دانشمندان با استفاده از داده‌های ماهواره و سایر مدل‌های علمی توانستند به اطلاعاتی دست پیدا کنند که تأثیر بحران آب و هوا بر توده‌های یخ را برای اولین بار مشخص می‌کند. به گفته دانشمندان، کره زمین بین سال‌های ۱۹۹۴ و ۲۰۱۷ حدود ۲۸ تریلیون تن یخ از دست داده و سرعت ذوب شدن یخ همچنان رو به افزایش است. 

تیمی از دانشمندان دانشگاه‌های لیدز و ادینبرگ، و کالج سلطنتی لندن، به مطالعه صفحات یخی در قطب جنوب، گرینلند و یخچال‌های سراسر جهان، اقیانوس منجمد شمالی و دریای یخ‌زده قطب جنوب پرداختند. 

آن‌ها در این مطالعه دریافتند که این نواحی در مجموع چند تریلیون یخ از دست داده‌اند، که ۶۰ درصد آن در نیمکره شمالی رخ داده است. 

اگر چه آب شدن یخ‌های شناور مستقیما در بالا رفتن سطح آب دریاها تأثیر ندارد، اما حجم عظیم یخ‌های ذوب شده روی زمین در مناطق قطب جنوب و گرینلند، به علاوه آب‌های به دست آمده از ذوب شدن یخچال‌ها، باعث شده سطح آب دریا بین سال‌های ۱۹۹۴ و ۲۰۱۷ تا ۳.۵ سانتی‌متر بالا برود. 

دکتر ایزروبل لاورنس، محقق دانشگاه لیدز و همکار تحقیقات فوق، به ایندیپندنت گفت اگر ۲۸ تریلیون تن یخ را در وسعت ولز پخش کنیم، ضخامت صفحه یخی به دست آمده ۱.۲ کیلومتر خواهد شد. 

به رغم این میزان ذوب‌شدگی یخ‌ها، خانم لاورنس گفت تیم تحقیق از عدد محاسبه شده متعجب نشدند چرا که برآوردهای منطقه‌ای نیز کمابیش به همین میزان اشاره کرده‌اند. 

اما به گفته وی آن‌چه زنگ خطر محسوب می‌شود شتاب سریع ذوب شدن یخ‌هاست که با این تحقیق به دست آمده است. 

دکتر لاورنس گفت: «آن چه بیشتر نگران‌کننده است این است که طبق محاسبات ما نرخ ذوب شدن یخ‌ها شتابنده است. از سال‌های ۱۹۹۰ تاکنون، طی دو دهه، برآورد کرده‌ایم که نرخ ذوب‌شدن از ۰.۸ تریلیون در سال به ۱.۲ تریلیون در سال رسیده است، که به معنی ۵۷ درصد افزایش در طول فقط یک دهه است.» 

وی ادامه داد: «اگر این روند به همین ترتیب ادامه پیدا کند، که با توجه به روند تشکیل گازهای گل‌خانه‌ای، انتظار دور از واقعیتی هم نیست، در این صورت سرعت ذوب شدن یخ‌ها از این هم بالاتر می‌رود.» 

به گفته وی: «این موجب بالا رفتن سطح آب دریاها خواهد شد. یخچال‌ها و صفحات یخی گرینلند و سرزمین جنوبی روی زمین خشک قرار دارند. بنابراین آب شدن آن‌ها سطح دریاها را بالاتر می‌برد. ذوب شدن دریاهای یخ‌زده یا کوه‌های یخی عمق دریا، باعث بالا رفتن سطح آب نمی‌شود، چرا که آن‌ها در هر صورت روی آب شناور هستند. حدود ۵۴ درصد یخ‌ها شناور و ۴۶ درصد روی زمین واقع شده‌اند، بنابراین در محاسبات ما، تقریبا نیمی از میزان یخ ناپدیدشده اثر مستقیم در بالا رفتن سطح آب دریاها داشته است.» 

