آخرین نسخه از اسناد پاندورا بر راهبردهای قدرتمندان و فوق‌ثروتمندان برای مخفی کردن دارایی‌هایشان از مراجع مالیاتی پنجره‌ای تازه گشوده است.

این تحقیق که چند سازمان خبری مهم با هدایت انجمن بین‌المللی خبرنگاران تحقیقی انجام داده‌اند، سازوکارهای گریز از مالیات در ایالت‌های آمریکا را برملا کرده است؛ اما هیچ شرکت تجاری یا چهره سیاسی مهم ایالات متحده را شامل نمی‌شود.

با اینکه آمریکایی‌های سرشناس تا حد زیادی از چشم این تحقیقات پنهان مانده‌اند، خود ایالات متحده نتوانسته است چنین کند زیرا بر اساس یافته‌های این محققان، ایالات متحده در حال حاضر پناهگاه بسیاری از مالیات‌گریزان خارجی است.

کارشناسان در مصاحبه با ان.‌پی‌.آر گفته‌اند که نرخ پایین مالیات در ایالات متحده (در مقایسه با سایر کشورهای توسعه‌یافته) در این وضعیت نقش داشته است؛ به طوری که برخی از آمریکایی‌ها اصولا نیازی نمی‌بینند پولشان را در خارج مخفی کنند و بقیه هم احتمالا از شرکت‌هایی استفاده می‌کنند که امور مالی‌ آن‌ها در تازه‌ترین مجموعه این اسناد برملا نشده است.

 واشینگتن‌پست دریافته است که شماری از آمریکایی‌ها هنوز برای پنهان کردن دارایی های خود هنگام بازجویی یا رسیدگی به پرونده‌ها از روش‌های مشابه استفاده می‌کنند. البته به‌طور مشخص از کسی نام برده نشده است.

این روزنامه گزارش می‌دهد: «این اسناد همچنین نشان می‌دهد که چگونه شرکتی در آمریکای مرکزی، برای مشتریان آمریکایی به فروشگاهی چندمنظوره تبدیل می‌شود و به آن‌ها اجازه می‌دهد هنگام مواجهه با تحقیقات جنایی یا پرونده‌های حقوقی، دارایی‌های خود را پنهان کنند.»

شرکت‌های آمریکایی تا حد زیادی از زیر چشم انتقادی این پرونده در رفته‌اند اما در حوزه‌های قضایی این طور نبوده است. دولت‌های ایالتی، به ویژه دولت‌های نوادا و داکوتای جنوبی، متهم شدند که اجازه داده‌‌اند این ایالت‌ها به بهشت مالیاتی تبدیل شوند؛ جایی که اتباع خارجی از شرکت‌های مستقر در این ایالت‌ها برای جابه‌جایی پول بدون اطلاع آنان، استفاده می‌کردند.

محققان بر اساس گزارش ان.پی.آر نوشته‌اند که داکوتای جنوبی و نوادا «قوانین محرمانگی امور مالی را به اجرا در آورده‌اند که همانند قوانین فعالیت در محدوده خارج از حوزه قضایی آن‌ها است» و در آن به رشد «انفجاری» چنین طرح‌هایی در ایالات متحده اشاره شده است.

گویا ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، یکی از استفاده‌کنندگان از ایالات متحده برای مقاصد مالیاتی بوده است و در این تحقیق کشف شده است که املاک باارزشی به قیمت بیش از ۱۰۰ میلیون دلار در واشینگتن دی‌سی و مالیبو کالیفرنیا دارد.

اما دولت اردن با ارسال بیانیه‌ای به رویترز، چنین تخلفی را تکذیب کرده است.

یک سخنگوی دولت اردن هم گفته است: «اینکه اعلیحضرت در ایالات متحده و بریتانیا چند آپارتمان و اقامتگاه دارد چیزی سری نیست و نه غیرمعمول است، نه نادرست.»

این سخنگو افزود: «اعلیحضرت هزینه این املاک و تمام مخارج آن‌ها را شخصا پرداخته و هیچ کدام از این هزینه‌ها از بودجه یا خزانه‌ دولت تامین نشده است.»

وزارت خارجه روسیه یکی از اولین‌ها بود که ایالات متحده را به دلیل یافته‌های این تحقیقات مسخره کرد و آن را چشمی کبود بر چهره ایالات متحده در تلاش برای تشویق به اقدام‌های ضد فساد مالی در اروپا و جاهای دیگر خواند.

دیمیتری پسکوف، معاون مطبوعاتی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، می‌گوید: «نکته چشمگیر این است که خود این کشور بزرگ‌ترین مرداب جهان است. منظورم ایالات متحده است.»

آقای پسکوف گفت: «این کار به هیچ وجه با ادعاهای آن‌ها برای مبارزه با فساد همخوانی ندارد... می‌بینیم که ایالات متحده مرداب اصلی فرار مالیاتی در کل جهان است.»