قانون «هانت مسیح علی‌نژاد» به چه معنا است؟

هدف از این قانون مقابله با آزار افرادی همچون کنشگران حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی است 

از زمان آغاز خیزش انقلابی‌ در ایران، جمهوری اسلامی دست به تهدید بسیاری از مخالفین خود در خارج از کشور زده است. Eric BARADAT / AFP

کنگره آمریکا قانون «هانت مسیح‌ علی‌نژاد» را تصویب کرد که به موجب آن افرادی که از طرف جمهوری اسلامی دست به آزار برخی افراد همچون کنشگران حقوق بشر دست می‌زنند با تحریم و مجازات مواجه خواهند شد. این لایحه وزارت خارجه آمریکا را مقرر می‌کند به طور ادواری به کنگره درباره هویت شهروندان خارجی که عامدانه در جاسوسی، آزار، حبس یا کشتار شهروندان ایران یا آمریکا دست دارند گزارش دهد. دولت‌آمریکا سپس موظف خواهد بود این افراد را تحریم کند و وزارت خزانه‌داری می‌بایست درباره موسسات مالی خارجی که آگاهانه با این افراد معاملات عمده انجام می‌دهند گزارش دهد. 

این قانون که سال گذشته به صحن مجلس سنای آمریکا آورده شده بود به نام مسیح علی‌نژاد نام‌گذاری شده که مقامات جمهوری اسلامی چند بار سعی کرده‌اند در خاک آمریکا او را بربایند.

متن لایحه یادآوری می‌کند که مقامات دستگاه اطلاعات جمهوری اسلامی سال گذشته «طبق دعاوی موجود» حداقل پانصد هزار دلار خرج تلاش برای ربودن علی‌نژاد کرده بودند. این متن سپس به سایر تلاش‌ها برای ربودن علی‌نژاد و دیگر موارد دسیسه‌های جمهوری اسلامی در خارج از کشور اشاره می‌کند: از تلاش برای بمب‌گذاری در نشست سازمان مجاهدین خلق در سال ۲۰۱۸ در فرانسه تا آزار کارمندان «بی بی سی فارسی» در لندن.

لایحه در ضمن به موارد تاریخی جنایات جمهوری اسلامی از روزهای آغازین آن نیز اشاره می‌کند - از جمله قتل علی اکبر طباطبایی، دیپلمات ایرانی، در سال ۱۹۸۰، قتل فریدون فرخزاد در سال ۱۹۹۲ و ترور رهبران حزب دموکرات کردستان ایران در رستوران میکونوس برلین در همین سال. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

عبارت «هانت» در عنوان این لایحه از یک سو به معنی «شکار» است و دلالت به تلاش برای ربودن علی‌نژاد دارد و از سوی دیگر مخفف عبارت «آزار و هدف‌گیری غیرقانونی».

مسیح علی‌نژاد سال گذشته در کنگره آمریکا هنگام معرفی این لایحه در کنار دو حامی اصلی آن حضور داشت: بن کاردین از حزب دموکرات و پت تومی از حزب جمهوری‌خواه. در سال گذشته هشت سناتور دیگر از دو حزب به حامیان این لایحه پیوستند از جمله چهره‌های شاخصی همچون مارشا بلک‌بورن، کریستین گیلیبرند و تیم کین.

مفاد لایحه «هانت» در لایحه بزرگ بودجه گنجانده شدند که در آخرین روزهای کنگره کنونی تصویب شد. کنگره جدید از سال آینده آغاز به کار می‌کند و در آن دموکرات‌ها اکثریت خود در مجلس سنا را حفظ کرده‌اند اما جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان به اکثریت رسیدند. اما علیرغم اختلافات بسیار بین دو حزب اصلی آمریکا، در موضوع این لایحه و لزوم مقابله با اقدامات جمهوری اسلامی در خاک آمریکا توافق عمومی وجود دارد.

فراکسیون جمهوری‌خواهان در کمیته بانکداری مجلس سنا، که سناتور تومی رئیس آن است، روز شنبه در صفحه توئیتر خود تصویب این لایحه را تایید کرد. خانم علی‌نژاد در صفحه توئیتر خود نوشت: «امروز قانونگذاران آمریکا قانونی را بنامم تصویب کردند تا تبهکاران کودک‌کشِ زن‌ستیز جمهوری اسلامی را تحت تعقیب قرار دهند. جالب اینجاست که قانونگذاران کشور خودم ایران، مرا بخاطر افشای فساد نمایندگان از مجلس بیرون کردند. روزگار همیشه به مراد شما فرومایگان نمی‌چرخد.»م

مکسین واترز، نماینده دموکرات و رئیس کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان، به تصویب لایحه ۱.۷ تریلیون دلاری بودجه اشاره کرد و گفت بسیاری از «اولویت‌های نمایندگان دموکرات»‌ در این لایحه گنجانده شده و در فهرست دستاوردهای آن به لایحه «هانت مسیح علی‌نژاد» هم اشاره کرد. 

از زمان آغاز خیزش انقلابی‌ در ایران، جمهوری اسلامی دست به تهدید بسیاری از مخالفین خود در خارج از کشور زده است. مقامات اطلاعاتی در بریتانیا به بسیاری روزنامه‌نگاران و چهره‌های دانشگاهی ایرانی مقیم این کشور هشدار دادند که مراقب قصد احتمالی جمهوری اسلامی برای آسیب زدن به آن‌ها باشند.

اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران که پس از کشته شدن قاسم سلیمانی در این سمت قرار گرفت، در سخنان اخیر خود افرادی که علیه جمهوری اسلامی فعالیت «رسانه‌ای» می‌کنند تهدید کرده بود. وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، اسماعیل خطیب، نیز در هفته‌های آخر بارها تهدیدهای اینچنینی انجام داده و مشخصا تلویزیون «ایران اینترنشنال» را که در لندن مستقر است سازمانی تروریستی اعلام کرد.