پس از آن که در ماه فوریه گذشته آثار اورانیوم غنی‌‌شده با غنای ۸۴درصدی در ایران کشف شد، که اندکی کمتر از ۹۰درصد مورد نیاز برای ساخت سلاح‌ هسته‌ای است، مقام‌های ارشد اسرائیل سعی کردند غرب را به موضع آن کشور درقبال برنامه هسته‌ای ایران نزدیک‌‌تر کنند.

در همین راستا، ران درمر، وزیر امور راهبردی، و تزاخی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل، با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه، و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در واشنگتن دیدار کردند تا درباره تلاش‌های ایران برای دستیابی به توان هسته‌ای و تهدید آن برای منطقه گفت‌وگو کنند.

این درحالی‌ است که جمهوری اسلامی ایران به فریب‌دادن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه می‌دهد و هم‌زمان با نشست قریب‌الوقوع شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تهران رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، را به بازدید از ایران دعوت کرد تا با نشان‌دادن تمایل به همکاری در ارتباط با برنامه هسته‌ای خود، از خشم جامعه جهانی بکاهد و درنتیجه، از تصویب قطعنامه جدیدی در محکومیت ایران جلوگیری کند.

جمهوری اسلامی ایران کشف ذرات اورانیوم غنی‌شده بالای ۶۰درصد را ناشی از خطای محاسبه دانست و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به این موضوع، گفت که غنی‌سازی اورانیوم با این نرخ بالا ناشی از خطای محاسبه در محل شیر برداشت محصول است و وجود ذره یا ذرات اورانیوم بالاتر از ۶۰درصد در فرایند غنی‌سازی به‌معنای غنی‌سازی بالای ۶۰ درصد نیست.

در همین حال، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تلاش است تا مشخص کند که آیا ذرات غنی‌شده بالای ۶۰درصد واقعا ناشی از تراکم ناخواسته در شبکه لوله‌هایی است که صدها سانتریفیوژ سریع چرخشی را که برای جداسازی ایزوتوپ‌ها استفاده می‌شوند، به هم متصل می‌کند.

جای تعجب است که روند غنی‌سازی ۶۰درصدی اورانیوم که از چند ماه پیش به این سو در ایران ادامه دارد، غرب را خشمگین نکرد، بلکه خشم غرب زمانی برانگیخته شد که میزان غنی‌سازی به ۸۴درصد رسید. در واقع، افزایش اخیر میزان غنی‌سازی به‌تنهایی دلیلی برای نگرانی نیست؛ زیرا ایران با اقدام به غنی‌سازی با غنای ۶۰درصد که از نیمه اول سال ۲۰۲۲ آغاز شد، گام اساسی را در راستای پیشرفت و تحقق اهدافش برداشت. این بدان معناست که ایران برای تولید سلاح هسته‌ای تنها به چند هفته زمان نیاز دارد، سپس رهبری ایران می‌تواند برای مسئله غنی‌سازی اورانیوم ۹۰درصدی نیز تصمیم بگیرد.

ازاین‌رو، هدف ایران از افشای آخرین نرخ غنی‌سازی و اعلام ادامه غنی‌سازی با غنای پایین‌تر از ۹۰درصد، تلاش برای اعمال فشار بر غرب به‌منظور پایبندی به مذاکرات احیای برجام، مهار هرگونه تحول در توانمندی‌های هسته‌ای ایران، جلوگیری از اعلام مرگ برجام و ارجاع‌ندادن پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد است. در واقع، ایران سعی می‌کند با دعوت از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اجازه دادن به آژانس برای نصب مجدد دوربین‌های نظارتی از سه موقعیتی که حذف شده بود، موافقت با نظارت فشرده و تاکید بر التزام به تعهداتش در قبال پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، از هرگونه مجازات توسط آژانس جلوگیری ‌کند. در این زمینه، گروسی سخنان خوش‌بینانه‌ای درباره تفاهم با ایران مطرح کرد.

با این حال، این خوش‌بینی در تقابل با نگرانی اسرائیل قرار می‌گیرد و درنتیجه، تل‌آویو می‌کوشد از طریق سرویس‌های اطلاعاتی خود به شواهد بیشتری مبنی‌بر اینکه ایران بازرسان آژانس را فریب داده است، دست یابد و به تلاش‌هایش برای ایجاد تنش در روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه دهد.

ایران در تلاش است تا واقعیت جدیدی را با توجه به توانمندی‌های هسته‌ای خود ایجاد کند و حتی درصورت احیای برجام، ترس واقعی مربوط به دانش فنی است که در زمینه غنی‌سازی و سانتریفیوژها به دست آورده و درنتیجه، توانایی آن کشور برای به‌کارگرفتن هزاران دستگاه سانتریفیوژ که برخی از آن‌ها بسیار پیشرفته‌اند، به‌علاوه استفاده از اورانیوم فلزی در زمانی که برنامه هسته‌ای آن کشور تنها درمعرض بازرسی جزئی و محدود قرار دارد. همه این‌ها در حالی رخ می‌دهد که تهران پیوسته درباره مکان‌های اعلام‌نشده‌ای که در آن‌ها اورانیوم کشف شده، با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درگیر است و تاکنون هیچ توضیح رضایت‌بخشی برای آژانس ارائه نکرده است.

در واقع، چالش اصلی در رابطه با پرونده هسته‌ای ایران فقدان واکنش لازم به پیشرفت‌های گسترده‌ای است که ایران در عرصه فناوری هسته‌ای به دست آورده است و این امر باعث می‌شود ایالات متحده توجه جدی به این پرونده معطوف نکند. با این حال، تشویق آمریکا و کشورهای اروپایی برای اعلام «مرگ» برجام و بازگشت به شورای امنیت برای دستیابی به یک قطعنامه جدید درمورد تحریم‌ها علیه ایران ازطریق فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» مطابق با توافق هسته‌ای، همچنان به‌عنوان یک گزینه بالقوه باقی خواهد ماند.