بر خلاف آنچه که انتظار می‌رفت آزادی نفتکش گریس-1 توسط دولت جبل الطارق منتهی به آزادسازی نفتکش بریتانیایی (استینا امپرو) تحت توقیف ایران نشد. به دنبال رخدادهای اخیر در خلیج فارس حکومت ایران در عین حال که برای اثبات ادعاهای خود متوسل به صدور بیانیه‌های متعدد شده، به روش‌های تقریبا ضد و نقیضی متوسل شده است. برای مثال، اخیرا در رابطه با بحران نفتکش‌ها در خلیج فارس، شاهد دیدگاه‌ها و بیانیه‌های متفاوت از سوی رهبر، مجلس و وزارت خارجه ایران بودیم. به‌نظر می‌رسد که هدف اساسی این اظهارات ضد و نقیض در هم آمیختن افکار عمومی بین‌المللی و دامن زدن به اختلاف نظرات قدرت‌های بزرگ جهان در خصوص مسائل مربوط به ایران است. در همین ارتباط، حکومت ایران تا کنون در ایجاد دیدگاه‌های متفاوت و رویکردهای متقابل میان کشورها در خصوص سیاست‌های منطقه‌ای ایران موفق عمل کرده است.
پیش از توقیف نفتکش گریس-1 توسط نیروی دریایی بریتانیا به منظور ممانعت از انتقال نفت ایران به سوریه شاهد روابط رو به بهبود ایران و اتحادیه اروپا بودیم. لازم به ذکر است که کشورهای اروپایی کماکان مهمترین و تنهاترین گزینه حکومت ایران برای ایجاد هر گونه تغییر در سیاست‌های ایالات‌متحده در قبال ایران هستند. نکته مهم در این میان اما این است که کسب موفقیت در ایجاد تغییرات مثبت در رویکرد دولت دونالد ترامپ در قبال ایران در هر صورت مسیر از سر گیری صادرات نفت ایران را هموار خواهد کرد. آنچه که مسلم است اروپایی‌ها از ابتدای امر اعتراض خود به تحمیل و از سر گیری دوباره تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را اعلام کرده اند. دلیل این امر نیز حمایت آنها از توافق نامه‌ای (برجام) است که در نتیجه چندین سال مذاکره به ثمر رسیده است. سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا برای اثبات تلاش خود در جهت حفظ برجام ساز و کار مالی اینستکس را ایجاد کردند تا تجارت و نقل و انتقالات مالی خود با ایران را تسهیل سازند. اما این ساز و کار مالی در عمل موفق به ایجاد یک جایگزین مناسب برای نقل و انتقالات با ایران نشد. با این حال، ایران در حفظ روابط خود با اروپایی‌ها کماکان مصمم به‌نظر می‌رسید. تا اینکه توقیف نفتکش گریس-1 و در مقابل توقیف نفتکش استینا امپرو متعلق به بریتانیا از سوی ایران زمینه ساز آغاز دور جدیدی از روابط میان طرفین شد. با بالا گرفتن تنش میان بریتانیا و ایران بر سر نفتکش‌ها سرانجام دادگاه عالی در قالب حکمی بر آزادسازی گریس-1 رای داد. اما با این حال و علیرغم انتظارات این اقدام جبل الطارق کافی برای آزادسازی نفتکش بریتانیایی توسط ایران نبود. بنابراین، پرسشی که مطرح است دلیل ادامه اصرار ایران بر توقیف نفتکش بریتانیایی استینا امپرو است.
به اعتقاد حکومت ایران هر گونه عمل دزدی دریایی احتمالی دیگر در آبهای بین المللی هزینه‌ها و عواقب زیادی به دنبال داشته و در عین حال منجر به درگیری نظامی خواهد شد. لذا در حال حاضر ادامه توقیف نفتکش بریتانیایی در آبهای ساحلی ایران در خلیج فارس تنها مکانیزمی است که می‌تواند خطر رو در رویی ایران با کشتی‌های دیگر در خلیج فارس را کاهش دهد. به عبارتی، با در نظر گرفتن مسائل امنیتی نفتکش تحت توقیف ایران مؤثرترین اهرم فشار بر کشورهای اروپایی است.
اخیرا محمد جواد ظریف با دعوت امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در محل برگزرای نشست سران هفت کشور اقتصادی جهان موسوم به گروه 7 حاضر شد تا در رابطه با رویکرد ایران در خصوص مسائل و رویدادهای اخیر در منطقه بخصوص وضعیت نفتکش بریتانیایی تحت توقیف ایران به مذاکره بپردازد. بدون شک این دیدار مهمترین فرصتی بود که بعد از خروج ایالات متحده از برجام نصیب ایران شد. علیرغم تصمیم بریتانیا بر خروج از اتحادیه اروپا، اروپایی‌ها من جمله فرانسه همچنان با انتقاد از ادامه توقیف نفتکش استینا امپرو از بریتانیا حمایت کرده و خواهان آزادی آن از سوی ایران هستند. در همین راستا اخیرا اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه دولت فرانسه در قبال خودداری ایران از ادامه تهدید دریانوردی در خلیج فارس صادرات موقتی نفت ایران را تسهیل کرده و در این راستا توافق نامه‌ای را نیز با ایران امضا خواهد کرد. بی شک آزادسازی نفتکش بریتانیایی پیش‌شرط توافق احتمالی میان ایران و فرانسه خواهد بود. آزادسازی نفتکش بریتانیایی همچنین شاید بتواند زمینه را برای ورود نفتکش ایرانی معلق و سرگردان در آبهای مدیتریانه به سواحل مدیترانه فراهم کرده و فروش نفت آن را نیز تسهیل کند. اما مسئله مهم این است که حتی اجازه فروش نفت کشتی فوق نیز نخواهد توانست مشکل اساسی ایران را حل کند. بر عکس، این وضعیت بحران شدید و بی‌سابقه اقتصادی ایران را بیش از پیش بر ملا خواهد کرد.
از طرفی، نباید فراموش کرد که بحران اقتصادی ایران بود که باعث شد تهران اقدام به ارسال بیش از دو میلیون بشکه نفت از طریق نفتکش گریس-1 به سوریه کند که در نهایت منجر به آغاز تنش میان ایران و بریتانیا شد.
بنابراین، به‌نظر نمی‌رسد که حتی دیدار محمد جواد ظریف با امانوئل مکرون نیز بتواند راهگشای بحران جدی اقتصادی ایران باشد. لذا، در شرایط کنونی انجام مذاکره مستقیم با ایالات متحده است که خواهد توانست حکومت ایران را از بن بست سیاسی-اقتصادی فعلی رها کند. در چنین شرایطی اما ادامه توقیف نفتکش بریتانیایی استینا امپرو، نه تنها برای ایران سودی ندارد، بلکه موجب افزایش احتمال رو در رویی ایران با ائتلاف دریایی ایالات متحده در خلیج فارس در آینده نه چندان دور خواهد شد.