او می‌گوید با محاسبات گروه بین‌قاره‌ای تغییرات اقلیمی، ذوب شدن صفحات یخی گرینلند و قطب جنوب می‌تواند سطح دریا را تا پایان این قرن حدود ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر «در بدترین حالت» بالا ببرد. این علاوه بر بالا رفتن سطح آب دریاها در اثر انبساط اقیانوس‌هاست که به خاطر گرمایش زمین می‌تواند صورت بگیرد. 

براساس یافته‌های ناسا، ذوب شدن صفحه یخی گرینلند به تنهایی آن قدر آب تولید می‌کند که می‌تواند سطح دریاها روی کره زمین را ۷.۴ متر بالا ببرد. ذوب شدن تمام یخ‌های قطب جنوب باعث بالا رفتن سطح آب دریا در حدود ۶۰ متر خواهد شد. 

ذوب شدن این حجم عظیم از یخ‌ها علاوه بر بالا بردن سطح آب دریا، مشکلات دیگری را نیز پدید می‌آورد. تمام یخی که در یخچال‌های طبیعی و صفحات یخی قطب جنوب و گرینلند وجود دارد از آب شیرین تشکیل شده است. ذوب شدن این یخ‌ها و اضافه شدن آب شیرین به دریا موجب تغییر شوری آب خواهد شد. 

تفاوت بین آب شور اقیانوس‌ها و نواحی عظیم آب شیرین می‌تواند مانع تشکیل فصلی دریاهای یخی شده و در برخی نواحی جریان‌های اقیانوسی را دستخوش تغییر کند. 

دکتر لاورنس می‌گوید: «در اقیانوس جنوبی و اقیانوس‌های منجمد شمالی، به علت وجود آب شیرین، تغییراتی در چرخه جریان آب به وجود آمده است. آن چه هنوز نمی‌دانیم این است که چنین تغییری چه تأثیری روی بقیه کره زمین خواهد گذاشت چرا که چرخه‌های اقیانوسی همگی به هم متصل‌اند.» 

وی ادامه می‌دهد: «اگر آب شیرین باعث تغییری در چرخش جهانی اقیانوس‌ها شود، که احتمالش وجود دارد، آن گاه می‌تواند در درازمدت روی آب و هوای کره زمین نیز تأثیر بگذارد.» 

مطالعات قبلی نشان داده‌اند که تغییر در شوری آب می‌تواند موجب کندی جریان‌های آبی نظیر «کمربند انتقال» جنوبی شود، که با آوردن آب گرم «جریان خلیج مکزیک» به غرب اروپا نهایتا باعث گرم شدن آب و هوا می‌شود. به گفته دانشمندان، بدون این جریان‌های آبی، زمستان‌های انگلستان ممکن است تا ۵ درجه سانتی‌گراد سردتر شود. 

در این تحقیق اخیر، دانشمندان گزارش کرده‌اند که اکثریت تمام یخ ناپدید شده به خاطر ذوب شدن در اثر شرایط آب و هوایی بوده است، به طوری که ۶۸ درصد آن از یخ‌های قطب شمال، کوه‌های یخی و توده‌های یخی به دست آمده است. 

بقیه ۳۲ درصد یخ ذوب شده از تغییر صفحات یخ و نازک شدن توده‌های یخی به وجود آمده است. 

گزارش اولیه این تحقیق در مجله علمی «کرایوسفر» منتشر شده و هنوز منتظر بازبینی است. 

مجموع یخ‌های ذوب شده:

دریای منجمد شمالی: ۷.۶ تریلیون تن

توده‌های یخی قطب جنوب: ۶.۵ تریلیون تن

کوه‌های یخی: ۶.۲ تریلیون تن

صفحات یخی گرینلند: ۳.۸ تریلیون تن

صفحات یخی قطب جنوب: ۲.۵ تریلیون تن

اقیانوس منجمد جنوبی: ۰.۹ تریلیون تن