روزنامه اورشلیم‌پست با انتشار گزارشی در روز یکشنبه، ۲۸ مه (۷ خرداد)، از افزایش استفاده روسیه از پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی ایران علیه مواضع اوکراین خبر داد و به بررسی این موضوع پرداخت.

این روزنامه به آمار ارائه شده از سوی وزارت دفاع اوکراین استناد کرد و نوشت: «روسیه تاکنون بیش از ۲۹۰۰ پهپاد را در جنگ با اوکراین از دست داده است. بر اساس داده‌های نیروی هوایی اوکراین که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، پدافند هوایی اوکراین بیش از ۳۰۰ هواپیمای بدون سرنشین را فقط در ماه مه رهگیری کرده است.»

در حالی که برخی پهپادهای روسیه، در دسته هواپیماهای بدون سرنشین نظارتی کوچک‌ قرار دارند، این کشور از پهپادهای خطرناک‌تری علیه شهرهای اوکراین استفاده می‌کند. این هواپیماهای بدون سرنشین خطرناک، پهپادهای کامیکازه شاهد، ساخت جمهوری اسلامی است که مسکو سال گذشته آنها را وارد کرد و حالا دارد این پهپادهای انتحاری را استفاده می‌کند.

داده‌های منتشر شده از جانب نیروی هوایی اوکراین در مورد تعداد پهپادها و موشک‌هایی که رهگیری کرده است نشان می‌دهد این کشور تنها در ماه مه سال جاری میلادی، ۳۰۹ هواپیمای بدون سرنشین را رهگیری کرده است. این آمار بیشتر از رهگیری‌های گذشته بوده و بیانگر آن است که پدافند هوایی اوکراین در طول زمان با استفاده از انواع تجهیزات به دست آمده از غرب تواناتر شده است.

در همین حال، به نظر می‌رسد روسیه با از دست دادن تعداد هر چه بیشتری از پهپادهایش، ذخایر پهپادهای طراحی‌شده جمهوری اسلامی ایران در مسکو را خالی می‌کند. اگر اعداد منتشرشده دقیق باشند و روسیه صدها هواپیمای بدون سرنشین دیگر را خریداری نکرده باشد، آمارهای مورد اشاره روزنامه اورشلیم‌پست نشان می‌دهد این کشور در حال اتمام ذخیره پهپادهای شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ است.

گزارش‌ها در ماه فوریه حاکی از آن بود که روسیه می‌خواهد این پهپادها را به صورت محلی تولید کند. با این حال مشخص نیست آیا این تاسیسات راه‌اندازی شده یا خیر و همچنین معلوم نیست مسکو ظرفیت تولید چه تعداد پهپاد را خواهد داشت.

ساخت پهپادهای مورد استفاده ایران برای روسیه نسبتا ارزان است و به نظر می‌رسد این مبادله می‌تواند به اقتصاد ایران کمک کند. با توجه به این شرایط، در اواسط ماه مه، ایالات متحده اعلام کرد روسیه از ماه آگوست سال ۲۰۲۲۲ حدود ۴۰۰ پهپاد تولیدشده تهران (عمدتا از نوع شاهد) استفاده کرده و به دنبال تهیه هواپیماهای بدون سرنشین بیشتری از جمهوری اسلامی است.

اگر پیش‌بینی‌ها درباره رو به اتمام رفتن ذخایر موشکی و پهپادی روسیه درست باشد، مشخص نیست این کشور امکان دارد چه اقدامی انجام دهد. مسکو در ابتدا برای خرید هواپیماهای بدون سرنشین به ایران رو آورد زیرا می‌خواست جنگی ارزان به راه بیندازد اما با کمک همه‌جانبه غرب به اوکراین، معادلات ولادیمیر پوتین تغییر کرد. از سوی دیگر، از دست دادن بسیاری از پهپادهای طراحی شده ایرانی گواه این امر است که این هواپیماهای بدون سرنشین قابلیت فرار یا مانور مناسبی ندارند.

تصمیم مسکو به‌منظور حمله پهپادی به مناطق شهری و غیرنظامی اوکراین، روشی بود که ظاهرا کرملین امید داشت از طریق آن بتواند اوکراین را به وحشت‌ بیاندازد. با این حال، آنچه به نظر می‌رسد این است که پهپادهای مسکو نتوانسته‌اند این هدف را برآورده کرده و پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی ایران در این عرصه شکست خورده‌اند؛ پهپادهایی که تهران به تولیدشان افتخار می‌کند، اما به سادگی از جانب پدافند هوایی قابل رهگیری‌اند.