جو بایدن: هنوز وقت کوتاه آمدن درباره برجام نیست

رئیس‌جمهوری آمریکا در پایان نخستین سال ورود به کاخ سفید گفت، بابت خروج از افغانستان عذرخواهی بدهکار نیست

جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در نشست خبری که به مناسبت پایان اولین سال ریاست‌جمهوری‌اش برگزار می‌شد در پاسخ به سوالی در مورد مذاکرات هسته‌ای با جمهوری اسلامی ایران گفت: «وقت کوتاه آمدن نیست. پیشرفت‌هایی حاصل شده و کشورهای ۱+۵ موضع مشابهی دارند، اما هنوز باید دید.»

دور هشتم مذاکرات احیای برجام در اوج ابهام و بدبینی در وین جریان دارد و مقامات دولت بایدن می‌گویند نمی‌توانند خواسته‌های حداکثری جمهوری اسلامی مبنی بر ارایه تضمین قانونی را محقق کنند اما در عین حال از ادامه دیپلماسی حمایت می‌کنند.

بایدن پاسخ به پرسشی درباره برجام را بسیار سریع و در قالب یک جمله مطرح کرد داد که در واقع یکی دیگر از معدود موضع‌گیری‌های محافظه‌کارانه او درباره مساله ایران در یک سال گذشته به‌شمار می‌رود. 

با وجود اینکه نشست خبری چهارشنبه شب دو ساعت به طول انجامید تنها یک سوال در مورد ایران مطرح شد. علاوه بر مسائل داخلی، بیشتر سوال‌های سیاست خارجی مربوط به مساله اوکراین و تنش‌ها با روسیه بود. این در حالی است که کارشناسان مساله چگونگی برخورد با خطر اشاعه هسته‌ای از سوی کره شمالی و ایران را از مهمترین مسائل پیش روی بایدن می‌دانند.

بایدن در پاسخ به سوالی درباره افغانستان  ضمن تاکید بر اینکه «هیچ عذرخواهی (بابت تصمیم خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان) بدهکار نیست»، گفت: هیچ راه ساده‌ای برای خروج از این کشور وجود نیست و آمریکا داشت میلیاردها دلار در این کشور صرف می‌کرد. بایدن گفت افغانستان در تاریخ‌ «گورستان امپراتوری‌ها» بوده و «گرایش به وحد‌ت» ندارد. او در ضمن گفت نگران رویدادهای این کشور است اما در مورد رویدادهای «شرق کنگو» هم نگرانی دارد و آمریکا نمی‌تواند همه‌جا دخالت کند. او ضرب‌المثلی را یادآوری کرد که پدرش به او آموخت:‌ «اگر همه چیز اولویت تو باشد هیچ چیز اولویت تو نیست.»

بایدن از برخوردهای خود با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه،  نیز سخن گفت و تاکید کرد: «ما مشکلی برای فهمیدن حرف یکدیگر نداریم.» او گفت همان‌طور که پس از دیدار با پوتین در ژنو تاکید کرده بود، رهبر روسیه «جنگ تمام عیار نمی‌خواهد.» بایدن در جای دیگری از صحبت‌هایش اما گفت احتمال زیادی دارد پوتین بخواهد نیروهایش را وارد خاک اوکراين کند. او در مورد دو خواسته پوتین که عدم استقرار نیرو در کشورهای نزدیک به روسیه و وعده عدم پیوستن اوکراين به ناتو است گفت: امکان گفتگوی دیپلماتیک و رسیدگی به این خواسته‌های روسیه وجود دارد. رئیس‌جمهور آمریکا گفت نمی‌توان اوکراين را وادار کرد وعده  نپیوستن به ناتو بدهد، اما «در کوتاه مدت» بعید است ورود اوکراین به ناتو پذیرفته شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در پاسخ به سوالی در مورد کاهش نیروهای آمریکا در کشورهایی همچون لهستان و رومانی برای راضی کردن پوتین، بایدن تاکید کرد که آمریکا چنین نخواهد کرد و احتمالا نیروهای خود را افزایش هم می‌دهد. او گفت: واشنگتن «تعهد مقدسی» به این کشورها و به ماده پنج معاهده ناتو دارد و این موضوع آن‌ها را از اوکراین متمایز می‌کند. بایدن در صحبت‌هایش چندین بار تاکید کرد که پوتین البته قدرت نظامی غلبه بر اوکراين را دارد اما چنین اقدامی برای روسیه بسیار هزینه‌بر خواهد بود. او در ضمن تهدید کرد که اگر پوتین دست به اشغال بزند آمریکا «تحریم‌هایی اعمال می‌کند که مشابه‌اش را تا به‌حال ندید‌ه‌اید.» بایدن تاکید کرد که تا به‌حال ۶۰۰ میلیون دلار کمک پدافندی به اوکراين کرده است و صحبت‌هایی با رهبران فنلاند و سوئد داشته که تهدید کرده‌اند در صورت ادامه اقدامات روسیه، موضع خود را عوض می‌کنند. استکهلم و هلسینکی هیچ یک عضو ناتو نیستند و از زمان جنگ سرد نوعی حائل بین دو بلوک غرب و شرق محسوب می‌شدند. این کشورها در این اواخر تاکید کرده‌اند که گزینه پیوستن به ناتو را دارند.

