دیدبان حقوق بشر سوریه در دهمین سالگرد آغاز جنگ داخلی در این کشور، تعداد قربانیان را ۳۸۸ هزار و ۶۵۲ نفر شامل ۱۱۷ هزار و ۳۸۸ غیرنظامی برآورد کرده است. البته برخی گزارش‌های دیگر کشته شدگان جنگ سوریه را حدود ۶۰۰ هزار نفر برآورد کرده‌اند.

پاپ فرانسیس روز یکشنبه بار دیگر خواستار پایان دادن به جنگ سوریه شد. جنگی که وخیم‌ترین بحران انسانی حال حاضر جهان به‌شمار می‌رود.

این گروه حقوق بشری که مقر آن در بریتانیا است می‌گوید ۲۲ هزار و ۲۵۴ کودک در بین شهروندان غیرنظامی هستند که در جنگ سوریه کشته شده‌اند. البته این تنها رقمی است که به طور رسمی ثبت شده است.

بحران سوریه با یک اعتراض صلح‌آمیز علیه رژیم بشار اسد در ۱۵ مارس ۲۰۱۱ آغاز شد. همزمان با خیزش‌های دیگر در منطقه که به بهار عربی معروف شد.

اما این اعتراض صلح‌آمیز ناگهان به یک بحران تمام‌عیار با مشارکت نیروهای خارجی تبدیل شد. بحرانی که تا امروز دو میلیون نفر را زخمی و میلیون‌ها نفر دیگر را آواره کرده است.

خبرگزاری ای‌بی‌سی استرالیا در گزارشی تحقیقی تعداد کشته شدگان جنگ سوریه را با جمعیت تاسمانیا، یکی از ایالت‌های این کشور مقایسه کرده و می‌گوید به اندازه مجموع جمعیت دو ایالت جنوبی و شمالی اسرائیلی، یعنی بالغ بر دو میلیون نفر در این جنگ زخمی شده‌اند. ای‌بی‌سی مجموع تعداد بی‌خانمان‌ها و آوارگان جنگ سوریه را ۱۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر یعنی برابر با مجموع جمعیت چهار ایالت استرالیا برآورد کرده است.

تنها در سال گذشته میلادی حدود هفت هزار نفر در سوریه کشته شده‌اند که پایین‌ترین آمار کشته‌شدگان در دهه اخیر است. دلیل کاهش آمار قربانیان، همه‌گیری کووید-۱۹ و محدودیت‌های ناشی از آن بوده که به برقرااری آتش‌بس نسبی در مناطق شمال غرب سوریه منجر شد. البته این بحران هیچگاه به طور کامل متوقف نشد.

در این بین خونین‌ترین سال دهه اخیر در سوریه نیز سال ۲۰۱۴ بوده است، با ۶۷ هزار قربانی.

دیدبان حقوق بشر سوریه می‌گوید، در حال حاضر ۶۲ درصد سوریه تحت کنترل دولت و نیروهای شبه‌نظامی وابسته به آن است و بقیه مناطق در اختیار نیروهای کرد، شورشیان تحت حمایت ترکیه و اسلام‌گرایان قرار دارد.

امروز وضعیت سوریه، که زمانی یک کشور با درآمد متوسط بود، از زبان دبیرکل سازمن ملل این‌گونه است: «کابوس زنده».

در خوش‌بینانه‌ترین سناریو، امروز دست‌کم ۶۰ درصد جمعیت سوریه به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند و نیمی از جمعیت کودکان در سوریه اصولا نمی‌دانند زندگی بدون جنگ به چه معنا است، چون هیچگاه آن را تجربه نکرده‌اند.

در این بین هزینه جنگ ۱۰ ساله برای تولید ناخالص داخلی سوریه یک تریلیون و ۲۰۰ هزار دلار بوده و تنها در یک سال قیمت مواد غذایی ۲۳۰ درصد رشد داشته است. به این ترتیب ۶۰ درصد جمعیت در سال جاری با گرسنگی مواجه خواهند بود.

طرف‌های متعددی از ترکیه، تا آمریکا و روسیه و ایران در بحران سوریه نقش دارند. اما جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نیروی انسانی و منابع مالی نقش بسیار مهمی در حفظ بشار اسد در قدرت و ادامه این بحران انسانی ایفا کرده است.