راهبرد استراتژیک امنیت ملی آمریکا؛ ایران اولویت نیست

«با متحدان همکاری کرده و برای حل مساله هسته‌ای ایران و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده‌اش از دیپلماسی استفاده می‌کنیم»

در گزارش موقت راهبرد استراتژیک امنیت ملی آمریکا که روی وب‌سایت کاخ سفید قرار گرفته، چهار بار به نام ایران و ۱۵ بار به نام چین اشاره شده است-Samuel Corum/ Getty Images via AFP

گزارش موقت «راهبرد استراتژیک امنیت ملی» آمریکا که همزمان با نخستین سخنرانی آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده در روز چهارشنبه منتشر شد، حاکی از آن است که مساله ایران در مقایسه با دیگر چالش‌های سیاست خارجی و داخلی برای دولت بایدن در اولویت پایین‌تری قرار دارد.

این رویکرد از نخستین سخنرانی جو بایدن در وزارت امور خارجه آمریکا بدون کوچکترین اشاره‌ای به ایران محسوس بود. بلینکن نیز در سخنرانی روز چهارشنبه خود کمتر از ایران و بیش‌تر از چین سخن گفت. او در نخستین سخنرانی خود، روابط آمریکا با چین را «بزرگترین آزمون ژئوپلتیک» قرن بیست‌و‌یکم عنوان کرد. وزیر امور خارجه آمریکا در هشت اولویت سیاست خارجی به تهدید هسته‌ای ایران اشاره‌ای نکرد و البته گفت که اولویت‌بندی موضوعات مهمتر به معنی بی‌توجهی به سایر مساله‌ها نیست.

همانگونه که در گزارش موقت راهبرد استراتژیک امنیت ملی آمریکا که روی وب‌سایت کاخ سفید قرار گرفته، چهار بار به نام ایران و ۱۵ بار به نام چین اشاره شده است.

در این گزارش در بخش «چشم‌انداز امنیت جهانی» در توضیح «تغییر و ایجاد تهدید‌های جدید» نخست به نام چین و روسیه به عنوان بزرگترین تهدید‌ها برای آمریکا اشاره شده و سپس از ایران در کنار کره شمالی نام برده شده است: «کشورهایی مانند ایران و کره شمالی به دنبال کردن توانمندی‌ها و تکنولوژی ادامه می‌دهند که می‌تواند محاسبه‌های بازی را عوض کند. این کشورها متحدان و شرکای آمریکا را تهدید کرده و چالشی برای ثبات منطقه‌ای به‌شمار می‌روند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این گزارش در بخش اولویت‌های امنیت ملی در خاورمیانه نخست تاکید می‌کند که آمریکا به حفظ امنیت اسرائیل متعهد است. راهبرد استراتژی امنیت ملی آمریکا در مورد ایران در منطقه نیز همکاری با شرکای منطقه‌ای برای بازداشتن ایران از «تجاوز و تهدید تمامیت و یکپارچگی ارضی» است.

در بخش مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای ایران آمده است: «با متحدان و شرکا همکاری کرده و برای حل مساله هسته‌ای ایران و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده دیگر آن از دیپلماسی استفاده می‌کنیم.» در این بخش نیز نام ایران در کره شمالی آمده است.

این گزارش تاکید می‌کند که آمریکا حضور نظامی خود در منطقه خاورمیانه را با توجه به سطح لازم برای مقابله به شبکه‌های تروریسم بین‌المللی و مقابله با «تجاوز ایران» و دفاع از منافع حیاتی آمریکا، حفظ می‌کند.

اما بخش‌ قابل توجهی از گزارش «راهبرد استراتژیک امنیت ملی» آمریکا مربوط به چین است. از روابط سیاسی و اقتصادی گرفته تا تهدید‌های ناشی از این کشور.

بر خلاف راهبرد استراتژیک امنیت ملی آمریکا که به عنوان یک عضو قدرتمند جامعه بین‌المللی دستور کار سیاست خارجی خود را اولویت‌بندی کرده، برای مقامات جمهوری اسلامی ایران؛ آمریکا و مذاکره و توافق با آن مهمترین اولویت و راهکار خروج هرچند موقت از بن‌بست جاری است.

در چنین‌ فضایی به رغم ادعاهایی که درمورد نیاز آمریکا به توافق با ایران و زمان محدود مطرح می‌شود، برخی تحرک‌های منطقه‌ای در جهت جلب توجه واشینگتن و تحت فشار قرار دادن آن جریان دارد.

آمریکا؛ کشوری که دیپلمات‌هایش گروگان گرفته شدند و رابطه با آن قطع شد تا درس عبرت بگیرد و «آدم» شود؛ ۴۲ سال پس از انقلاب اسلامی موضوع رقابت انتخاباتی کانون‌های قدرت در جمهوری اسلامی است و حتی زمزمه‌ای از احتمال درگیری یا توافق با آن، شاخص‌های بازار را در ایران جا‌به‌جا می‌کند.