بنا به یافته‌های تحلیلی که سازمان ملل انجام داده است، دولت‌ها حتی در صورت عمل به جدیدترین تعهدات اقلیمی خود گرمایش جهان را در پایان قرن کنونی میلادی ۲.۷ درجه سانتی‌گراد افزایش می‌دهند، که این میزان خیلی بیش از هدف‌ تعیین‌شده در پیمان پاریس است.

بر اساس این بررسی حتی اگر کشورها به تعهدات اقلیمی فعلی عمل کنند باز هم انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان تا سال ۲۰۳۰ نسبت به سال ۲۰۱۰ میلادی ۱۶ درصد افزایش خواهد یافت.

بر اساس ارزیابی اقلیمی مهم اخیر، برای ماندن جهان در مسیر دستیابی به اهداف پیمان پاریس مبنی بر محدود کردن گرمایش جهانی به میزان ۱.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از دمای دوره پیشاصنعتی، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ باید ۴۵ درصد کاهش یابد.

پاتریشیا اسپینوزا، دبیر اجرایی بخش تغییر اقلیم سازمان ملل متحد، می‌گوید: «این افزایش ۱۶ درصدی بسیار نگران‌کننده‌ است. این افزایش به طور کامل در تضاد است با دعوت محققان به کاهش سریع، پایدار و کلان انتشار گازهای گلخانه‌ای برای جلوگیری از پیامدهای وخیم اقلیمی به ویژه در مورد قشرهای آسیب‌پذیر سراسر جهان.»

این یافته‌ها تنها چند هفته پیش از برگزاری اجلاس سران کشورها در گلاسکو موسوم به کوپ۲۶ منتشر شده است که بعد از نشست سال ۲۰۱۵  پاریس، مهم‌ترین اجلاس اقلیمی سازمان ملل به شمار می‌رود.

الوک شارما، وزیر بریتانیا که قرار است رئیس این اجلاس باشد، از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای جهان خواست تا در این نشست برنامه‌های اقلیمی سخت‌گیرانه‌تری ارائه دهند.

او گفت: «کشورهایی که برنامه‌های اقلیمی جدید و بلندپروازانه ارائه کرده‌اند همین حالا منحنی انتشار گازهای گلخانه‌ای را رو به پایین برده‌اند. اما بدون همکاری همه کشورها، به ویژه اقتصادهای بزرگ جهان، این تلاش‌ها بی‌نتیجه خواهد بود.»

او افزود: «می‌توانیم به بهبود مسیر تاریخی جهان در این عرصه کمک کنیم. می‌توانیم و باید در این جهت اقدام کنیم، برای خودمان، قشرهای آسیب‌پذیر و نسل‌های آینده.»

بوریس جانسون امیدوار است روز دوشنبه ۲۶ شهریور بتواند در نشست سران کشورها در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک راه حلی برای رهایی از بن‌بست برنامه‌های اقلیمی پیدا کند.

قرار است با حضور آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل، رهبران ۳۰ کشور جهان حضوری یا از راه دور در این جلسه گرد هم ‌آیند. چین نیز در این جلسه شرکت خواهد کرد، کشوری که ضعف برنامه‌هایش برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در آستانه شروع کوپ۲۶ موجب نگرانی جهان شده است.

در این گزارش تحلیلی سازمان ملل، برنامه‌های اقلیمی ۱۹۱ کشور و دولت حاضر در پیمان پاریس تحت عنوان رسمی «برنامه مشارکت ملی» تا پایان ماه بررسی شده است.

قرار بود همه کشورها برنامه‌های اقلیمی به روز شده خود را تا این تاریخ تحویل دهند، اما بسیاری از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای در جهان موفق نشدند در مهلت تعیین‌شده این کار را انجام دهند.

براساس این یافته‌های تحلیلی جدید، با توجه به برنامه‌های ۱۱۳ کشوری که در مهلت تعیین‌شده برنامه داده‌اند، انتظار می‌رود انتشار گازهای گلخانه‌ای در سال ۲۰۳۰ نسبت به سال ۲۰۱۰ میلادی ۱۲ درصد کاهش یابد.

اما اگر کل کشورها را در نظر بگیریم، انتظار می‌رود میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای ۱۶ درصد افزایش داشته باشد.

خانم اسپینوزا افزود اجرای بسیاری از برنامه‌های اقلیمی ارائه شده از جانب کشورهای در حال توسعه مشروط به دریافت کمک‌های مالی است و بدین ترتیب بر اهمیت تحقق وعده دیرینه رهبران جهان مبنی بر تامین سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار برای کمک به کشورهای فقیرتر تاکید کرد.

