بسیاری از گربه‌داران همیشه می‌دانسته‌اند که این حیوان خانگی بیش از همه به آن‌ها توجه نمی‌کند اما دست ‌کم فکر می‌کردند که اگر فرد متخاصمی از راه برسد، گربه از صاحب خودش حمایت خواهد کرد. 

اما طبق تحقیقات جدید این توقع هم بی‌جا است. 

سگ‌ها از کسانی که با صاحب‌شان رفتار بدی داشته باشند دوری می‌کنند اما درباره گربه‌های خانگی نمی‌توان چنین چیزی گفت. 

طبق یافته‌های محققان دانشگاه کیوتو برای گربه‌ها فردی که با صاحب‌شان رفتار خوبی داشته باشد، با فردی که رفتار بدی داشته باشد فرقی ندارد. 

خلاصه کلام این که طبق این تحقیق گربه اگر لازم باشد به صاحبش خیانت می‌کند و از دشمن او هم نازشست قبول می‌کند. 

نه آن که بگوییم گربه نمی‌تواند سره را از ناسره تشخیص دهد. محققان می‌گویند که «گربه قوه شناختی چشم‌گیری» دارد به طوری که هم اشارات و نگاه‌های انسان را می‌فهمد، هم توجه کردن‌ها و جلوه‌های عاطفی انسان را تمیز می‌دهد. 

گربه‌ها همچنین صدای صاحب‌شان را می‌شناسند و به آن‌ها وابستگی پیدا می‌کنند. اما به گفته محققان، علت تفاوت‌شان با سگ‌ها در واکنش به افرادی که رفتار بدی با صاحب‌شان دارد، تفاوت زیاد سابقه اهلی شدن و پیشینه زیست‌شناختی آن‌ها است. 

سابقه رابطه سگ‌ها و انسان به حدود ۱۵ هزار سال می‌رسد و برای آن که رگه‌های شخصیتی و خوی‌های خاصی در آن‌ها پدید آید، تحت پرورش گزینشی قرار داشته‌اند. اما  گربه‌ها تحت چنین پرورش نظارتی شدیدی قرار نداشته‌اند و از نژاد یوزپلنگ هستند که تنهایی شکار می‌کند و به شدت نسبت به قلمرو خود احساس تملک دارد. 

در این بررسی آمده است: «گربه‌ها به علت آن که در روند اهلی شدن تحت پرورش گزینشی ضعیف‌تری قرار داشته‌اند، نسبت به سگ‌ها ظرفیت کمتری برای ارزیابی اجتماعی طرف‌های ثالث دارند.» 

در این تحقیق ۳۶ گربه خانگی و صاحبان‌شان را تحت آزمایشی قرار دادند که در آن دو بیگانه نیز همراه صاحب گربه هستند. یکی از افراد بیگانه هیچ کاری نمی‌کند اما بیگانه دومی در این آزمایش حالت فعال دارد. 

صاحب گربه در دو آزمایش و در برابر چشمان گربه‌اش سعی می‌کند در ظرفی را باز کند. 

صاحب گربه در هر دو آزمایش وانمود می‌کند که نمی‌تواند در ظرف را باز کند و از بیگانه فعال درخواست کمک می‌کند. در یک آزمایش، بیگانه فعال به وی کمک می‌کند تا در ظرف را باز کند ولی در آزمایش دوم کمکی نمی‌کند. فرد خنثی در هیچ کدام از آزمایش‌ها کاری نمی‌کند. 

در هر دو این آزمایش‌ها گربه غذایی را که افراد بیگانه به او دادند، قبول ‌کرد. این آزمایش‌ها را برای هر گربه چهار بار تکرار کردند. 

طبق این تحقیق که در مجله رفتار و شناخت جانوران چاپ شده است، گربه‌ها در نهایت خرسندی از بیگانه فعال در هر دو حالتی که به صاحب وی کمک می‌کرد یا نمی‌کرد و بیگانه خنثی غذا قبول می‌کردند. 

در این بررسی آمده است: «هیچ شاهدی نیافتیم که نشان دهد گربه تعاملات صاحبش را با شخص ثالث ارزیابی می‌کند. یعنی گربه نه از فردی که کمک نمی‌کرد دور می‌گزید و نه فردی را که کمک می‌کرد ترجیح می‌داد. در حالی که می‌دانیم در برابر سرنخ‌های رفتاری انسان حساس هستند.» 

ممکن است کمتر از آن چه گمان می‌کردیم گربه‌ها به صاحبان‌شان دلبستگی داشته باشند. طبق یافته‌های پژوهش سال ۲۰۱۳ محققان دانشگاه توکیو، گربه‌ها با آن که صدای صاحب‌شان را تشخیص می‌دهند اغلب توجهی به آن نمی‌کنند. 

از سوی دیگر طبق یافته‌های پژوهش سال ۲۰۱۵ متخصصان رفتار جانوران در دانشگاه لینکلن، از نظر گربه‌های خانگی بزرگسال صاحبان‌شان عامل اصلی ایمنی و امنیت آن‌ها نیستند در حالی که سگ‌ها چنین نگرشی دارند.