بهره‌کشی ایدئولوژیک از کودکان با «سلام فرمانده»

در سرود سلام فرمانده، کودکان خود را سربازان دهه نودی و ولایت‌مدار برای علی خامنه‌ای معرفی می‌کنند

از نخستین روزهای سال جدید، رسانه‌های در اختیار حکومت از صدا و سیما گرفته تا خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها، در حال تبلیغ نماهنگی تحت عنوان «سلام فرمانده» با تمرکز بر کودکان و نوجوانان متولد دهه ۹۰، هستند. نماهنگی که در همین مدت به طور گسترده در مدارس و مکان‌های عمومی، کودکان را به بازخوانی آن وا داشته تا نمایشی ایدئولوژیک از نسل سربازان ولایی دهه نودی را به تصویر کشد.

مدارس در شهرهای مختلف از تهران و اصفهان گرفته تا سیستان و بلوچستان و اهواز همگی به محلی برای اجرای سرودی تبدیل شده‌اند که متولیان برگزاری‌اش آن را نشانه تجدید عهد دهه نودی‌ها با نظام جمهوری اسلامی و ولایت‌پذیری کودکان و نوجوانان می‌خوانند.

گفته می‌شود متن این سرود به تمامی مدارس دولتی ارسال و آموزش برای اجرای آن توسط دانش‌آموزان برعهده مدارس گذاشته شده است.

خبرگزاری صدا و سیما، در گزارشی با تمجید از اجرای گسترده این سرود، مفاهیم موردنظر آن را این‌گونه شرح می‌دهد: «سلام فرمانده، اعلام دلدادگی نسل جدید به امام عصر و فرمانبرداری از اوامر ایشان است. نسل جدید در ادامه این سرود خود را سرباز ولایت فقیه می‌نامند و آمادگی خود را برای تبدیل شدن به سرداران سپاه ولایت همچون قاسم سلیمانی بیان می‌کند. اعلام دلدادگی به رهبر انقلاب نیز نقطه عطف دیگر این سرود است.»

اجرای این سرود تنها به مدارس محدود نشده و در هفته‌های گذشته در میدان نقش‌جهان اصفهان، مجموعه تاریخی تخت‌جمشید شیراز، باغ فین کاشان، برج میلاد تهران و برخی از اماکن مذهبی و خیابان‌های شهرهای مختلف نیز با گسیل کردن جمعی از کودکان، اجرا و تصاویر آن به صورت گسترده در شبکه‌های خبری و اجتماعی منتشر شده است.

نگاهی به متن این سرود نشان می‌دهد محتوای آن هیچ سنخیتی باکودکان به عنوان گروه هدفی که آن را برای نمایش ایدئولوژیک حکومتی در نظر گرفتند، ندارد. در این سرود کودکان با تکرار مکرر این جمله که «نبین قدم کوچیکه یا نبین کمه سنم»، فریاد می‌زنند: «پای کار نظام می‌مانند»، «مثل بهجت و مثل سردارای گمنام خادمت بشم»، «علی‌بن مهزیارت می‌شم»، «بابی انت و امی همه رو فدات می‌کنم». جملات و واژگانی که بسیاری از همین کودکان و نوجوانان حتی مفهوم و معنای آن را نمی‌دانند اما به آنها آموزش داده می‌شود آن را با انرژی در مقابل دوربین‌ها بخوانند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

«سلام فرمانده» در ادامه آموزش ایدئولوژیکی است که از نخستین سال‌های انقلاب، نسل‌های مختلف را در کودکی و نوجوانی هدف قرار داده است. در سال‌های جنگ ایران و عراق، کودکان و نوجوانان دهه ۵۰ و ۶۰، سرودهای انقلابی با ماهیت ستایش جنگ یا تحت عنوان روحیه دادن به سربازان در جبهه اجرا می‌کردند و حالا نسل دهه ۹۰ ایران باید خود را سرباز ولایت‌مداری بخواند که الگوهایی همچون قاسم سلیمانی را برایش در نظر گرفته‌اند.

البته دامنه آموزش ایدئولوژیک نه به این سرود ختم می‌شود و نه به نمایش‌هایی از این دست. کتاب‌های تحصیلی دانش‌آموزان نیز برمبنای همان نگاه ایدئولوژیک در حوزه آموزش، به صورت مداوم به روز می‌شوند. فارغ از مفاهیمی که در کتب آموزشی به دختران و پسران برای پذیرش نقش فردی خود در جامعه اسلامی ارائه می‌شود، آنها باید مفاهیم بنیادی موردنظر حکومت را نیز فرا بگیرند. مسئله فلسطین یکی از این مباحث است که به طور گسترده مبتنی بر نگاه جمهوری اسلامی به عنوان مهم‌ترین موضوع جهان اسلام، مورد آموزش قرار می‌گیرد. مسئله فلسطین البته پیش از این در قالب سرودهایی از طرف کودکان ایرانی بارها به اجرا گذاشته شده است. به عنوان مثال، سرود «در راه قدس» با استفاده از کودکان ایرانی برای حمایت از فلسطین بیش از دو سال قبل تولید شد.

این ساختار آموزشی به دنبال آن است تا تربیت نسل جدید را با گفتمان خود برمبنای ارزش‌های سیاسی و فرهنگی مورد تاییدش، پیش ببرد. جایی‌که فراگیری و پذیرش فرمایشی مفاهیم، جایگزین پرسشگری و تفکر انتقادی می‌شود. نماهنگ «سلام فرمانده» نمونه‌ای از همین القای فرمایشی مفاهیم است. کودکانی که باید سرودی را که حتی ممکن است درکی از بخشی از محتوای آن نداشته باشند را فراگیرند و آن را برای متولیان امر به نمایش بگذارند. در نمایشی که در آن باید به رسم نظامی‌ها دست راست خود را کنار پیشانی قرار دهند تا هنگامی که فریاد می‌زنند «سید علی دهه‌ی نودی‌هاشو فراخوانده»، سلامی نظامی دهند. برخی افراد نیز با بهره‌برداری از تصاویر و عکس‌هایی که از کودکان در حال خواندن این سرود در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، آن‌ها را سربازان ادامه دهنده مسیر قاسم سلیمانی می‌خوانند؛ کودکانی که چه بسا نه قاسم سلیمانی را می‌شناسند و نه از آنچه او در داخل و خارج از ایران انجام داده است، اطلاع دارند.