رئیس اداره حفاظت محیطزیست کرمانشاه از احتمال خشک شدن کامل «سراب نیلوفر» به دلیل خشکسالی خبر داده و گفته است به دلیل کاهش منابع آبی، احتمال خشکیدگی آب سراب نیلوفر تا پایان تابستان سال جاری محتمل است.
این وضعیت درباره دیگر تالابهای کشور نیز صدق میکند و به گفته مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست، تالابهای کشور وضعیت خوبی ندارند.
سازمان فضایی ایران نیز پس از پایش ماهوارهای سطح دریاچهها و تالابهای کشور، اعلام کرده بود که بیآبی تالابهای ایران را با بحران مواجه کرده و برخی از آنها همچون «تالاب هامون» در استان سیستان و بلوچستان، خشک شدهاند.
این در حالی است که با از بین رفتن تالابها بسیاری از گونههای جانوری و گیاهی آنها نیز در معرض نابودی قرار میگیرند.
سازمان محیط زیست میگوید دلیل خشکی تالابها این است که وزارت نیرو حقآبه محیط زیست را پرداخت نکرده و از آن طرف، وزارت نیرو کاهش بارشها در کشور را دلیل عدم پرداخت حقآبه عنوان کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
خبرگزاری ایسنا در گزارشی با تحلیل این موضوع، نوشته است: «بر اساس قانون حفاظت و احیای تالابها، پرداخت حقآبههای زیستمحیطی پس از مصرف شرب باید در اولویت وزارت نیرو باشد، اما وضعیت تالابهای کشور نشان میدهد که این قانون نقض شده است.»
آرزو اشرفیزاده، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست، در گفتوگو با این خبرگزاری اعلام کرده است: «تالابها و دریاچهها در کشور نسبت به سال گذشته وضعیت خوبی ندارند و برای مثال تاکنون تالاب هامون به دلیل کاهش چشمگیر بارشها و سازههای ساخته شده در بالادست ورودی چندانی نداشته است.»
پیشتر اسماعیل کهرم، کارشناس مسائل محیط زیستی، اعلام کرده بود: «تمامی تالابهای ایران زیر خط قرمز هستند.»
به گفته او ساختوساز در اطراف تالابها و روی رودخانهها که شریان اصلی تالابها هستند از جمله دلایل بحرانی شدن وضعیت تالابها در کشور است.
ورود فاضلاب شهری و پسماند کارخانهها به آب تالابها، قطعهقطعه کردن تالابها، آتش زدن حوضچههای نفتی در تالابها و همچنین استفاده غیرقانونی از آب آنها برای مصارف کشاورزی در کنار نبودِ برنامههای موثر برای احیا از جمله دلایل نابودی تالابها عنوان شدهاند.
مناطق وسیع کوهستانی، هزاران کیلومتر سواحل دریایی در شمال و جنوب، پهنه وسیع بیابانی و موقعیت جغرافیایی باعث شده است ایران در ردیف کشورهایی قرار بگیرد که بیشترین تنوع تالابها را دارند.
اهمیت حفظ و نگهداری از تالابها و گونههای گیاهی و جانوری در آنها بود که در سال ۱۹۷۱ کشورهای جهان را به تصویب کنوانسیون جهانی رامسر ترغیب کرد.
این معاهده بینالمللی با تلاش اسکندر فیروز، رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران، تهیه و در شهر رامسر تصویب شد و کشورهای امضاکننده متعهد شدند برای حفظ تالابها و استفاده خردمندانه از آنها بهویژه در جهت فراهم ساختن زیستگاهی برای پرندگان آبزی تلاش کنند.
تالاب، به مردابها، باتلاقها و لجنزارهایی گفته میشود که آب طبیعی یا مصنوعی دارند و در زمره اکوسیستمهاییاند که نقش ویژهای در تنوع زیستی ایفا میکنند.
با وجود اینکه مناطق وسیعی از تالابهای شناخته شده و متنوع جهانی در ایران وجود دارد اما نبودِ مدیریت صحیح و کارآمد و بحران بیآبی و خشکسالی باعث شده است تالابهای کشور در معرض نابودی قرار بگیرند.
اسماعیل کهرم «مدیریت غلط و تصمیمگیری غیر کارشناسی پشت درهای بسته» را دلیل بحرانی شدن تالابها دانسته بود.
خشک شدن و از بین رفتن تالابها علاوه بر اینکه تنوع زیستی را دچار اختلال میکند، سبب خواهد شد تالاب خشک شده به کانون گردوغبار نیز تبدیل شود.
