با نزدیک شدن فصل زمستان، ۲۷ کشور اتحادیه اروپا در حال مبارزه برای مهار بحران انرژی‌اند که ممکن است به خاموشی، تعطیلی کارخانه‌ها و رکود عمیق منجر شود.

کاهش عرضه گاز از روسیه به ۱۳ کشور اتحادیه اروپا لزوم اتخاذ تصمیم‌ فوری و تدبیر برای تامین انرژی را جدی‌تر کرده است. هدف آن است که وزرای انرژی در نشست ۳۰ سپتامبر، به رویکردی مشترک دست یابند.

به گزارش رادیو فرانسه، نمایندگان حوزه انرژی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در بروکسل گرد هم آمدند تا برای مهار روند افزایشی بهای انرژی که احتمال می‌رود در زمستان باز هم بیشتر شود، چاره‌ای بیندیشند.

در این نشست، از مصادره سودهای کلان حاصل از فروش انرژی‌های هسته‌ای و تجدیدپذیر برای به کارگیری مجدد آن‌ها برای خرید انرژی استقبال شد و اخذ تدابیری برای کاهش مصرف برق و پیشنهاد محدود کردن قیمت گاز روسیه از جمله موضوع‌های اصلی این نشست بود.

در کنار تهاجم روسیه به اوکراین و اعمال تحریم‌های گسترده کشورها که علت اصلی بحران انرژی محسوب می‌شود، خشکسالی اروپا در تابستان گذشته هم به افزایش تقاضای برق و محدود شدن تولید برق آبی منجر شد.

روسیه نیز از یک‌سو، از قدرت انرژی خود برای فشار آوردن به دولت‌های اروپایی بیشترین استفاده را می‌برد و از سوی دیگر تهدید کرده است که در صورت تعیین سقف قیمت برای سوخت، فروش گاز و سایر منابع انرژی به کشورهای اروپایی را کاملا قطع خواهد کرد.

بر این اساس، اتحادیه اروپا پیشنهاد کرد که شرکت‌های عرضه‌کننده سوخت‌های فسیلی مشمول پرداخت مالیات‌های جدید شوند و به همراه شرکت‌های نفت و گاز، ۳۳ درصد از سود قابل کسر از مالیات خود را در این طرح مشارکت دهند.

در طرح پیشنهادی جمهوری چک که اکنون ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، آمده است که کشورها در صورت تمایل، می‌توانند مالیات بر سود را بر شرکت‌های سوخت فسیلی بالای ۳۳ درصد- نرخ پیشنهادی اتحادیه اروپا- اعمال کنند تا به منظور کمک به خانواده‌های آسیب‌پذیر و کسب‌وکارها برای مقابله با افزایش قیمت‌ انرژی، پول نقد بیشتری جمع‌آوری و در منابع انرژی پاک خانگی سرمایه‌گذاری کنند.

اروپا تا پیش از حمله روسیه به اوکراین، ۴۰ درصد از گاز وارداتی خود را از این کشور تامین می‌کرد که اکنون این میزان به کمتر از ۱۰ درصد کاهش یافته است. همین امر روی قیمت گاز در اروپا تاثیر گذاشته و آن را به ۱۰ برابر قیمت متوسط آن در دهه اخیر رسانده است. به دنبال این تغییر قیمت، کشورهای اروپایی برای مقابله با افزایش قیمت حامل‌های انرژی و تورم، تاکنون صدها میلیارد یورو برای کاهش مالیات، کمک‌های نقدی و اعطای یارانه هزینه کرده‌اند.

این در حالی است که رئیس کمیسیون اروپا خواستار کاهش پنج درصدی مصرف برق در ساعات اوج مصرف شده است و به دنبال آن، دولت‌های اروپایی هم از شهروندان خود خواسته‌اند در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنند. بریتانیا نیز اعلام کرد که تا پایان سال ۲۰۲۲، طی اقدامی تدریجی، به واردات نفت از روسیه پایان خواهد داد و با این روند، بازار فرصت جایگزینی نفت روسیه را به دست خواهد آورد.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، نیز با اشاره به اینکه فرانسه باید خود را برای قطع کامل گاز روسیه آماده کند، از مردم کشورش خواست برای جلوگیری از جیره‌بندی برق، ۱۰ درصد از مصرف خود را کم کنند. او تاکید کرد: «راه‌حل در دستان خود ما است.»

به گزارش خبرگزاری فرانسه، قدرت‌های اقتصادی عضو گروه ۷ شامل آمریکا، کانادا، فرانسه، آلمان، انگلستان، ایتالیا و ژاپن نیز از توافقی مبنی بر تعیین قیمت ثابت برای نفت روسیه خبر دادند. این اقدام به دنبال تصویب شش بسته تحریم اتحادیه اروپا علیه روسیه به منظور کاهش درآمد نفتی این کشور صورت گرفت و از جمله جدیدترین تلاش این کشورها برای اعمال فشار اقتصادی بر مسکو بعد از تهاجم به اوکراین است. هرچند این تحریم‌ها تاکنون با افزایش بهای سوخت، به افزایش بی‌سابقه تورم در این کشورها منجر شده‌اند.     

در این میان، وعده ورود گاز ایران به بازارهای جهانی در صورت تصویب برجام، ممکن است به کاهش قیمت‌ها کمک کند؛ اما به گفته کارشناسان، ایران با وجود تحریم‌ها به این زودی‌ها قادر نیست انرژی اروپا را تامین کند. با این حال احتمال می‌رود در دیدار مکرون با رئیسی در حاشیه هفتادوهفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل که حاشیه‌های فراوانی در پی داشت، یکی از موضوع‌های موردبحث همین تامین انرژی بوده باشد.