دانشمندان شیئی را شناسایی کرده‌اند که هنگام برخوردش با سیاره مشتری، پرتو نور ناگهانی و درخشانی ساطع کرده است. این برخورد را کاوشگر جونو، یکی از فضاپیماهای ناسا که در مدار مشتری درحال گردش است، ثبت کرده است.
جونو سال گذشته به‌صورت اتفاقی، یک درخشش ناگهانی را در بالای ابرهای مشتری شناسایی کرد. پس از بررسی، دانشمندان توانستند مشخص کنند که علت این درخشش یا یک آتش‌گوی (Bolide) بوده است، یا انفجاربسیار پرنور یک شهابواره (Meteoroid) که به جو بالایی این غول گازی اصابت کرده است.
چنین برخوردهایی نادر و کمیاب نیستند. سیاره مشتری اغلب بیش از زمین در معرض چنین اصابت‌هایی است؛ اما ثبت چنین رخدادی واقعا خوش‌شانسی است، زیرا ردیابی آنها بسیار دشوار است.
دکتر روهینی جایلز از مؤسسه تحقیقات جنوب غربی (SwRI) و نویسنده اصلی پژوهشی که از جزئیات این یافته در مجله علمی «نامه‌های پژوهش ژئوفیزیکی» منتشر شده است، می گوید: «مشتری سالانه در معرض تعداد بسیار زیادی از این برخوردهاست، به‌مراتب بیش از زمین. هرچند این برخوردها بسیار سریع و گذرا هستند و مشاهده آنها نسبتا نامعمول است.»
او می‌گوید:«فقط برخوردهای بزرگ‌تر می‌توانند از روی زمین مشاهده شوند و باید خوش‌شانس باشیم که دقیقا در زمان مناسب، تلسکوپمان را به سوی همان محل اصابت نشانه رفته باشیم. در دهه گذشته ستاره‌شناسان آماتور شش برخورد روی سیاره مشتری را ثبت کرده‌اند.»
کاوشگر جونو در سال ۲۰۱۶ به مشتری رسید و از آن زمان تا کنون، در حال بررسی شفق قطبی بالای این سیاره است و می‌کوشد تا چگونگی، میزان درخشش، و سایر ویژگی‌های این پرتوها را بررسی کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
برای انجام چنین کاری، این کاوشگر هر ۵۳ روز یک‌بار به سیاره نزدیک می‌شود و در‌حالی‌که دور سیاره می‌چرخد، بخشی از این سیاره را رصد می‌کند. کشف این درخشش گذرا نیز در جریان یکی از چرخش‌های مداری انجام شد. دکتر جایلز می‌گوید: «این رصد و مشاهده در یک لحظه بسیار کوتاه به‌دست آمده است. جونو یک کاوشگر مداری است و این دستگاه ما آن نقطه روی سیاره را تنها برای ۱۷ میلی‌ثانیه رصد کرد و نمی‌دانیم که فراتر از زمان ثبت، چه چیزی بر سر این درخشش ناگهانی و سریع نور آمده است. اما می‌دانیم که این درخشش گذرا را در جریان دور مداری قبلی یا بعدی چرخش آن به دور مشتری ندیده‌ایم. از این رو، این پدیده می‌بایست بسیار سریع و کوتاه و گذرا بوده باشد.»
کاوشگر جونو در گذشته روشنایی‌های ناگهانی مشابهی را ثبت کرده بود که در رده رخدادهای نورانی گذرا (TLE) که در اثر صاعقه در جو ظاهر می‌شوند، طبقه‌بندی می‌شدند؛ اما دانشمندان دریافتند که این پدیده جدید از نظر سرعت و گذرا بودنش به آنها شباهت دارد، اما از جنبه‌های دیگر متفاوت است، مدت زمان بیشتری می‌ماند و ویژگی‌های متفاوت دیگری دارد.
برخوردها و اصابت‌ها به مشتری می‌توانند تاثیرهای آشکاری بر روی این سیاره داشته باشند. در سال ۱۹۹۴، دنباله‌داری به نام دنباله‌دار شومیکر-لوی به مشتری برخورد کرد که عظیم‌ترین برخوردی به‌شمار می‌رود که تا کنون مشاهده شده است.
رد و اثر به‌جا مانده از آن بر روی این سیاره تا ماه‌ها پس از آن باقی ماند و با گذشت پانزده سال از آن اصابت، هنوز عامل ۹۵ درصد از بخار آب استراتوسفری در مشتری به‌شمار می‌رود. از این رو، مشاهده سایر برخوردها می‌تواند اطلاعات مهمی در باره چگونگی شکل‌گیری این غول گازی به دست دهد.
© The Independent