او گفت: «تعهد پرداخت سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۰ به کشورهای در حال توسعه اقدام مهمی برای تقویت عملیات مقابله با تغییر اقلیم در این کشورها بود. هنوز به تعهدی که بیش از ۱۰ سال پیش در روند [رسیدگی به بحران اقلیمی] سازمان ملل تصویب شده بود عمل نکرده‌ایم. اکنون در اجلاس کوپ ۲۶ باید به این تعهد عمل کنیم.»

آقای جانسون قرار است در نیویورک به دنبال پیشبرد‌ چشمگیر اجرای این تعهد ۱۰۰ میلیارد دلاری باشد.

اما کنشگران هشدار می‌دهند با توجه به تصمیم نخست‌وزیر مبنی بر کاهش کمک‌های مالی بریتانیا به توسعه جهانی، امیدی نیست بتواند سایر رهبران جهان را متقاعد به اجرای این تعهد کند.

خانم اسپینوزا افزود کشورها تا قبل از برگزاری کوپ۲۶ وقت دارند برنامه‌های جدید یا روزآوری‌شده خود را برای مقابله با تغییر اقلیم ارائه دهند. وی اعلام کرد در ماه اکتبر گزارش تلفیقی دوم درباره «برنامه‌های مشارکت ملی» منتشر خواهد شد.

اد میلیبند، وزیر کسب و کار دولت سایه، گفت: «مسئولیت یکتای» اطمینان یافتن از موفقیت این اجلاس بر عهده بریتانیا است.

او گفت: «این گزارش هشیاری‌بخش نشان می‌دهد به راه افتادن جریان‌های سبزگرایی بی‌فایده بوده است و این حقیقت تلخ را عیان می‌کند که جهان حتی در مسیر محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتیگراد قرار نگرفته است. با برگزاری اجلاس کوپ۲۶ جهان این فرصت را خواهد داشت که در مسیر جلوگیری از بحران فاجعه‌بار اقلیمی گام بردارد.»

میلیبند افزود: «بریتانیا در نقش میزبان این اجلاس به طور خاص وظیفه دارد آن را با موفقیت‌ برگزار کند. دیگر نمی‌توانیم چاره‌اندیشی برای بحران اقلیمی را به تعویق بیاندازیم. دولت باید هم‌اکنون پیش از بسته شدن راه دست به کار شود.»

لارنس توبیانا، مدیر عامل بنیاد تغییر اقلیم اروپا و از طراحان ارشد پیمان پاریس، گفت این یافته‌ها باید رهبران جهان را تشویق کند در جلسه‌ مجمع عمومی سازمان ملل که هفته آینده برگزار می‌شود دست به کار شوند.

خانم توبیانا گفت: «آثار شدید تغییر اقلیم در جای جای جهان به چشم می‌خورد. این گزارش بر آسیب‌هایی تاکید می‌کند که منتشرکنندگان بزرگ گازهای گلخانه‌ای در اثر عمل نکردن به تعهدات پیمان پاریس به خود و به زمین وارد می‌کنند. تمام کشورهای عضو گروه۲۰ باید تا زمان برگزاری کوپ ۲۶ برنامه‌های خود را با هدف محدود کردن گرمایش به ۱.۵ درجه مشخص کنند.»

هم‌زمان با انتشار این یافته‌ها، بیم آن می‌رود که توافق دفاعی جدید بریتانیا با استرالیا و ایالات متحده، موجب انزوای چین شود که بزرگ‌ترین منتشر کننده گاز گلخانه‌ای در جهان است و به این ترتیب باعث کندی روند پیشرفت برنامه‌های اقلیمی شود.

محمد ادو، مدیر اتاق فکر پاور شیفت آفریقا، گفت این گزارش تحلیلی نشان از «قصور و کوتاهی» در مسیر مبارزه با انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد.

او گفت: «دولت بریتانیا می‌تواند در چارچوب جدیدی با استرالیا روابط امنیتی برقرار کند اما مجبورشان نخواهد کرد در آستانه برگزاری مهم‌ترین اجلاس سران در خاک بریتانیا پس از جنگ دوم جهانی برنامه‌های اقلیمی خود را روزآمد کنند.»

گروه پژوهشی مستقل «ردیاب اقدامات اقلیمی» برنامه‌های استرالیا برای مقابله با انتشار این گازها را «به شدت ناکافی» توصیف کرده است و هفته گذشته معلوم شد دولت این کشور پنهانی با حذف تعهدات اقلیمی از توافق‌نامه تجاری‌اش با بریتانیا موافقت کرده است.

آقای ادو گفت: «با این حساب بوریس جانسون باید هشیارتر شود و از تمام اهرم‌های دیپلماتیک برای جلوگیری از شکست اجلاس گلاسگو استفاده کند.»