پس از تشدید بحران کم‌آبی در استان سیستان و بلوچستان ایران، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران برای گرفتن حقابه این کشور از رود هیرمند، در کنار سخنانی تهدیدآمیز خطاب به گروه طالبان، کوشیدند سیاست خوشرویی را نیز با این گروه دنبال کنند.

در این چارچوب، با اینکه رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران، طالبان را با لحن تند تهدید کرد، ابوالفضل ظهره‌وند، سفیر سابق حکومت ایران در افغانستان، و کاظمی قمی، نماینده ویژه نظام جمهوری اسلامی در امور افغانستان، در تازه‌ترین اظهاراتشان اعلام کردند که حکومت طالبان نیازمند به رسمیت شناختن‌شدن از جانب ایران است و سرپیچی این گروه از حقابه رودخانه هیرمند، به عناصری برمی‌گردد که از حکومت سابق افغانستان در بدنه‌ نظام طالبان باقی مانده است.

کاظمی قمی در گفت‌وگویی با شبکه‌ سوم صدا‌وسیمای جمهوری اسلامی ایران مدعی شد متخصصانی که از دولت‌های قبل در بدنه وزارت انرژی و آب افغانستان باقی مانده‌اند، اینک با عناصری در بیرون افغانستان در تماس‌اند و می‌کوشند بر خلاف توافقات ایران و طالبان عمل کنند. 

قمی افزود: « آن‌ها بر خلاف سیاست‌هایی که طالبان اعلام می‌کنند، عمل می‌کنند و ارتباط با مقام‌های پیشین دارند؛ مقام‌هایی که در ارتباط با بیگانگان‌اند.»
 

به گفته‌ این مقام حکومت اسلامگرای ایران، او این موضوع را بارها با مقام‌های طالبان در میان گذاشته و گفته است که «نیتی که شما اعلام می‌کنید، به خاطر همین عناصر اتفاق نمی‌افتد».

از سویی نیز محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، روز یکشنبه، ۳۱ اردیبهشت (۲۱ مه)، گفت از مسئولان افغانستان می‌خواهد به اراده مثبت جمهوری اسلامی ایران در مورد حقابه هیرمند پاسخ سازنده بدهند و از بروز یک مشکل جدی در روابط دو کشور پیشگیری کنند.

همزمان، ابوالفضل ظهره‌وند نیز یکشنبه در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت حکومت طالبان «نیازمند به رسمیت شناخته‌شدن توسط ایران» است. او با اشاره به مسئله حقابه هیرمند و تعهد افغانستان در قبال ایران، تاکید کرد که این مشکل مربوط به دولت سیزدهم نیست و بیش از دو دهه است که این موضوع مطرح شده است.

ظهره‌وند با بیان اینکه «امروز شاهد خشک‌شدن هیرمند هستیم»، تاکید کرد برای حل‌و‌فصل این مسئله باید یک فرایند زمانی در نظر گرفته شود و نیازی به ایجاد تنش نیست.

به باور سفیر پیشین حکومت ایران در افغانستان، در حال حاضر آمریکا و بریتانیا می‌خواهند اوضاع را به‌هم بریزند و در پاکستان و شرق ایران چالش ایجاد کنند: «خشکسالی در هیرمند به خاطر اعمال سیاست‌های غربی و آمریکایی است که با سوق دادن طالبان و دولت‌های قبلی افغانستان به سوی ممانعت از ورود آب به ایران با احداث سد انحرافی کمال‌خان، به دنبال تحقق اهداف خود در منطقه هستند».

ظهره‌وند تصریح کرد که حکومت طالبان «دولت» نیست، بلکه «جریانی موقت در افغانستان» است. او در این مورد چنین گفت: «طالبان نیازمند به رسمیت شناخته شدن توسط ایران است.»

به نظر می‌رسد حکومت جمهوری اسلامی ایران به ماهیت طالبان پی برده و دریافته است که این گروه به هیچ ارزشی پایبند نیست و اعمال‌فشارهایی مانند ایجاد محدودیت برای مهاجران افغان در ایران، هیچ اهمیتی برای این گروه ندارد. با این حال، حکومت اسلامگرای ایران کوشیده است که در کنار سیاست اعمال‌فشار، از برخی مشوق‌ها، مانند به رسمیت شناختن این گروه، نیز استفاده کند. پیش از این، نظام جمهوری اسلامی از مهاجران افغان در ایران و بستن گذرگاه‌های تجاری به منزله اهرم فشار بر دولت‌‌های افغانستان استفاده می‌کرد، اما به نظر می‌رسد که مقام‌های ایران اینک دریافته‌اند که این راهکارها در قبال طالبان نتیجه‌ مثبتی ندارد.