بایدن درمورد یمن گفت در حال «بررسی» پیشنهاد امارات متحده عربی برای بازگرداندن حوثی‌های یمن به به فهرست گروه‌های تروریستی در پی حملات اخیر این گروه به امارات است. این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی در آخرین هفته‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین، به فهرست گروه‌های تروریستی افزوده شده بود، اما دولت بایدن در همان آغاز کار حوثی‌ها را از این فهرست خارج کرد و این‌ حرکت را اقدامی در جهت راحت‌تر کردن پایان دیپلماتیک جنگ یمن دانسته بود.

مسائل داخلی آمریکا در کانون توجه بسیاری از سوا‌ل‌ها بودند: از گرانی قیمت‌ها در آمریکا تا چگونگی پیشبرد برنامه‌های تقنینی بایدن در کنگره آمریکا جایی که مخالفت جمهوری‌خواهان و دو سناتور دموکرات باعث شده برخی لوایح بزرگ کاخ سفید تصویب نشوند. بایدن بر خلاف نتیجه نظرسنجی‌ها که نشان می‌دهد اکثر مردم آمریکا عملکرد او را قبول ندارند، مدعی شد که نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مردم آمریکا در مهمترین مسائل با او هم‌نظر هستند از جمله کاهش نرخ داروها و مهد کودک رایگان. او از جمهوری‌خواهان انتقاد کرد و گفت که همه آنها از دونالد ترامپ می‌ترسند. او گفت حداقل پنج نماینده جمهوری‌خواه کنگره به او گفته‌اند که با او موافقند اما از ترس رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا به لوایح بایدن رای نمی‌دهند چون می‌دانند که اگر این کار را کنند در انتخاب‌های مقدماتی جمهوری‌خواهان شکست خواهند خورد.

بایدن بر اهمیت لوایح موجود برای تقویت حقوق رای‌دهندگان نیز تاکید کرد و گفت اقلیت‌های قومی و نژادی در آمریکا که جمهوری‌خواهان تلاش می‌کنند آرای آنها را محدود کنند باید با به میدان آمدن وسیع در انتخابات نگذارند این اتفاق بیافتد.

رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد که برخلاف آن‌چه برخی مخالیفنش می‌گویند، او «سوسیالیست نیست» و «برنی سندرز نیست» گرچه این سناتور سوسیالیست را «دوست دارد.» سندرز رئیس کمیته بودجه مجلس سنا است. بایدن در تعریف گرایش سیاسی خود گفت یک «دموکرات بستر اصلی» است و به همین علت طرح‌های مختلف رای ۴۸ سناتور دموکرات را داشته و تنها دو دموکرات با آن‌ها مخالفت می‌کنند (آن دو نفر جو مانچین از ویرجینیای غربی و کریستین سینه‌ما از آریزونا هستند.)

در ترسیم چشم‌انداز ویروس کرونا بایدن گفت امیدوار است سه اتفاق بیافتد: افزایش واکسیناسیون در آمریکا، افزایش واکسیناسیون در جهان و رایج شدن قرصی که می‌تواند مبتلایان به کرونا را به سرعت درمان کند. بایدن در دوران تبلیغات انتخاباتی وعده داده بود که ویروس کرونا را به زیر می‌کشد و بخش عمده‌ای از تبلیغات انتخاباتی خود را صرف انتقاد از دونالد ترامپ کرده بود که به گفته بایدن نتوانست «ویروس را تعطیل کند.»

بایدن در پاسخ به سوالی درباره کامالا هریس، معاونش که کمترین میزان محبوبیت یک معاون رئیس‌جمهور در تاریخ آمریکا را به نام خود به ثبت رسانده است، گفت: از عملکرد او راضی است و اگر در انتخابات ۲۰۲۴ او نامزد دموکرات‌ها باشد، حتما هریس همچنان شریک انتخاباتی‌اش خواهد بود.