اتحادیه اروپا روز یکشنبه، ۵ فوریه (۱۶ بهمن)، گازوئیل و برخی از دیگر محصولات نفتی روسیه را ممنوع کرد. این اقدام به معنای کاهش وابستگی اروپا به مسکو، و کاهش بیش از پیش درآمدهای روسیه خواهد بود. 

این ممنوعیت، پس از توافق کشورهای قدرتمند عضو «گروه هفت» بر سر قیمت اعلام می‌شود. هدف این است که گازوئیل روسیه همچنان بتواند به کشورهایی مثل چین و هند صادر شود تا شاهد افزایش ناگهانی قیمت و صدمه به مصرف‌کنندگان در سراسر جهان نباشیم، اما در عین حال، منابع مالی روسیه هم برای مجازات آن بابت اشغال اوکراین، کاهش یابد.

گازوئیل یا گازنفت، نقشی کلیدی در اقتصاد دارد، زیرا از آن برای تامین سوخت خودروها، کامیون‌های حاوی کالاها و نیز تجهیزات کشاورزی و کارخانه‌ها استفاده می‌شود. احیای تقاضای اقتصادی در پی پایان همه‌گیری جهانی کرونا از یک سو و محدودیت ظرفیت پالایشگاه‌های جهان از سوی دیگر، باعث افزایش قیمت گازوئیل شد؛ امری که در افزایش جهانی تورم هم نقش داشت.

۲۷ کشور اتحادیه اروپا برای خرید گازوئیل، اینک باید به آمریکا، خاورمیانه و هند رجوع کنند که در قیاس با بندرهای روسیه، فاصله بیشتری با اروپا دارند. با وجود توافق «گروه هفت»، اثر تحریم‌های جدید بر قیمت‌ها هنوز معلوم نیست. روسیه پیش از این حدود ۱۰ درصد کل نیاز گازوئیلی اروپا را تامین می‌کرد و این رقم حالا باید به صفر برسد. با توجه به دور بودن کشورهای تامین‌کننده جدید از اروپا، نیاز به نفت‌کش‌ها نیز بیش از پیش خواهد بود. عامل دیگری که می‌تواند به افزایش قیمت‌ها منجر شود، پایان محدودیت‌هایی کرونایی در چین و افزایش فعالیت اقتصادی این کشور است. 

سقف‌قیمتی که برای گازوئیل و برخی سوخت‌های مشابه اعلام شده، بشکه‌ای ۱۰۰ دلار است. قرار است شرکت‌های بیمه و کشتیرانی که عموما در کشورهای غربی مستقرند، اجازه هیچ‌گونه تعامل با گازوئیلی که بالای این قیمت فروخته شود، نداشته باشند. در دسامبر ۲۰۲۲ نیز شاهد اعلام سقف‌قیمت بشکه‌ای ۶۰ دلار برای نفت روسیه بودیم که شیوه اعمال آن نیز همین است.

اروپا پیش از این واردات هرگونه ذغال سنگ و بیشتر انواع نفت خام را از روسیه ممنوع کرده بود. واردات گاز طبیعی ممنوع نشده، اما خود مسکو ارسال آن ‌را قطع کرده است. روسیه فقط در دسامبر ۲۰۲۲ درآمدی دو میلیارد دلاری از فروش گازوئیل به اروپا کسب کرد. 

با اینکه اعمال ممنوعیت از یکشنبه، ۵ فوریه، آغاز شده است، ۵۵ روز دوره فرجه برقرار است و گازوئیلی که پیش از روز یکشنبه وارد نفت‌کش‌ها شده باشد، اجازه دارد به بازارها برسد. این ممنوعیت البته از ماه ژوئن اعلام شده بود و مدت‌ها است که اروپایی‌ها خود را برای آن آماده می‌کنند.