ناامن‌سازی حاشیه شهر‌ها، راهبرد جدید طالبان

شهر‌های بزرگ افغانستان نسبت به گذشته ناامن‌تر شده‌اند

طالبان اگر در حاشیه شهر‌ها احساس امنیت کنند، کم کم به داخل شهر‌ها نفوذ خواهند کرد- AFP

این روز‌ها هشتگ‌هایی چون کابل امن نیست، یا هرات امن نیست در شبکه‌های اجتماعی در حال انتشار است که به دلیل‌عدم گسترش تبدیل به موضوع روز (ترند) نمی‌شود.

کاربران شبکه‌های اجتماعی تلاش دارند تا از طریق این شبکه‌ها، اجماعی عمومی از نگرانی بابت ناامنی شهر‌های بزرگ به وجود بیاورند. در واقعیت نیز شهر‌های چون هرات، بلخ و کابل نسبت به گذشته ناامن‌تر شده‌اند. براساس گزارش‌ها، طالبان هنگام شب در مناطق حاشیه شهر کابل و هرات در حال تردد و حتی بازرسی مردم‌اند. چند روز قبل رسانه‌های افغانستان گزارشی منتشر کردند مبنی بر این که گویا طالبان در منطقه کمپنی در حاشیه غربی شهر کابل، ایست بازرسی ایجاد کرده است و مردم را بازرسی می‌کند. البته ویدیویی نیز از این ایست بازرسی منتشر شد که در آن طالبان از مردم در مورد مسیر‌های گشت و گذارشان می‌پرسند و این که آیا کسانی در مسیر‌های رفت و آمد آنان مزاحمت ایجاد می‌کند یا خیر.

به همین ترتیب در استان هرات در غرب افغانستان، طالبان در شهرستان کرخ که امن‌ترین شهرستان نزدیک به شهر هرات است، ایست بازرسی ایجاد کرده و مردم را بازرسی می‌کند. گفته می‌شود در جریان این بازرسی، طالبان یک کارمند دولت را نیز به قتل رسانده‌اند.

به نظر می‌رسد راهکار طالبان دچار تغییر شده است و حالا راهبرد نزدیک شدن به شهر‌های بزرگ را در برنامه کار خود گنجانده‌اند. این مساله برای طالبان چند مزیت مهم دارد.

یکی این که طالبان با این شیوه به افکار عمومی نشان می‌دهند که بیش از حد به شهر‌ها اشراف دارند و احتمال این که شهر‌ها را ساقط کنند، بیشتر شده است. در کنار آن طالبان باید خواسته‌ها و افکار عمومی طرفداران خود را نیز راضی کنند. طبعا طالبان مجبوراند تا نوعی خوش‌بینی را نسبت به آینده در میان پیروان خود به وجود بیاورند. ۲۵ سال جنگ متواتر هم سربازان و هم فرماندهان طالبان را خسته کرده است. بدون آن که هیچ دورنمای روشنی در رابطه با جنگ‌شان وجود داشته باشد. به همین دلیل حالا نزدیکی به شهر‌ها، این پیام کاذب را به هواداران‌شان می‌دهد که طالبان تا سقوط شهر‌ها فاصله‌ چندانی ندارند. پرداختن به شهرستان‌های دور دست دردی از طالبان دوا نمی‌کند. با این که طالبان می‌توانند گاهی شهرستان‌های دور از مرکز استان‌ها را به تصرف دربیاورند. ولی معمولا این تصرف بسیار پرهزینه است و به زودی هم از دست‌شان بیرون می‌رود. زیرا دولت در این مناطق می‌تواند به راحتی طالبان را بمباران کند و تلفات زیادی بر آنان وارد کند. اما نزدیکی تا حاشیه شهر‌ها برای طالبان می‌تواند حاشیه امنی نیز ایجاد کند. زیرا دولت نمی‌تواند در این مناطق از حملات هوایی استفاده کند. از سوی دیگر حضور در حاشیه شهر‌ها زمینه نقل‌وانتقالات نظامی و امنیتی دولت را تا حد زیادی مختل می‌کند. دولت مجبور است با صورت متواتر پایگاه‌های بزرگ و پاسگاه‌های کوچک خود را روزانه تجهیز کند. آمدن طالبان به حاشیه شهر‌ها می‌تواند هزینه نقل و انتقالات را برای دولت بالا ببرد. زیرا ترس از کمین‌ و شبیخون طالبان، دولت را مجبور می‌کند تا با سازوبرگ گسترده‌تر در جاده‌ها تردد کند. به همین دلیل فشار هزینه‌ها، دولت را زمین گیر خواهد کرد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

و مهم‌ترین مزیت دیگر برای طالبان، در بحبوحه مذاکرات صلح، نمایش حضور گسترده‌شان در همه جا است. هرچند حضور طالبان در حاشیه شهر‌ها همیشه مقطعی و به تعداد بسیار کم بوده است اما همین حضور نیز انعکاس گسترده در رسانه‌ها دارد. چیزی که طالبان به شدت نیازمند آن‌ است. دولت نیز به نظر می‌رسد متوجه این تغییر برنامه طالبان شده است. هرچند جنگ‌های خونین و شدیدی در استان‌های هلمند در جنوب افغانستان و بغلان و بدخشان در شمال افغانستان در جریان است. ولی دولت متوجه این تحرکات در حاشیه شهر‌ها نیز هست. چنان‌چه عملیات نیرو‌های امنیتی در شهرستان خاک جبار در شرق کابل و کرخ در شرق هرات که باعث وارد شدن تلفات زیاد به طالبان شد، حکایت‌گر تصمیم دولت برای راندن طالبان از حاشیه‌های شهر است. اما در صورتی که دولت نسبت به این مساله اقدام قاطعی نکند، تبعات بعدی می‌تواند در آینده بدتر از این باشد. زیرا طالبان اگر در حاشیه شهر‌ها احساس امنیت کردند، کم کم به داخل شهر‌ها نفوذ خواهند کرد. همین حالا هم گفته می‌شود بخش زیادی از جرم و جنایت‌های کوچک در شهر‌های کابل، مزار شریف و هرات به دلیل دست‌اندازی‌های طالبان است.

بیشتر از