چرا فرماندهان طالبان در بدخشان، تخار و پنجشیر تمرد کردند

احتمال آغاز درگیری‌ها میان طالبان و فرماندهان جداشده از این گروه در شمال وجود دارد

برخی منابع می‌گویند طالبان صدها جنگجو را بسیج کرده و به بدخشان و بلخاب استان سرپل فرستاده‌اند -عکس از AFP/Muhsen Karimi

در دو ماه گذشته، چهار فرمانده طالبان در استان‌های پنجشیر، تخار، سرپل و بدخشان از این گروه جدا شدند و به درگیری مسلحانه با طالبان روی آوردند.

بر اساس تازه‌ترین گزارش‌ها از بدخشان، قاری وقاص، از فرماندهان مهم طالبان در این استان، با طالبان اختلاف پیدا کرده و ضد طالبان اسلحه برداشته است.

منابعی در شمال به ایندیپندنت فارسی گفتند که قاری وقاص، یکی از فرماندهان رسته «سرخ» طالبان، پس از آنکه استخبارات طالبان در شهرستان تگاب بدخشان حدود سه هفته پیش، چهار تن از مهمانانش را به اتهام همکاری با جبهه مقاومت از خانه او بیرون کردند و به گلوله بستند، از صف طالبان جدا شد.

قاری وقاص پس از این رویداد، در مسیر رئیس استخبارات طالبان در تگاب کمین کرد و در حمله‌ای، او و چند تن از افرادش را کشت و بعد در کوه‌های تگاب متواری شد.

طالبان چهار پنج بار برای دستگیری قاری وقاص عملیات‌هایی ترتیب داده‌اند اما موفق نشدند او را گیر بیندازند. قاری وقاص اکنون در بخش راهبردی منطقه تگاب مستقر است و روستاهای کت و بالا، خمبک و کوری را در کنترل دارد.

در روزهای اخیر، نیز گزارش‌هایی از درگیری میان طالبان و نیروهای قاری وقاص منتشر شد.

با آنکه گفته می‌شود که قاری وقاص از این پس در صف نیروهای جبهه مقاومت ملی و ضدطالبان می‌جنگد، جبهه مقاومت اعلام کرد که مذاکرات با قاری وقاص در این مورد ادامه دارد.

حدود ۱۰ روز پیش هم گزارش‌هایی از سرپیچی و تمرد مولوی مهدی بلخابی، فرمانده هزاره‌تبار طالبان، در شهرستان بلخاب استان سرپل منتشر شد.

مهدی بلخابی که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، مدیر اطلاعات استان بامیان شد، پس از حدود پنج ماه از سمت خود برکنار شد. او هفته گذشته در بلخاب با انتقاد از حکومتداری طالبان، اعلام کرد که مرگ را بر زندگی در ذلت ترجیح می‌دهد. پس از آن، گزارش شد که او و هوادارانش علیه طالبان شورش کرده‌اند؛ طالبان چندین بار کوشش کردند با او به تفاهم برسند و تاکنون حدود پنج بار هیئت‌هایی را برای مذاکره با او به بلخاب فرستاده‌اند اما همه این تلاش‌ها با شکست مواجه شدند. اکنون برخی منابع به ایندیپندنت فارسی گفته‌اند که طالبان صدها جنگجو بسیج کرده و به سوی بلخاب فرستاده‌اند.

یکی دیگر از فرماندهان غیرپشتون طالبان که از این گروه خارج شد، مولوی عبدالقدیر در تخار است.

مولوی عبدالقدیر از عالمان بانفوذ تخار است که پیش از تسلط طالبان بر افغانستان، خطیب مسجد باجوری‌ها در تالقان بود و در یک مدرسه به جوانان معارف دینی درس می‌داد. هنگامی که طالبان اداره تخار را به دست گرفتند، او به همراه شماری از محصلان این مدرسه به طالبان پیوستند.

طالبان پس از تسلط کامل بر افغانستان در ۱۰ ماه پیش، او را خطیب رسمی مسجد جامع تالقان کردند. مولوی عبدالقدیر به شکل غیررسمی، فرمانده حوزه چهارم پلیس شهر تالقان هم بود.

اختلاف او با طالبان هنگامی آغاز شد که استخبارات طالبان در ماه ژانویه، مولوی عبدالغنی ازبک‌تبار را به جای مولوی عبدالقدیر خطیب مسجد جامع تالقان کردند. به گفته برخی منابع، هنگامی که مولوی عبدالغنی برای نخستین بار در مسجد جامع تالقان سخنرانی کرد، مولوی عبدالقدیر هم به سمت منبر رفت تا سخنرانی کند اما استخبارات طالبان به او اجازه ندادند در آن مراسم سخنرانی کند و دورش کردند.  این رویداد به درگیری میان طرفداران مولوی عبدالقدیر و استخبارات طالبان در تالقان انجامید. پس از این رویداد، مولوی عبدالقدیر به منطقه ختایان رفت و با شماری از نیروهایش در آنجا مستقر شد.

خروج فرمانده ملک، یکی از فرماندهان طالبان در پنجشیر، یکی از مهم‌ترین سرکشی‌های فرماندهان این گروه در شمال است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

فرمانده ملک از فرماندهان جهادی پیشین در پنجشیر بود که به طالبان پیوست. او که از اعضای مهم طالبان در پنجشیر است، در نخستین روزهای ماه مه علیه طالبان قد علم کرد.

 این رویداد هنگامی رخ داد که طالبان یکشنبه، یازدهم اردیبهشت، را عید فطر اعلام کردند؛ در حالی که عربستان سعودی اعلام کرده بود که دوشنبه عید است. مردم در برخی مناطق با اینکه با این اقدام طالبان مخالف بودند، روز یکشنبه از ترس طالبان روزه‌هایشان را باز کردند. نماز عید هم به خواست طالبان، در روز یکشنبه برگزار شد؛ اما ساکنان شهرستان دره عبدالله خیل در استان پنجشیر بر خلاف نظر طالبان، نماز عید را روز دوشنبه اقامه کردند.

امامت نماز عید را مولوی عبدالورا، از اعضای جبهه مقاومت، بر عهده داشت. پس از این رویداد، طالبان روز چهارشنبه به دره عبدالله خیل رفتند و امام مسجد دره را کتک زدند. بعد از آن، چند تن از اعضای جبهه مقاومت به افراد طالبان که امام مسجد را زده بودند، حمله کردند و چند طالب را کشتند.

این رویداد فرمانده ملک را خشمگین کرد و به جدایی و تمرد او از طالبان منجر شد. ملک اعلام کرد که ظلم طالبان در پنجشیر سبب شد او صف خود را از طالبان جدا کند و با جبهه مقاومت بپیوندد. پس از این رویداد، هزاران طالب به پنجشیر اعزام و با نیروهای جبهه مقاومت درگیر شدند؛ اما با آنکه طالبان در این درگیری‌ها تلفات سنگینی متحمل شدند، نتواستند فرمانده ملک را دستگیر کنند.

آگاهان سیاسی در امور افغانستان از درگیری‌های شدید میان فرماندهان ناراضی طالبان با این گروه خبر می‌دهند و می‌گویند که در روزهای آتی نیز برخی فرماندهان طالبان در تخار، بدخشان، سرپل و فاریاب از صف طالبان خارج خواهند شد.

در همین حال، احتمال متحد شدن این فرماندهان غیرپشتون طالبان در جبهه‌های ضدطالبان رو به افزایش است.

بیشتر از جهان