مردم در ایران سیزده به‌در سال ۹۸ را با وحشت از هجوم سیلی که از ابتدای فروردین شهرهای بسیاری را تخریب کرده بود، گذراندند و امسال نیز «کرونا» سیزده‌ به‌در را تصاحب کرد. 

به منظور جلوگیری از اجتماع مردم، دو هزار و ۲۶۰ بوستان و پارک در تهران تعطیل شد و استان‌های دیگر کشور نیز پیش از رسیدن روز ۱۳ فروردین بوستان‌ها، پارک‌ها و  پارک‌های جنگلی را تعطیل کردند. مردم باید خود را برای تذکر پلیس و جریمه‌هایی تا سقف۵۰۰ هزارتومان آماده می‌کردند، و به همین دلیل سخنگوی نیروی انتظامی از جدی گرفتن توصیه‌های نیروی انتظامی توسط مردم خبر داد. چرا که کمال‌ هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا، در تلویزیون دولتی ایران گفته بود «با افراد متخلف به شدت برخورد می‌شود. در عین حال، محیط‌بانان و پارکبان‌ها هم برای جلوگیری از حضور مردم در آماده باش بودند.

هنرمندان، نویسندگان و کنشگران حوزه محیط زیست نیز در روزهای منتهی به ۱۳ فروردین، با راه‌اندازی هشتگ‌های مختلف با عنوان «سیزده به خانه» و  «کرونا به‌در» از مردم خواستند که در خانه بمانند. 

چراکرونا طبیعت را تعطیل کرد؟

مردم ایران از دیرباز، روز سیزدهم فروردین را بیرون از خانه‌های خود و در فضای باز و طبیعت دور هم جشن می‌گیرند. اما امسال روز طبیعت یا سیزدهمین روز از فروردین، برای مردم ایران کاملا شکل عوض کرده است. در تمام بوستان‌ها و پارک‌ها به روی آنها بسته شده است و همه ارگان‌های مسئول، در آماده‌باش هستند تا مانع هرگونه اجتماع بیش از دو نفر در این روز در حاشیه فضاهای سبز شوند. 

به گفته عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، «پارک‌های جنگلی و مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان محیط زیست چه در روز طبیعت و چه بعد از آن تعطیل هستند. قرار بر این است که مناطق حفاطت شده و پارک‌های ملی و طبیعی در کشور طی چند روز آینده و نه تنها روز سیزده فروردین، به دلیل شیوع کرونا تعطیل باشد.» 

وی در گفت‌وگو با «ایلنا» همچنین از آماده‌باش محیط‌بانان سازمان محیط زیست خبر داد و گفت: «محیط بانان همیشه در حالت آماده‌باش هستند و سیزده‌ به‌در نیز در آماده‌باش کامل هستند.» 

رئیس سازمان محیط زیست درخصوص تشدید نظارت‌ها در نواحی شمالی کشور نیز گفت: «در نواحی شمال در حدود ۱۸ درصد اراضی جنگلی حفاظت شده است و باقی جزو مناطق تحت حفاظت سازمان نیست و سازمان جنگل‌ها مسئولیت آن را برعهده دارد، و آن‌ها نیز اعلام کرده‌اند که مردم در این مناطق حضور نیابند.» 

در همین حال، فرمانده ستاد مقابله با بیماری کرونا نیز از برخورد قهری با مردمی که در این روز به فضاهای سبز بروند، خبر داد و گفت: «در اپیدمی تعارف را باید کنار گذاشت و با مردم باید برخورد قهری صورت گیرد. تاکنون با نصیحت و توصیه پیش رفتیم، اما از این به بعد باید قاطعانه برخورد شود.» این سخنان، شاید تندترین موضع‌گیری علیرضا زالی در روزهای گذشته باشد.

وی در روز سیزده‌ به‌در با هشدار در مورد این که منحنی ابتلا به ویروس جدید کرونا شتابان است و هرگونه اقدام سهل‌انگارانه می‌تواند منجر به یک فاجعه شود، در تلویزیون دولتی ایران گفت: «اگر شهروندان در روز سیزده‌ به‌در مانند روزهای پایانی سال به تذکرات توجهی نکنند، این موضوع می‌تواند شروع یک سناریوی تلخ، تا ۲ هفته آینده باشد.»

فرمانده انتظامی تهران بزرگ نیز با اشاره به سختگیری‌های نیروی انتظامی، گفت: «رانندگان درصورت توقف در حاشیه پارک‌ها و عدم توجه به تذکر پلیس، ۵۰۰ هزار تومان جریمه خواهند شد و خودرو آنها به پارکینگ منتقل می‌شود.»

به احتمال زیاد، اعلام این سختگیری‌ها از سوی مسئولان و هشدارهای پیاپی آنان، منجر به حضور نیافتن مردم در پارک‌ها و بوستان‌های سراسر کشور در این روز شده است، زیرا سخنگوی نیروی انتظامی با اشاره به عملکرد مردم و بیرون نیامدن از خانه‌ها، گفت: «مردم امروز با ماندن در خانه فرهنگ اصیل خودشان را نشان دادند.»

