ترافیک طرح‌های صلح افغانستان، تاخیر در نشست استانبول

در حدود ۳۰ طرح برای آینده نظام افغانستان به نشست استانبول پیشنهاد شده است 

اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان طرحی سه مرحله ای برای صلح ارائه داده است - WAKIL KOHSAR / AFP

در حالی که تنها ۹ روز دیگر تا زمان برگزاری نشست استانبول بر اساس توافق امریکا، ترکیه و سازمان ملل متحد باقی مانده است، هنوز کوچکترین روزنه‌ای از آمادگی دولت افغانستان و گروه طالبان برای برگزاری این نشست در زمان مقرر، به بیرون درز نکرده است. 

اگر چه دولت افغانستان هنوز زمان مشخصی را برگزاری این نشست مطرح نکرده است، اما شماری از رسانه‌ها به نقل از منابعی در دولت افغانستان گفته‌اند که تاریخ ۲۵ آوریل از سوی دولت برای این نشست پیشنهاد شده است. با این حال، هنوز حتی ترکیب و تعداد شرکت‌کنندگان در هیئت دولت افغانستان نیز مشخص نشده است. دلیل اصلی این تاخیر و نبودِ آمادگی، نرسیدن به یک اجماع کلی در قبال نشست استانبول ازسوی دولت افغانستان است. در کنار آن، هنوز یک طرح کامل و قابل قبول نیز از سوی شورای عالی مصالحه ملی برای نشست استانبول ارائه نشده است. زیرا به دلیل زیاد بودن طرح‌های پیشنهادی، تنظیم و هماهنگ‌سازی این طرح‌ها زمان بیشتری می‌طلبد. گفته می‌شود که تاکنون حدود ۳۰ طرح پیشنهادی به شورای عالی مصالحه ارائه شده است. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مسئولان در شورای عالی صلح می‌گویند برای بررسی تمامی طرح‌های پیشنهادی و تنظیم یک طرح جامع با تلفیق نکات مثبت طرح‌های مزبور، نیاز به زمان بیشتری دارند. به گفته آنان، یک تیم پانزده نفره با حضور وزیر خارجه، وزیر دولت در امر صلح، مشاور شورای امنیت و چهره‌های سیاسی دیگر دولت، که در راس آن نیز یونس قانونی، از سیاستمداران کهنه‌کار افغانستان، قرار دارد، به بررسی طرح‌های پیشنهادی مشغول شده‌اند. گفته می‌شود که به باور آنان، طرح‌های پیشنهادی نزدیکی‌هایی با هم دارند و باهماهنگ‌سازی و یکدست کردن آن‌ها، می‌توان یک سند جامع برای نشست استانبول آماده کرد. شورای مصالحه ملی گفته است تا دو روز دیگر قادر خواهند بود آن سند جامع را تهیه کنند، اما خیلی‌ها هنوز به احتمال تهیه یک سند جامع در چنین فرصت کوتاهی اطمینان ندارند. 

دولت افغانستان مصمم است که با یک طرح هماهنگ و اجماع کلی به نشست استانبول برود. اما گفته می‌شود که شماری از احزاب سیاسی نیز طرح‌های مستقلی تهیه کرده‌اند و می‌خواهند آن‌ها را در نشست استانبول مطرح کنند. 

تشریح طرح سه مرحله‌ای رئیس جمهوری

روز سه‌شنبه، رئیس جمهوری غنی نیز طرح خود را برای آینده افغانستان، به اعضای کابینه، فعالان مدنی، و سیاستمداران مستقل افغانستان تشریح کرد. او پیش‌تر طرح خود را به سفرای کشور‌های خارجی مقیم در افغانستان نیز شرح داده بود. این طرح یک نقشه‌راه برای آینده نظام در افغانستان ترسیم می‌کند که شامل سه بخش است؛ مذاکرات و آتش‌بس، برقراری حکومت صلح و پایدارسازی آن، تشکیل دولت و ایجاد و تقویت بازار. 

این طرح حضور طالبان را نیز در دوره اول آن که مبتنی بر مذاکرات و آتش بس است، در بدنه دولت تثبیت می‌کند. اما شخص رئیس جمهوری در دوره ایجاد حکومت صلح که با برگزاری انتخابات شکل خواهد گرفت، حضور نخواهد داشت. رئیس جمهوری در سخنرانی تشریح طرح خود، گفت که تغییر دولت صرفا می‌تواند با برگزاری انتخابات انجام گیرد و او به هیچ صورت دیگر، دولت را تسلیم جریان دیگری نخواهد کرد. 

گروه طالبان نیز با آن که تاکنون هیچ سخنی در مورد طرح‌های پیشنهادی خود نگفته‌اند، اما روشن کرده‌اند که به نشست استانبول دست خالی نخواهند رفت. 

هرچند هیچ کس تا پیش از پایان نشست استانبول نمی‌تواند سخنی قطعی در مورد آینده نظام افغانستان بگوید، اما زمزمه‌هایی در محافل سیاسی داخل افغانستان شنیده می‌شود که بر اساس آن، گویا توافق ابتدایی روی طرح یک دولت مشارکتی با حضور طالبان، صورت گرفته است  و این دولت مشارکتی، تا زمان برگزاری انتخابات در افغانستان حکومت‌داری خواهد کرد.