فکر کردن به لحظه مرگ برای اغلب افراد دلهره آور است اما کارشناسان میگویند مرگ طبیعی ممکن است «یک فرایند آرام چند مرحلهای » باشد.
سالانه ۶۵ میلیون نفر در جهان جان خود را از دست میدهند؛ یعنی ۱۷۸ هزار نفر در هر روز، ۷ هزار و ۴۲۵ نفر در هر ساعت و ۱۲۰ نفر در هر دقیقه. اگر مرگ بر اثر سوانح و جنایت و مرگهای آنی را کنار بگذاریم آن دسته از انسانهایی که شانس این را دارند که در فضایی آرام و با آگاهی از رسیدن مرگ این لحظه را تجربه کنند احتمالا ساعات پایانی آرامی را پشت سر خواهند گذاشت.
دکتر توماس فلیشمن، متخصص اورژانس، پس از مشاهده تقریبا دو هزار مرگ گفته بود که فکر میکند پنج مرحله مرگ وجود دارد.
او این نظر خود را در یک سخنرانی «تدتاک اینگونه توضیح داد: «مرحله اول این است که یک تغییر ناگهانی وجود دارد و از لحظهای به لحظه دیگر، تمام دردها از بین میرود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تمام اضطرابها از بین میروند، همه ترسها از بین میروند، همه صداها از بین میروند و فقط صلح، آرامش و آسودگی وجود دارد. برخی حتی از احساس لذت گزارش دادهاند.»
او گفت که مرحله دوم یک «تجربه خارج از بدن» است، همینطور سومین احساس «راحتی» که تقریبا برای همه یکسان است.
بااینحال برخی «صداهای وحشتناک، بوهای وحشتناک و موجودات وحشتناک» را توصیف میکنند.
این دکتر متخصص که بر بستر مرگ هزاران فرد محتضر حاضر بوده است میگوید که در مرحله چهارم بیماران اغلب نوری را میبینند که شروع به «درخشش در تاریکی مطلق» میکند.
او میگوید کسانی که از تجربیات نزدیک به مرگ جان به در بردهاند از «محیطی زیبا، رنگهای زیبا، برخی از موسیقی زیبا و احساس عشق بی قید و شرط صحبت کردهاند» که این مرحله پنجم است.
علاوه بر او پزشکان دیگری هم که با افراد در حال مرگ سر و کار دارند میگویند پشت سر گذاشتن آخرین ساعات زندگی الزاما سخت و دردناک نخواهد بود. یکی از این پزشکان دکتر کاترین مانیکس است که در بخش «مراقبتهای تسکینی و پایان زندگی» کار میکند. ویدئویی که او در آن برای برنامه ایدههای بیبیسی در سال ۲۰۱۸ درباره مرگ سخن گفت هنوز در شبکههای اجتماعی دستبهدست میشود. او مرگ را یک «فرآیند» توصیف میکند که بخش بزرگی از زندگی ما و چیزی است که همه ما روزی تجربه خواهیم کرد.
IMHO dying is not as bad as you think. Powerful piece from Doctor Kathryn Mannix on why we need to talk about death. pic.twitter.com/Qe9RhSr9iT
— BBC Ideas (@bbcideas) April 3, 2018
دکتر مانیکس نویسنده کتاب «با پایان در ذهن» در این ویدئو میگوید: «به نظر من مردن احتمالا به آن بدی که انتظار دارید نیست. ما حکمت و خرد غنی مرگ انسان عادی را از دست دادهایم و زمان آن فرا رسیده است که درباره مردن صحبت کنیم و آن خرد را بازیابیم. مردن مانند زایمان در واقع فقط یک فرآیند است. مردم به تدریج خستهتر و فرسودهتر میشوند. با گذشت زمان مردم بیشتر میخوابند و کمتر بیدار هستند.»
دکتر مانیکس عقیده دارد فرایند مرگ طبیعی بسیار آرام اتفاق میافتد. از زمان بیدار بودن کاسته و خواب بیشتر میشود. فرد به آهستگی کمتوانتر شده و دم و بازدم ممکن است سختتر شود اما به معنی دردناک بودن آن نیست. دانستن این موضوع میتواند لحظات آخر را برای اطرافیان آرامتر کند و آنها باید بدانند فردی که به مرگ طبیعی جان میدهد لحظات دردناکی را سپری نمیکند. دانستن این حقیقت میتواند برای همه مفید باشد.
تحقیقات منتشر شده در اوایل سال جاری نشان داد که این فرآیند ممکن است بسیار خوشایندتر از آنچه ما فکر میکنیم باشد.
دانشمندان فوریه امسال بهطور تصادفی تصاویری از مغز، پیچیدهترین اندام ما، هنگام خاموش شدن ضبط کردند و به این ترتیب چشماندازی شگفتانگیز از مرگ را به دست آوردند.
یک بیمار مبتلا به صرع قبل از حمله قلبی به یک دستگاه نوار مغزی (EEG) متصل شده بود.
این بدان معنا بود که ۱۵ دقیقه حول و حوش زمان مرگ او در نوار مغزی ثبت شده است.
در ۳۰ ثانیه قبل و بعد از آخرین ضربان قلب بیمار، افزایش امواج مغزی بسیار خاص مشاهده شد.
این امواج که به عنوان نوسانات گاما شناخته میشوند به چیزهایی مانند بازیابی حافظه، مدیتیشن و رویا مربوط هستند و ممکن است افسانه «تمام عمر را در یک لحظه دیدن» حقیقت داشته باشد.
روند فیزیکی مردن چگونه است؟
سرویس ملی اطلاعات بهداشت استرالیا فرآیند مردن را به آرام شدن سوخت و ساز بدن تشبیه میکند. در بیشتر افرادی که در حال مرگ هستند، سیستمهای طبیعی بدن کندتر شروع به کار میکنند. قلب کمی آهستهتر یا با نیروی کمتر میتپد و بنابراین خون کندتر در بدن حرکت میکند. این بدان معناست که مغز و سایر اندامها اکسیژن کمتری نسبت به نیاز خود دریافت میکنند و بهخوبی عمل نمیکنند.
هنگامیکه مغز اکسیژن کمتری از آنچه باید دریافت میکند، نحوه تفکر و واکنش فرد در حال مرگ به موقعیتها نیز تحت تأثیر قرار میگیرد. هورمونها (تولیدشده توسط مغز) نیز تحت تأثیر قرار میگیرند که بر نحوه عملکرد سایر اندامها تاثیر میگذارد.