چرا از لبنان به اسرائیل موشک‌ شلیک شد، آیا قواعد نبرد تغییر کرده است؟

برخلاف شایعات موجود، اسرائیل قدرت بازدارندگی خود را از دست نداده است

یک عضو واحد دفع بمب پلیس اسرائیل بقایای موشکی که در ششم آوریل ۲۰۲۳ از لبنان به اسرائیل شلیک شد را بازرسی می‌کندـ   JALAA MAREY / AFP

برعکس تبلیغاتی‌ که رسانه‌ها در دو روز گذشته درباره موشک‌پراکنی‌های برخی از گروه‌های فلسطینی تحت حمایت حزب‌الله انجام دادند، باور ما این است که تابه‌حال نه تغییری در قواعد نبرد میان اسرائیل و ایران پدید آمده و نه در اصل «وحدت و پیوستگی میدان‌های جنگ» که تهران از دیرباز برای آن کار می‌کند و دبیرکل حزب‌الله مکرر به آن مژده داده، تحولی ایجاد شده است.

در رابطه با قواعد نبرد در لبنان، اندکی باید توضیح داد که از صدور قطع‌نامه ۱۷۰۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در اواخر ژوئیه ۲۰۰۶ تاکنون هیچ تغییری در آن رخ نداده است. چنانچه آتش‌بس میان ایران و اسرائیل در مرزهای لبنان، کماکان ادامه دارد و هیچ‌گونه تغییری در آن پدید نیامده است. این درحالی است که گه‌گاهی موشک‌های قدیمی با حمایت حزب‌الله، به‌سمت خاک اسرائیل پرتاب می‌شوند که یا در دشت‌های باز و خالی از سکنه می‌افتند و یا گنبد آهنین به‌آسانی سرنگونشان می‌کند.

درضمن، موشک‌های کاتیوشا که به‌تازگی از لبنان به خاک اسرائیل پرتاب شد، پیامی را نیز به اسرائیل حمل می‌کرد که دولت اسرائیل آن را دریافت کرد. حزب‌الله این موشک‌ها را تحت نام «گروه‌های غیرمنضبط فلسطینی» پرتاب و اعلام می‌کند که هیچ ارتباطی و خبری درباره آن ندارد. اسرائیل هم به حزب‌الله اعتبار می‌دهد و روایت آن را تصدیق می‌کند، تا از افزایش تنش که هر دو طرف آن را نمی‌خواهند، جلوگیری کند. 

به این ترتیب، اسرائیل اصل «وحدت و پیوستگی میدان‌های نبرد» را که سپاه قدس و شبه‌نظامیان مذهبی‌اش در عراق، لبنان و سوریه سال‌ها پیگیری کرده‌‌اند، به چالش کشیده است. زیرا مدت درازی است که اسرائیل مواضع سپاه قدس، حزب‌الله و رژیم بشار اسد در خاک سوریه را مورد حمله‌های پی‌درپی هوایی قرار می‌دهد. این حمله‌ها که برخی از آن‌ها به‌شدت دردناک است، بسیاری از مناطق سوریه، مانند حلب، دمشق، حمص و حما را دربر می‌گیرد و تا منطقه البوکمال در مرز عراق می‌رسد. 

ازسوی دیگر، هیچ پاسخ جدی به اسرائيل داده نمی‌شود؛ زیرا قواعد برخورد در سوریه با قواعد برخورد با لبنان تفاوت دارد. در سوریه نوعی آتش‌بس حاکم است؛ آتش‌بسی که  در ۱۹۷۴ میان اسرائیل و سوریه به رهبری حافظ اسد برقرار شده است و تاکنون ادامه دارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

 از این رو، به‌رغم آنچه در دو روز گذشته درباره پیشرفت اصل وحدت و پیوستگی میدان‌های نبرد، تبلیغ می‌شود، می‌توان گفت که پیشرفت تازه‌ای در این راستا رخ نداده است. آنچه رخ داده، مانوری است که در یک چارچوب قابل پذیرش برای هر دو طرف، به انجام رسیده است. زیرا در لبنان، با وجود شلیک چند موشک، بازهم حزب‌الله بر اساس تصمیم ایران، به مفاد توافق‌نامه مرزهای دریایی با اسرائیل متعهد باقی مانده است. در سوریه نیز اسرائیل همواره مواضع ایران را هدف قرار می‌‌دهد، بدون اینکه ایرانی‌ها واکنشی جدی نشان بدهند. 

نکته قابل توجه دیگر این است که برخلاف شایعات موجود، اسرائیل قدرت بازدارندگی خود را از دست نداده است؛ اما البته اسرائیل در این روزها با دو بحران دست‌وپنجه نرم می‌کند که در اثر سیاست‌های افراط‌گرایانه بنیامین نتانیاهو بروز کرده است. بحران نخست ناشی از اختلاف و شکافی است که برسر تعدیل قانون قضا در جامعه اسرائیل به وجود آمده است.

اما بحران دوم به روابط اسرائیل با فلسطینیان برمی‌گردد که از قبل وجود داشت، اما درنتیجه اقدام‌های نژادپرستانه، خشونت‌آمیز و خصمانه حکومت افراط‌گرای جدید، تشدید و افزایش یافته است. این حکومت که از یک ائتلاف سیاسی افراطی تشکیل شده، نشان داده که هم  رفتار سیاسی‌اش عقب‌مانده است و هم سیاست‌مداران برجسته‌ای ‌که در کابینه آن وزیر شده‌اند، انسان‌های عقب‌مانده‌ای‌اند، مانند ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل، بتصلئل اسموتریچ، وزیر دارایی، و دیگران. البته تردیدی وجود ندارد که  این دو بحران یادشده اسرائیل را تضعیف می‌کند و بر روابط بین‌المللی‌اش تاثیر منفی می‌گذارد. 

همچنان‌که گفتیم، اسرائیل قدرت بازدارندگی خود را تابه‌حال از دست نداده است. اسرائیل از این قدرت هم در نوار غزه، هم در لبنان و هم در سوریه برخوردار است. البته گفتنی است که جمهوری اسلامی ایران مزاحمت‌های خود را علیه ایالات متحده آمریکا و اسرائیل، بعد از  توافق عربستان-ایران، درحدی گسترش و افزایش داده است، ولی اگر آمریکا ضربه دردناک بازدارنده‌ای به شبه‌نظامیان وابسته به ایران در سوریه یا عراق (در پاسخ به حمله‌ای در آینده که در آن یک شهروند آمریکایی کشته شود) وارد کند، بی‌گمان مزاحمت‌های ایران به حداقل خواهد رسید. همچنین اگر اسرائیل مانند گذشته عملیات هشداردهنده و زبون‌‌کننده‌ای را درون خاک ایران انجام دهد، نیز همین نتیجه را خواهد داد. 

در رابطه با موشک‌های شلیک‌شده از خاک لبنان به اسرائیل، این تنها دولت لبنان بود که از آزمون خوار و زبون بیرون آمد. حزب‌الله هم عمق تحقیر خود را نسبت‌به دولت و دولتمردان در لبنان بروز داد، چون حزب‌الله رسالت منطقه‌ای خود را بر منافع لبنان و ارزش‌های لبنان مقدم می‌داند. 

برگرفته از روزنامه النهارالعربی

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه