مقتدی صدر، رهبر جریان صدر در عراق، با انتشار پیامی در توییتر، اعلام کرد که برای همیشه از صحنه سیاسی عراق کناره‌گیری خواهد کرد.

او ضمن اعلام خبر بازنشستگی‌اش، گفت که به جز سه نهاد تحت فرمان خود، تمام نهادهای وابسته به جریان صدر را منحل می‌کند.

هفته گذشته، در ادامه درگیری‌ها و بحران سیاسی در عراق میان شورای عالی قضایی و حامیان جریان صدر، طرفداران مقتدی صدر روز سه‌شنبه، اول شهریور (۲۳ اوت)، دفاتر دادگاه فدرال در مرکز بغداد را تصرف کردند و برای تحصن مقابل آن چادر زدند.

در پی این اتفاق، مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق، طرف‌ها را به حفظ آرامش فراخواند. او که برای شرکت در نشست سران پنج کشور عرب به مصر سفر کرده بود، با بروز تحولات جدید در بغداد، سفرش را نیمه‌کاره گذاشت و به عراق بازگشت. کاظمی نیروهای سیاسی عراق را به گفت‌وگو فرا خواند و گفت که ایجاد اخلال در نهاد قضایی این کشور، عراق را در معرض خطرهای جدی قرار می‌دهد.

هم‌زمان، صالح محمد العراقی، رئیس کمیته جریان صدر که از او به عنوان وزیر صدر نیز یاد می‌شود، در بیانیه‌ کوتاهی در توییتر، نوشت: «مفیدتر آن است که قوه قضاییه در اعتراض به فساد، فعالیت‌هایش را به حال تعلیق درآورد.»

ناآرامی و درگیری‌های سیاسی بیش از ۱۰ ماه پیش در عراق آغاز شد و هم‌زمانی آن با اختلاف نیروهای سیاسی و ناتوانی در رسیدن به توافق سر انتخاب رئیس‌‌جمهوری و تشکیل دولت به بحران سیاسی دامن زد. بن‌بست سیاسی سطح تنش میان جریان صدر و چارچوب هماهنگی، متشکل از احزاب تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران را تشدید کرد.

مقتدی صدر بر انحلال مجلس و برگزاری انتخابات زودهنگام تاکید داشت و چارچوب هماهنگی (متشکل از نوری المالکی، اتحاد فتح و برخی احزاب کرد و جناح‌های نزدیک به تهران) خواستار تشکیل دولت جدید قبل از برگزاری انتخابات‌ شدند.

بحران سیاسی در عراق نگرانی نهادهای بین‌المللی را نیز در پی داشت. به‌عنوان مثال، جنین هنیس بلاسخارت، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در عراق، ماه گذشته با انتشار توییتی نوشت که نیروهای سیاسی عراق را به گفت‌وگو با هم دعوت می‌کند تا فداکاری‌های صورت‌گرفته برای آنکه این کشور به ثبات سیاسی برسد، هدر نرود. نماینده آنتونیو گوترش در عین‌ حال تاکید کرد که به گمان او، بحران فعلی عراق با گفت‌وگو، قابل حل است.

مقتدی صدر، روحانی شیعه عراقی، از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی چند سال اخیر خاورمیانه به شمار می‌رود. او در نزدیک به ۲۰ سالی که از حمله آمریکا به عراق می‌گذرد، توانست نزد جوانان شیعه عراقی پایگاهی برای خود دست‌وپا کند. هرچند او نیز مانند سایر اعضای خاندان صدر، از دیرباز روابطی گسترده با تهران و قم داشت، در سال‌های اخیر، به منادی استقلال عراق و مقابله با دخالت‌های حکومت ایران در این کشور تبدیل شد و با همین شعار، در دو انتخابات اخیر عراق، پیروز اصلی بود.

با این‌ همه، برخی تحلیلگران می‌گویند صدر را نه چهره‌ای که می‌تواند برای عراق استقلال بیاورد که باید پوپولیستی خطرناک دانست که الگوی اصلی‌اش روح‌الله خمینی است. شایان طالبانی، تحلیلگر موسسه تونی بلر برای تغییر جهانی، در مطلبی که روز شنبه، ۶ اوت (۱۵ مرداد)، در مجله فارین پالیسی آمریکا منتشر شد، این نظریه را مطرح کرد.

این تحلیلگر عراقی-بریتانیایی نوشت: «صدر در عراق مشغول یک بازی‌ طولانی است؛ او قصد دارد خود را محتاطانه در جایگاه بدیل منطقی برای رهبری عراق، هم درون کشور و هم نزد سیاستگذاران منطقه و جهان مطرح کند... این واقعیت که صدر آماده است اوضاع سیاسی عراق را متلاطم‌تر کند، تشکیل دولت را به تاخیر اندازد و اعتراض‌ها را گسترش دهد، زنگ خطری است که نشان می‌دهد او می‌تواند اوضاع عراق را از این هم بدتر کند.»