کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در گزارش تازه‌ای می‌گوید آمارهای این نهاد نشان می‌دهد فقط در ۱۲ سال اخیر (از آغاز سال ۲۰۰۹ تا پایان ۲۰۲۰ میلادی)، مجموعاً ۹۳ هزار و ۴۹۲ تن از افراد غیرنظامی، از جمله زنان و کودکان در این کشور، کشته و زخمی شدند. از این میان، ۳۱ هزار و ۴۲۵ تن کشته و ۶۲ هزار و ۶۷ تن زخمی شدند.

قربانیان سال ۲۰۲۰

آمار کمیسیون مستقل حقوق‌بشر افغانستان نشان می‌دهد طی سال ۲۰۲۰ میلادی، در مجموع ۸۵۰۰ غیرنظامی کشته و زخمی شدند. از این میان، حدود ۳ هزار تن جان باختند و بیش از ۵۵۰۰ نفر زخمی شدند. این رقم، در مقایسه با سال ۲۰۱۹ میلادی، کاهش ۲۱ درصدی را نشان می‌دهد. شمار تلفات غیرنظامیان در سال ۲۰۱۹ میلادی، در مجموع به ۱۰ هزار و ۷۷۲ تن رسیده که شامل ۲۸۱۷ تن کشته و ۷۹۵۵ تن زخمی.

طبق آمار ثبت‌شده در کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، در سال ۲۰۲۰ میلادی، از ۸۵۰۰ نفر قربانی، ۵۵۳۹ مرد، ۸۴۷ زن و ۲۰۱۹ آن کودک بودند. جنسیت ۹۵ تن از کشته‌ و زخمی‌شدگان، تشخیص و ثبت نشده است.

آمار ثبت‌شدۀ تلفات افراد نظامی در کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۰ میلادی، به‌ طور میانگین، در هر شبانه‌روز، ۸ تن از غیرنظامیان کشته و ۱۵ تن دیگر زخمی شدند.

تلفات زنان غیرنظامی، در سال ۲۰۲۰، نسبت به سال ۲۰‍۱۹ میلادی، ۱۳ درصد کاهش داشته است.

طبق آمار ثبت‌شده در کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، در سال ۲۰۲۰ میلادی، مجموع تلفات زنان غیرنظامی، به ۸۴۷ تن می‌رسد، که شامل ۳۳۰ کشته و ۵۱۷ زخمی‌ می‌شود. در سال ۲۰۱۹ میلادی، مجموع تلفات زنان غیرنظامی به ۹۷۴ تن ‌رسید که شامل ۲۸۲ کشته و ۶۹۲ تن زخمی است.

تلفات کودکان، در اثر اقدمات نظامی در سال ۲۰۲۰، نسبت به سال ۲۰۱۹ میلادی، ۲۵ درصد کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۰ میلادی، مجموع تلفات اطفال به ۲۰۱۹ تن می‌رسد، که ۵۶۵ کشته و ۱۴۵۴ زخمی را دربر می‌گیرد؛ در حالی‌که در سال ۲۰۱۹ میلادی، مجموع تلفات کودکان به ۲۶۹۶ تن ‌رسید، که شامل ۴۴۵ کشته و ۲۲۵۱ زخمی بود.

عاملان کشتار غیرنظامیان

یافته‌های کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۰ میلادی، تلفات افراد غیرنظامی ناشی از حملات گروه طالبان، حدود ۴۰ درصد کاهش داشته است. به باور این کمیسیون علت این کاهش، عدم انجام حملات پیچیده و انتحاری این گروه در شهرهای بزرگ کشور بوده است. در سال ۲۰۲۰ میلادی، در اثر حملات گروه طالبان، جمعاً ۴۵۶۷ تن از غیرنظامیان، کشته و زخمی شده‌اند؛ در حالی‌که در سال ۲۰۱۹ میلادی، آمار کشته و زخمی‌شدگان غیرنظامیان به‌وسیله این گروه، به ۷۷۲۷ تن ‌رسید.

طبق آمار ثبت‌شده در کمیسیون مستقل حقوق‌بشر افغانستان، تلفات غیرنظامیان ناشی از حملات گروه داعش، ۲۱ درصد کاهش داشته است. در سال ۲۰۲۰ میلادی، جمعاً ۴۰۳ تن از غیرنظامیان، در نتیجۀ حملات گروه داعش، کشته و زخمی شده‌اند. در سال ۲۰۱۹ میلادی، مجموع تلفات غیرنظامیان به ۵۱۵ نفر کشته و زخمی ‌رسید.