به گزارش خبرگزاری «فارس»، سردار احمد نوریان، معاون اجتماعی نیروی انتظامی، با اشاره به وضعیت کشور در روز ۱۳ فروردین گفت: «امروز شاهد رویدادی بی‌نظیر بودیم و عموم مردم به توصیه‌ها عمل کردند.»

پیش‌تر، در روز دهم فروردین، رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با صدور بخشنامه‌ای برای استانداران، از آنها خواسته بود تا «اقدامات لازم برای تعطیلی بوستان‌ها، مراکز تفریحی و فراغتی، مناطق گردشگری ساحلی و تفرجگاهها را انجام دهند.»

در آن بخشنامه در خبرگزاری «مهر» منتشر شده است، مهدی جمالی‌نژاد، رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور با تاکید بر اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی، عنوان کرده بود: «با اشاره به تاکیدات ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا و بخشنامه‌های قبلی وزارت کشور مبنی بر هماهنگ نمودن تعطیلی پارک‌ها و بوستان‌های شهری، از استانداران خواسته شده تا با قید فوریت، تدابیر و اقدامات لازم و موثر جهت تعطیلی بوستان‌ها، مراکز تفریحی و فراغتی، مناطق گردشگری ساحلی و تفرج‌گاه‌های شهرها و روستاهای تابعه استان و جلوگیری از هرگونه تجمع و حضور شهروندان در این مرکز، با هدف پیشگیری و کنترل شیوع بیماری کووید ۱۹ و قطع زنجیره انتقال بیماری تا پایان اجرای طرح خصوصاً روز سیزدهم فروردین، روز طبیعت، انجام شود.»

در این بخشنامه همچنین به استانداران تاکید شده است: «در این مدت هیچگونه خدماتی توسط غرفه‌ها و سایر مراکز موجود در پارک‌ها و بوستان‌ها ارایه نخواهد شد، و بر استفاده از اکیپ‌های انضباط شهری، نیروی انتظامی و نیروهای سد معبر شهرداری به منظور جلوگیری از حضور دست‌فروش‌ها در داخل پارک‌ها و اطراف تاکید شده است.»

در همین راستا، سازمان منطقه آزاد قشم نیز در مصوبه‌ای از تعطیلی پارک‌های ساحلی و بوستان‌های سطح شهر‌ قشم خبر داد.

در این مصوبه که در درگاه اینترنتی سازمان منطقه آزاد قشم منتشر شد، ضمن اشاره به ضرورت کاهش انتقال زنجیره ویروس، مدیر امور شهری و روستایی سازمان منطقه آزاد قشم در راستای عمل به تصمیمات ستاد پیشگیری و مقابله با کرونا، تاکید کرده است: «در این مدت تمامی آب‌خوری‌ها، سرویس‌های بهداشتی و بخش‌های خدمت‌رسان موجود در این اماکن و در تمامی سطح شهر تعطیل می‌باشد تا با رعایت طرح فاصله‌گذاری اجتماعی بتوانیم زنجیره انتقال کروناویروس را بشکنیم.»

 به گفته مدیر امور شهری و روستایی سازمان منطقه آزاد قشم، با هماهنگی‌های صورت گرفته با نیروی انتظامی و نیرو‌های سد معبر این مدیریت، اقدامات لازم برای ممانعت از برپایی چادر و جلوگیری از حضور دست‌فروش‌ها در داخل پارک‌ها و اطراف آن، انجام گرفته است. فرج طهماسبی همچنین از مردم خواسته بود که حضور در پارک‌ها را در روز ۱۳ فروردین به صفر برسانند. 

پیمان بضاعتی‌پور، رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج، نیز  از تعطیلی پارک‌ها و بوستان‌های کرج به منظور جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در روز سیزده‌ به‌در خبرداده بود. بضاعتی‌پور با اعلام این خبر که تمام بوستان‌ها و پارک‌ها در دو روز ۱۲ و ۱۳ فروردین بسته خواهند بود، از ضرورت جلوگیری از حضور مردم در این اماکن سخن گفته بود. 

در همین راستا، سید امیر سامع، معاون خدمات شهری شهرداری قم، نیز برای جلوگیری از تجمعات مردم و پیشگیری از شیوع کرونا، عنوان کرده بود: «۳۸۰ بوستان بزرگ، محلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در قم تعطیل شده است.»  

شهردار قزوین نیز برای مقابله با شیوع بیشتر کرونا، از تعطیلی تمام بوستان‌ها و پارک‌های محله‌ای سطح شهر، به خصوص در روز ۱۳ به‌در خبرداد. 

وی از چند روز مانده به سیزده فروردین، عنوان کرده بود که چنانچه مردم برای حضور در پارک‌ها از خانه بیرون بیایند، با آنها برخورد خواهند کرد. 

بر این مبنا، در بسیاری از شهرهای ایران سیزده‌ به‌در با ممنوعیت‌های بسیار و در خانه‌ها برگزار شد.

طرح کاهش فاصله‌های اجتماعی تا ۲۰ فروردین در ایران اجرا خواهد شد.

کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت، در گزارشی تازه‌ترین آمار مبتلایان به کووید ۱۹ را ۴۷ هزار نفر و جان باختگان را ۳ هزار و ۳۶ نفر اعلام کرده است.