تعدادی از رسانه‌های داخلی افغانستان از احتمال آغاز گفت‌وگوها در یک یا دو هفته دیگر خبر داده‌اند. آنان به نقل از دکتر عبدالله عبدالله رئیس شورای مصالحه افغانستان گفته‌اند که تمام پیش‌زمینه ها برای آغاز مذاکرات صلح آماده شده و حتی مکان احتمالی آغاز مذاکرات (ازبکستان یا آلمان) هم مشخص شده است. با این حال مهم‌ترین پیش‌زمینه که ساختار خود شورای مصالحه است هنوز شکل نگرفته است.

حدود ۲۰ روز قبل با امضای رسمی توافق سیاسی میان اشرف غنی و دکتر عبدالله، آقای عبدالله رسما سکاندار شورای مصالحه افغانستان شد. از آن زمان تا حال دو مسئله مشخص شده که عبارت‌اند از رئیس شورای مصالحه که همان دکتر عبدالله باشد، و مکان شورای عالی مصالحه که قصر سپیدار است.

اما به جز این دو گزینه، مسائل دیگر همچنان نامشخص و نامعلوم است. مهم‌ترین اصل ساختار تشکیلاتی شورای عالی مصالحه است. طبق توافق سیاسی، در ساختار شورای عالی مصالحه، رهبران سیاسی و جهادی، متنفذین محلی و چهره‌های سرشناس افغانستان حضور خواهند داشت. شورای عالی مصالحه ملی از دو ترکیب کمیته رهبری و مجمع عمومی شورای مصالحه به وجود می‌آید. اما هنوز مشخص نیست چه کسانی در کمیته رهبری خواهند بود و چه کسانی عضو مجمع عمومی.

در کنار آن هیچ گونه استراتژی، خط مشی و نقشه راه از سوی شورای عالی مصالحه برای پیشبرد مذاکرات هنوز تدوین نشده است. حتی از پنج معاون شورای عالی مصالحه، تنها دو معاون که آنها نیز معاونان آقای عبدالله در زمان مبارزات انتخاباتی بودند مشخص شده و از سه معاون دیگر هنوز خبری نیست. در چنین وضعیتی مشخص نیست که چگونه طی یک تا دو هفته آینده شورای عالی مصالحه خواهد توانست که تیم مذاکره‌کننده را برای آغاز گفت‌وگوها شکل بدهد.

مهم‌ترین چالش پیش روی شورای مصالحه تعیین چهره‌های اثرگذار در کمیته رهبری و مجمع عمومی است. در ۱۹ سال گذشته، وضعیت سیاسی تعدادی از چهره‌های گمنام در افغانستان را تبدیل به مهره‌های سیاسی مهم کرد. این چهره‌ها به یمن زراندوزی و ایجاد شبکه‌های مافیایی حضور خود را در عرصه قدرت تداوم بخشیدند. ولی در واقعیت این افراد فاقد هرگونه پشتیبانی مردمی‌اند و حتی حضورشان در حوزه قدرت نیز یا به مدد شبکه‌های مافیایی صورت می‌گیرد یا هم به کمک توزیع پول و تطمیع. تعداد زیادی از چنین چهره‌ها خواهان عضویت در شورای عالی مصالحه‌اند. به باور آنان، ساختار دولت آینده از دل همین شورای مصالحه شکل خواهد گرفت. همچنان اشراف بر روند صلح، این چهره‌ها را قادر خواهد ساخت تا مسیر احتمالی حرکت نظام آینده افغانستان را تا حد زیادی حدس بزنند. به همین دلیل اصرار و تلاش این چهره‌ها برای عضویت در شورای عالی مصالحه بیشتر است. اما این چهره‌ها جز به تحلیل بردن توان شورا کار دیگری نخواهند کرد. حالا رهبری شورای عالی مصالحه مجبور است میان مصلحت‌ها و نیاز واقعی روند صلح، یکی را انتخاب کند. به همین دلیل امکان طولانی شدن روند تشکیل ساختار شورای عالی مصالحه وجود دارد.

تنها راه حل مسئله این است که شورای عالی صلح با تیم مذاکره‌کننده سابق که متشکل از ۲۱ نفر بود دور اول مذاکرات را شروع کند.

یک نگاه اجمالی نشان می‌دهد که اکثر اعضای ۲۱ نفره تیم مذاکره‌کننده صلح، در ساختار شورای عالی مصالحه حضور خواهند داشت. بنابراین اگر تیم مذاکره‌کننده سابق دور اول گفت‌وگوها را به پیش ببرد مشکل آن‌چنانی به وجود نخواهد آمد.

مشکل اساسی در این است که هنوز هیچ دورنمای مشخصی از سوی دولت افغانستان برای روند صلح ترسیم نشده است. حتی شواهد نشان می‌دهد که با توجه به تشدید نبردها در افغانستان و تاکید رهبران طالبان بر تداوم جنگ، امکان آغاز گفت‌وگو میان دولت افغانستان و گروه طالبان علی‌رغم تاکید و تلاش امریکا و حمایت اتحادیه اروپا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.