در تلفات افراد غیرنظامی ناشی از حملات نیروهای حکومتی و حامیان بین‌المللی دولت افغانستان نیز ۱۶ درصد کاهش دیده می‌شود.

در سال ۲۰۱۹ میلادی، در اثر حملات نیروهای بین‌المللی و دولت افغانستان، مجموعاً ۱۴۹۰ تن از غیرنظامیان کشته و زخمی شدند؛ در حالی‌که تلفات غیرنظامیان از سوی این نیروها، در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱۲۴۹ تن کشته و زخمی ‌بود.

بر اساس یافته‌های کمیسیون مستقل حقوق‌بشر افغانستان، از مجموع تلفات غیرنظامیان در سال ۲۰۲۰ میلادی، ۵۳ درصد به‌وسیله گروه طالبان، ۱۵ درصد از سوی نیروهای حکومتی و حامیان بین‌المللی دولت افغانستان و ۵ درصد به‌وسیله گروه داعش صورت گرفته است. عامل ۲۵ درصد تلفات غیرنظامیان نامعلوم است. ۲ درصد تلفات، در اثر راکت‌پراکنی نیروهای پاکستانی در ولایت‌های کنر، خوست، پکتیکا و کندهار بوده است.

ترور و قتل‌های هدفمند

یافته‌های کمیسییون مستقل حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد، با استفاده از روش ترور عمدتاً کارکنان غیر نظامی دولت، خبرنگاران، اعضای جامعۀ مدنی، علمای دینی، ‌شخصیت‌های متنفذ‌ و سرشناس، اعضای شورای ملی و مدافعان حقوق‌بشر، قربانی شدند. در این سال، با استفاده از این روش، مجموعاً ۲۲۵۰ تن کشته و زخمی شدند، که شامل ۱۰۷۸ کشته و ۱۱۷۲ زخمی است. این رقم‌ ۲۶ درصد کُل تلفات غیرنظامی را تشکیل می‌دهد.

حملات انتحاری

در سال ۲۰۲۰ میلادی، تلفات غیرنظامیان ناشی از حملات انتحاری، در مقایسه با سال‌ِ پیش، ۲۳ درصد کاهش یافته‌ است. با اینحال، همچنان آمار تلفات غیرنظامیان ناشی از حملات انتحاری، خیلی بالا است. در سال ۲۰۲۰ میلادی، شمار قربانیان غیرنظامی ناشی از حملات انتحاری به ۱۱۶۵ تن ‌رسید، که شامل ۲۴۴ کشته و ۹۲۱ زخمی‌ است.

کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان با توجه به تلفات غیرنظامیان، پیشنهادهایی هم به تمامی طرف‌های درگیر دارد که مهمترین آن عبارتند از:

۱. از تمامی جوانب جنگ افغانستان می‌خواهیم که گفتگوهای میان‌‌افغانی در دوحه را سرعت بخشند ‌و هرچه زودتر آتش‌بس همه‌جانبه و سراسری را برقرار‌ کرده، از تشدید خشونت‌ها برای کسب امتیاز در مذاکره استفاده نکنند؛

۲. از تمامی طرف‌های جنگ در افغانستان درخواست می‌شود به موازین و قواعد حقوق بین‌الملل ‌بشردوستانه پایبند بوده و مفاد و معیارهای کنوانسیون‌های ۱۹۴۹ ژنیو و پروتکل‌های الحاقی آن ‌را در جریان منازعات مسلحانه رعایت کنند؛

۳. از تمامی طرف‌های منازعه خواسته می‌شود از جنگ در محلاتی که به افراد غیرنظامی آسیب وارد می‌کند، خودداری کنند. از مخالفان مسلح دولت جداً خواسته می‌شود که از افراد غیرنظامی برای سپر دفاعی استفاده نکنند. هم‌چنین گروگان‌گیری، ترور، قتل‌های هدفمند و محاکمۀ صحرایی افراد، قطعاً‌ توجیه‌پذیر نیست و هیچ جناح نظامی نباید دست به چنین کاری بز‌ند.