طالبان حضور رهبران تی‌تی‌پی در افغانستان را رد می‌کنند

گزارش تازه گروه بین‌المللی بحران حاکی از حضور رهبران تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان است

انتقال تابوت یک سرباز پاکستانی که در حمله تحریک طالبان پاکستان کشته شد، ۲۸ ژانویه ۲۰۲۲ - ABDUL BASIT / AFP

مقام‌های امارت اسلامی طالبان هرگونه حضور رهبران تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) در افغانستان را رد می‌کنند. گروه بین‌المللی بحران در گزارش تازه‌اش اعلام کرد که حملات خونین آخر ژانویه و اواسط فوریه ۲۰۲۳، پاکستان را مطمئن کرد که سازمان‌دهی این حملات در افغانستان صورت گرفته است.

بر اساس این گزارش، رهبران طالبان پاکستانی پس از شکل‌گیری امارت اسلامی فارغ‌البال‌تر از گذشته عملیات‌ها در خاک پاکستان را گسترش داده‌اند؛ زیرا عقبه آن‌ها در خاک افغانستان حاشیه امنی برای آنان ایجاد کرده است.

این گزارش می‌گوید پس از سقوط جمهوریت در افغانستان، طالبان تعدادی از رهبران تی‌تی‌پی را که در زندان‌های دولت افغانستان زندانی بودند، آزاد کردند که نورولی محسود، رهبر فعلی تی‌تی‌پی، نیز در میان آن‌ها بود. نورولی در نخستین قدم بیعتش با ملا هیبت‌الله، رهبر طالبان افغانستان، را تجدید کرد و سپس تمامی گروه‌های منشعب‌شده تی‌تی‌پی را دوباره با هم متحد کرد.

نورولی مرکز فرماندهی خود را در افغانستان قرار داد، جنگجویان تی‌تی‌پی را در این کشور آموزش داد و بعدا برای اجرای حملات تروریستی به خاک پاکستان فرستاد. در صورت فشار ارتش پاکستان هم افراد این گروه به‌راحتی از مرز می‌گذرند و به افغانستان پناه می‌برند. 

با این حال مقام‌های امارت اسلامی این گزارش گروه بین‌المللی بحران را رد کرده‌اند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی امارت اسلامی، روز شنبه در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی طلوع نیوز در کابل، ادعا کرد که تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان هیچ پایگاهی ندارد و نه تنها تی‌تی‌پی که هیچ گروه دیگری اجازه ندارند از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر استفاده کند. مجاهد می‌گوید رابطه امارت اسلامی با دولت پاکستان خوب و حسنه است اما گروه بین‌المللی بحران با نشر چنین گزارش‌های در پی تخریب این رابطه است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به باور مجاهد، مسئله تحریک طالبان پاکستان مربوط به خود این کشور است نه افغانستان و اگر تی‌تی‌پی بخواهد از خاک افغانستان علیه پاکستان استفاده کند طالبان افغانستان این اجازه را به آنان نمی‌دهند.

این ادعای مقام‌های امارت اسلامی بار اول نیست که مطرح می‌شود. پیش از این نیز مقام‌های طالبان حضور هرگونه سازمان تروریستی حتی داعش را در افغانستان انکار کردند. با این حال مقام‌های امارت اسلامی بارها به دولت پاکستان گفته‌اند حاضرند میان تی‌تی‌پی و دولت پاکستان برای گفت‌وگو میانجیگری کنند اما دولت پاکستان می‌پندارد این مذاکرات به تقویت قدرت تی‌تی‌پی منجر شده است.

با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، حملات تی‌تی‌پی در پاکستان ناگهان به میزان محسوسی افزایش یافت. مقام‌های پاکستانی با رجوع به امارت اسلامی خواهان جلوگیری از افزایش حملات تی‌تی‌پی در داخل خاک پاکستان شدند. طالبان هم با میانجیگری میان تی‌تی‌پی و دولت پاکستان، زمینه یک آتش‌بس طولانی‌مدت را فراهم کردند.

گروه بین‌المللی بحران در گزارشش اشاره می‌کند که این آتش‌بس فرصت خوبی برای تقویت جایگاه تی‌تی‌پی در مناطق قبیله‌ای و خیبرپختون‌خواه در آن سوی مرز دیورند به وجود آورد. تی‌تی‌پی با استفاده از این آتش‌بس، گروه‌های جداشده از بدنه اصلی این گروه را دوباره با هم متحد کرد و پس از این اتحاد، در ماه نوامبر ۲۰۲۲ رسما آتش‌بس را به صورت یک‌جانبه شکست. از آن به بعد، تی‌تی‌پی چندین حمله خونین به نیروهای نظامی پاکستان را سازماندهی کرده است. خونین‌ترین این حملات حمله ۳۰ ژانویه به مقر پلیس در شهر پیشاور بود که طی آن ۸۰ تن که همه به جز سه نفر پلیس بودند، به قتل رسیدند. پس از آن، به مرکز پلیس استان سند در شهر کراچی حمله شد که ده‌ها کشته و زخمی به جا گذاشت. 

به نظر می‌رسد که برای پاکستان جز عملیات نظامی علیه تی‌تی‌پی گزینه دیگری باقی نمانده است. امارت اسلامی در پاسخ به تمامی درخواست‌های پاکستان برای جلوگیری از ورود تی‌تی‌پی از داخل افغانستان به پاکستان، ادعای نبودن اعضای تی‌تی‌پی در افغانستان را تکرار می‌کند. به گزارش گروه بین‌المللی بحران، تنها یک حمله خونین دیگر تی‌تی‌پی کافی است که لشکرکشی پاکستان به داخل خاک افغانستان عملی شود. اما این لشکرکشی هزینه‌های سنگینی برای پاکستان دارد که ساده‌ترین آن متشنج شدن دائمی کمربند قبیله‌ای پاکستان در مرزهای شمالی این کشور با افغانستان است. 

به نظر می‌رسد دولت پاکستان میان دو سنگ آسیاب گیر کرده است. از یک سو حملات تی‌تی‌پی به دولت پاکستان روزبه‌روز افزایش می‌یابد و از سوی دیگر پایگاه‌های آموزشی این گروه دور از دسترس پاکستان قرار گرفته‌اند. حمله نظامی به این پایگاه‌ها هم باعث گسترش تنش در منطقه خواهد شد. حالا باید دید آیا پاکستان می‌تواند این استیصال در مقابل طالبان را پشت سر بگذارد و پیروز شود.