان دادن به وضعیت اقتصادی و تاثیر آن بر کاهش اعتراض‌های مردمی داخل ایران تحلیل‌هایی منتشر شده بود.

به نوشته این نشریه آمریکایی، دولت دموکرات ایالت متحده برای محدود کردن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی و آزادی سه زندانی ایرانی‌ــ‌آمریکایی در ایران، به صورت غیرمستقیم و از طریق عمان در مرحله پایانی مذاکرات است و تاکنون طبق توافق‌ها، جمهوری اسلامی پذیرفته که فراتر از غلظت ۶۰ درصد اورانیوم غنی‌سازی نکند و همکاری‌های خود با بازرسان آژانس انرژی هسته‌ای را افزایش دهد.

بر اساس این گزارش، ایران در توافق احتمالی جدید پذیرفته است که از حمله نیروهای نیابتی خود به پیمانکاران آمریکایی در عراق و سوریه جلوگیری و از فروش موشک بالیستیک به روسیه خودداری کند.

نیویورک‌تایمز به نقل از منابع خود ادامه داد ایران هم در مقابل، از آمریکا توقع دارد از اعمال تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی خودداری کند، توقیف محموله‌های نفتی ایران را متوقف کند، در شورای امنیت و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه برنامه هسته‌ای تهران قطعنامه ندهد و پس از عراق، سایر منابع و طلب‌های چند میلیارد دلاری‌ این کشور در کشورهایی مانند کره جنوبی را هم هرچه زودتر آزاد کند.

گزارش تازه نیویورک‌تایمز نشان می‌دهد که دولت جو بایدن تلاش دارد با بزرگ‌نمایی فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، روی انتقادهای جهانی از خود بابت امضای توافق‌نامه‌ای جدید با نظام سرکوبگر جمهوری اسلامی سرپوش بگذارد و آن را «آتش‌بس» موقت نامیده است؛ آتش‌بسی که بی‌شک علی خامنه‌ای و مقام‌های دولت ابراهیم رئیسی را بسیار خوشحال خواهد کرد.

این در حالی است بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، نیز چهارشنبه هفته جاری به المانیتور گفته بود که ایران و آمریکا به توافق درباره تبادل احتمالی زندانیان نزدیک‌اند و «احتمالا برخی موضوع‌های فنی از جمله چارچوب زمانی و اجرایی این توافق باید مشخص شود. در ارتباط با مسئله هسته‌ای ایران هم فضای مثبتی وجود دارد و مقام‌های ایران برای رسیدن به توافق جدی‌اند.»

متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، هم در نشست خبری روز چهارشنبه خود، اگرچه امضای توافق هسته‌ای یا توافق موقت با ایران را «شایعه و اشتباه» خواند، اعتراف کرد که «اولویت اصلی آمریکا جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است و دیپلماسی بهترین راه برای رسیدن به این هدف است».

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

شواهد امر نشان می‌دهد دولت جو بایدن به دنبال آن است تا هرچه زودتر با جمهوری اسلامی، به «توافقی غیررسمی» برسد تا هم به کاهش تنش‌های نظامی در منطقه و رفع خطر دستیابی ایران به بمب اتم منجر شود و هم به تایید کنگره آمریکا برای امضای قراردادی بین‌المللی مانند برجام نیازی نداشته باشد.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، یکشنبه گذشته، به‌طور ضمنی چراغ سبز خود برای امضای توافق موقت با آمریکا را نشان داده بود. او گفت: «ممکن است در زمینه‌هایی بخواهند توافق کنند. توافق اشکالی ندارد اما زیرساخت‌های صنعت هسته‌ای نباید دست بخورد.»

بنیامین نتانیاهو هم روز سه‌شنبه در نشست خود با کمیته امور خارجه و دفاعی کنست، تایید کرد که آمریکا در حال «دستیابی به تفاهم یا توافق‌ کوچک با جمهوری اسلامی» است. به گزارش رسانه‌های اسرائیل، نتانیاهو در این نشست تلویحا گفت که اسرائیل می‌تواند با این توافق کوچک احتمالی آمریکا با ایران کنار بیاید.

مقام‌های جمهوری اسلامی و آمریکا طی ماه گذشته از طریق عمان، غیرمستقیم  گفت‌وگو کرده و در این مذاکرات، مقام‌های عمانی پیام‌های مقام‌های دو کشور را که در اتاق‌های جداگانه‌ حضور داشته‌اند، بین دو طرف منتقل کرده‌اند.

یکی از اصلی‌ترین هراس‌های مقام‌های جمهوری اسلامی در ماه‌های گذشته این بود که پس از آغاز خیزش سراسری ایرانیان، غرب به فکر تغییر نظام ایران بیفتد، اما حالا اجرای این توافق و آتش‌بس با جزئیاتی که نیویورک‌تایمز منتشر کرده است، علاوه بر اطمینان خاطری که برای مقام‌های نظام فراهم می‌آورد، می‌تواند برای معترضان ایرانی نیز این پیام را داشته باشد که هیچ کشور و قدرتی در جهان حامی اعتراض‌های آن‌ها نیست تا مردم و اپوزیسیون نظام را از پیگیری تلاش‌هایشان برای براندازی حکومت اسلامی در ایران منصرف کند.

درخواست‌های آمریکایی‌ها از جمهوری اسلامی برای توقف حمایت‌های تسلیحاتی از روسیه یا توقف حملات نظامی به منافع آمریکا در عراق و سوریه هم احتمالا به این معنا است که ایالت متحده تصمیم ندارد ایران را بابت ارسال هزاران پهپاد به روسیه در یک سال اخیر یا قتل ده‌ها نیروی آمریکایی در سویه و عراق جریمه و توبیخ کند و به صلح با جمهوری اسلامی راضی است.

در همین رابطه، دنیس راس، دیپلمات و نویسنده آمریکایی که معاون و مشاور چند رئیس‌جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه بود، به نیویورک تامیز گفت: «به نظر می‌رسد ایالات متحده به‌طور واضح به ایران گفته که اگر به سمت غنی‌سازی ۹۰ درصدی بروید، بهایی جهنمی خواهید پرداخت. اما دولت بایدن هم به یک بحران جدید علاقه‌ای ندارد. آن‌ها می‌خواهند اولویت و تمرکزشان روی جنگ اوکراین و روسیه باقی بماند. شروع یک جنگ دیگر در خاورمیانه‌ای که می‌دانید جنگ در آن چگونه شروع می‌شود اما نمی‌دانید چگونه پایان می‌یابد، آخرین چیزی است که آن‌ها می‌خواهند.»