با سرعت گرفتن دوباره شیوع کرونا در ایران و قرمز شدن وضعیت برخی از شهرهای پرجمعیت کشور و قرار گرفتن بسیاری دیگر از شهرهای مملکت در آستانه وضعیت هشدار، حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران از حضور دوباره این نهاد نظامی و امنیتی در صف مبارزه با کرونا سخن گفت. 

پیش‌تر برخی از اقدامات سپاه در مبارزه با کرونا بحث‌برانگیز شده بود. بی‌شک جنجالی‌ترین ادعای سپاه ساخت یک دستگاه ویروس‌یاب به دست دانشمندان بسیجی بود که واکنش‌های زیادی به دنبال داشت. ویروس‌یابی که سپاه از آن با اسم «مستعان» یاد کرده بود و البته پس از رونمایی از این اختراع تا مدت‌ها هیچ خبری از آن نبود.

امروز، دوشنبه ۲۳ تیرماه، اما سخنگوی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی پس از ماه‌ها سکوت دوباره درباره این ویروس‌یاب سخن گفته است.

رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران که با وب‌سایت رویداد ۲۴ مصاحبه کرده است گفته که «فعلا این دستگاه دارد تست‌های راستی‌آزمایی‌اش را می‌گذراند».  

سخنگوی سپاه البته مدعی شده است که «این دستگاه ویروس‌یاب بخش عمده‌ای از تست‌های راستی آزمایی‌اش را با موفقیت از سر گذرانده، اما هنوز به مرحله تولید نرسیده است.»

رمضان شریف مدعی شده است که این دستگاه ویروس‌یاب در حال‌حاضر در اختیار موسسات علمی و دانشگاهی‌ست تا تحقیقات درباره آن و همچنین نحوه به کارگیری این اختراع بسیجیان تحقیقات کامل صورت بگیرد. 

دستگاه ویروس‌یاب مستعان فروردین‌ماه امسال در مراسمی که از تلویزیون جمهوری اسلامی هم پخش شد، توسط فرمانده کل سپاه رونمایی شد. 

بنا به ادعای فرماندهان سپاه، این دستگاه ویروس‌یاب در مدت «پنج ثانیه» نقاط آلوده به ویروس را کشف می‌کند و آنتن دستگاه به سمت آن نقطه نشانه می‌رود.

حسین سلامی فرمانده سپاه دستگاه ویروس‌یاب را یک «پدیده علمی شگفت‌انگیز» توصیف کرده بود و مدعی شده بود که آن دستگاه در بیمارستان‌های مختلف آزمایش شده و بیش از ۸۰ درصد دقت دارد و مبنای خوبی برای تشخیص هر نوع ویروس است.

آنگونه که فرماندهان سپاه اعلام کرده بودند دانشمندان سپاه دستگاهی را اختراع کرده‌ بودند که می‌تواند در تنها مدت ۵ ثانیه، فرد مبتلا به ویروس جدید کرونا را از فاصله ۱۰۰ متری، شناسایی کند. شیوه کار آن نیز به این صورت توضیح داده شده بود: «ویروس را داخل خشاب دستگاه می‌گذارند و میدان مغناطیسی که این ویروس ایجاد می‌کند باعث می‌شود که این آنتن هرکجا که ویروس مشابهی را پیدا کند، در شعاع صد متری به سمت آن حرکت می‌کند و ویروس در آن نقطه شناسایی می‌شود.»

واکنش‌ها به ادعای اختراع این دستگاه ویروس‌یاب خیلی زود در فضای علمی کشور برانگیخته شد؛ انجمن فیزیک ایران در بیانیه‌ای نسبت به ادعاهای عجیب مطرح شده درباره این ویروس‌یاب، بیانیه‌ای منتشر کرد.

در بیانیه انجمن فیزیک ایران، با اشاره به انتشار خبر اختراع این وسیله در رسانه‌های رسمی کشور، آمده است: «در بیان این خبر با عبارت‌هایی با ظاهر علمی، مانند امواج الکترومغناطیس، دوقطبی‌های مغناطیسی و الکتریکی و دیگر عبارت‌هایی از حوزه فیزیک اشاره شده است. با وجود این‌ که روش‌های تشخیص و شناسایی با استفاده از مشخصه‌های فیزیکی مواد در علم فیزیک بسیار پر کاربردند، ولی دانش بشری در حال حاضر توان شناسایی و آشکارسازی ذراتی با ابعاد حدود ۱۰۰ نانومتر را از راه دور ندارد و چنین ادعایی باورناپذیر و در حد داستان‌های علمی و تخیلی است.»

گفته شده کامبیز گلشنی مخترع دستگاه کرونایاب سپاه است. پیش از این نیز نام گلشنی با اختراعات عجیب دیگری در رسانه‌ها مطرح شده بود؛ از دستگاهی که ادعا شده بود می‌تواند آب دریاچه ارومیه را پر کند و یا دستگاهی که می‌تواند قاچاق سوخت را مشخص کند.

دستگاه «تشخیص از راه دور کرونا» به سرعت انتقاد و واکنش مسئولان و سازمان‌های علمی کشور رابه همراه داشت. وزارت بهداشت ایران چنین اختراعی را تایید نکرد و همان زمان انجمن فیزیک ایران نیز در بیانیه‌ای دستگاه مزبور را «ادعایی دور از علم دور» خواند که آن را باید «در مجموعه ادعا‌های شبه علم» دسته بندی کرد.

سردار رمضان شریف سخنگوی سپاه پاسداران در واکنش به این انتقادات اعلام کرده بود که به زودی فرآیند تولید انبوه و قابلیت‌های فنی این سامانۀ تشخیصی غربالگر با حضور اصحاب رسانه توسط متخصصین مرجع تشریح خواهد شد. همچنین به متخصصان هشدار داد که «از شتاب زدگی در قضاوت نسبت به این سامانه پرهیز کنند.»