استقبال تهران از عادی‌سازی روابط با قاهره همزمان با سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان

پس از ناکامی در مذاکرات احیای برجام ایران برای تقویت روابط با عربستان و مصر چراغ سبز نشان داد

جمهوری اسلامی در حال حاضر روابط دیپلماتیک با عربستان و مصر ندارد- LOUAI BESHARA / AFP

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که به دمشق سفر کرده، در نشست با گروه‌های فلسطینی با نشان دادن چراغ سبز به عربستان گفت: «در پاسخ به پیامی که نخست وزیر عراق از طرف عربستان برای ایران آورد، می‌گوییم که ایران از عادی‌سازی با عربستان استقبال می‌کند. از بازگشایی سفارتخانه‌ها و آغاز گفت‌وگو های سیاسی استقبال می‌کنیم.»

امیرعبداللهیان همچنین از خواست جمهوری اسلامی برای تقویت روابط با مصر صحبت کرد و گفت: «همچنین از تقویت و گسترش روابط میان تهران و قاهره که به‌ سود منطقه و جهان اسلام است، استقبال می‌کنیم.»

این سخنان در آستانه سفر مجدد مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق به عربستان سعودی برای دیدار با شاهزاده محمد بن سلمان عنوان شده است. قرار است کاظمی روز یکشنبه راهی عربستان شود. او در ماه‌های اخیر نقش میانجی را بین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی ایفا کرده است. 

نخست‌وزیر عراق شنبه و یکشنبه هفته گذشته به عربستان و ایران سفر کرد تا پیام دو کشور را به یکدیگر برساند. الکاظمی که روز شنبه چهار تیر با هدف فعال‌سازی دوباره گفت‌وگوهای بین عربستان سعودی و ایران به جده رفته بود، با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی ملاقات کرد. یکی از اهداف سفر مصطفی الکاظمی به عربستان سعودی و ایران، تلاش برای میانجیگری و به جریان انداختن مذاکرات میان آن‌ها عنوان شد. عراق همسایه ایران و عربستان است و بغداد می‌گوید که خواستار روابط متعادل میان آن‌ها است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

الکاظمی پس از این سفر پیام عربستان سعودی را به ایران آورد. امیرعبداللهیان در دیدار با الکاظمی در تهران ضمن تشکر از نقش سازنده عراق در گفت‌وگو میان ایران و عربستان سعودی، بار دیگر بر تمایل و حمایت جمهوری اسلامی از بازگشایی سفارتخانه‌‌ها در پایتخت دو کشور، تاکید کرد.

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، نیز روز دوشنبه، ششم تیرماه، اعلام کرد: «الکاظمی نکاتی را از طرف عربستان به ما منتقل کرد و طرف عربستان آمادگی دارد در سطح دیپلماتیک مذاکرات در بغداد ادامه یابد و به‌زودی تاریخ آن نهایی می‌شود و متعاقب آن، سفر هیئت‌های فنی به سفارتخانه‌ها انجام می‌شود.»

به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی پس از شکست در مذاکرات احیای برجام در نظر دارد در مذاکرات با عربستان و دیگر کشورهای منطقه جوری عمل کند که متحدان منطقه‌ای خود را تقویت کند و مذاکراتی که نزدیک به یک‌سال است آغاز شده را با موفقیت به پایان برساند تا از جو منفی احتمالی در صورت موفق نشدن مذاکرات احیای برجام بر روی موفقیت مذاکره با عربستان و دیگر کشورهای منطقه مانور تبلیغاتی دهد. گفت‌وگوهای میان ایران و عربستان سعودی برای کاهش تنش‌ها، در ۲۰۲۱ در بغداد آغاز شد و برای پنج دور ادامه یافت تا این که در ماه آوریل و به دلیل افزایش تنش‌ها در خاورمیانه، به حالت تعلیق درآمد. اعدام شیخ نمر، روحانی شیعه در عربستان در سال ۱۳۹۶ (۲۰۱۶)، حمله هواداران جمهوری اسلامی به سفارت عربستان سعودی در تهران و کنسولگری آن کشور در مشهد را به دنبال داشت و منجر به قطع روابط دیپلماتیک دو کشور شد.

پیش از این، وب‌سایت خبری اکسیوس در گزارشی درباره پنجمین دور مذاکرات میان ایران و عربستان سعودی که اول اردیبهشت‌ماه در بغداد، پایتخت عراق، برگزار شده بود، با اشاره به پافشاری تهران برای بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور، از تصمیم دوطرف برای فرستادن هیئتی به کشور مقابل طی یک ماه آینده، به‌منظور گفت‌وگو در این زمینه خبر داد و نوشت که «ریاض ابتدا خواستار اقدام‌های عملی بیشتر شده است.»