دیوید آلبرایت، رئیس موسسه علوم و امنیت بینالملل درباره گزارش جدید این موسسه در زمینه عملیات پاکسازی و بازسازی در سایتهای هستهای که در جریان ۱۲ روزه هدف گرفته شدند، مینویسد، فعالیتهای پس از جنگ در سایتهای هستهای و تسلیحاتی جمهوری اسلامی نشاندهنده کار مداوم است، بهویژه ورودی تونل به مجتمع کوهستانی اصفهان و تاسیسات تونلی در کوه کلنگ.
براساس این گزارش، ورودیهای تونل مجتمع زیرزمینی اصفهان اخیرا بسیار فعال بودهاند. این مجتمع توسط بسیاری بهعنوان محل نگهداری بخش عمدهٔ ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران ارزیابی میشود. موسسه علوم و امنیت بینالملل همچنین ارزیابی کرده بود که مجتمع تونلی اصفهان قرار بود محل یک کارخانه غنیسازی جدید و مخفی ایران باشد.
دو ورودی از سه ورودی تونل از خاک پاکسازی شدهاند، در حالی که ورودی جنوبی همچنان مسدود مانده است. تصاویر ماهوارهای ۲۰ نوامبر نشان میدهد درهای شمالیترین ورودی باز شده و امکان ورود به تونل فراهم است، هرچند میزان خسارت داخلی نامشخص است. خودروها بهطور مرتب در اطراف دیده میشوند. همچنین، در بیرون این ورودی دو مانع زیگزاگی ضد موشک کروز نصب شده که برای جلوگیری از اصابت مستقیم موشک کروز طراحی شدهاند، اما در نهایت تنها قابلیت دفاع غیرفعال محدودی در برابر حملات موشکی آینده خواهند داشت و نمیتوانند جلوی موشکهایی با زاویه حمله شدید را بگیرند.
تاسیسات کوه کلنگ از سال ۲۰۲۰ بهطور پیوسته در حال ساخت بوده و تصاویر ماهوارهای اخیر نشان میدهد فعالیت ساختمانی همچنان ادامه دارد. این سایت بهطور رسمی برای مونتاژ سانتریفیوژهای پیشرفته اعلام شده و در صورت احیای توانایی تولید قطعات سانتریفیوژ، میتواند سالانه چند هزار سانتریفیوژ تولید کند. همچنین بر اساس حجم تخمینی سالنهای زیرزمینی، این موسسه چند سال پیش ارزیابی کرد که این سایت بهقدر کافی بزرگ است تا یک تاسیسات غنیسازی سانتریفیوژی را نیز در خود جای دهد.
براساس این گزارش، تصاویر جدید نشان میدهد سایت اکنون وارد مراحل پایانی ساخت شده است. در ماههای اخیر تحولات متعددی رخ داده، از جمله تکمیل حصار امنیتی در سراسر مجموعه و تلاش برای مقاومسازی و تقویت ورودیهای تونل با پوشاندن حجم بیشتری خاک.
به نوشته آلبرایت، تعیین هدف دقیق جمهوری اسلامی از این فعالیتهای ادامهدار دشوار است، اما ارزیابی کلی ما از سناریوهای بدترین حالتِ سیاسیمحور، پشتیبانی نمیکند؛ یعنی عجله برای بازیابی اورانیوم غنیشده با خلوص بالا، غنیسازی آن تا درجه تسلیحاتی در یک تاسیسات غنیسازی مخفی و ساخت سلاح هستهای. تهران برای این کار باید آن را از دید سازمانهای اطلاعاتی غربی مخفی کند، و ذخایر اورانیوم غنیشده را در سطح تسلیحاتی غنی کند و کلاهکی بسازد که قابل نصب روی موشک باشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آلبرایت میگوید، عاقلانهترین اقدام برای ایران توقف فوری فعالیت در این دو سایت و ارائه شفافیت کامل درباره آنهاست. در نبود هرگونه بازرسی آژانس از این مکانها، جمهوری اسلامی سیگنال خطرناکی میفرستد که میتواند به ازسرگیری حملات نظامی منجر شود.
آلبرایت مینویسد، با توجه به تخریب گسترده دیگر تاسیسات مرتبط با سانتریفیوژ ایران، مجتمع کوه کلنگ اکنون گزینه اصلی برای هرگونه تلاش ایران جهت احیای برنامه سانتریفیوژ خود ــ از تولید قطعات تا مونتاژ و حتی غنیسازی اورانیوم ــ به شمار میرود.
به نوشته آلبرایت، فعالیتهایی در تاسیسات تونلی قدیمی سال ۲۰۰۷ در همان نزدیکی دیده میشود؛ ورودیهای آن همچنان در حال مقاومسازی هستند، اما بهگونهای که ممکن است عملا غیرقابل دسترس شوند و بیشتر به نظر میرسد داراییهای ذخیرهشده در محل را بهطور امن قفل یا مدفون میکنند. به نظر میرسد ورودیهای تونل ۲۰۰۷ اکنون کاملا زیر خاک مدفون شدهاند و این پرسش را مطرح میکند که آیا ایران چیزی را داخل تونلها قرار داده تا محافظت کند. تصویر ماهوارهای ۱۸ ژوئن ۲۰۲۵ یک کامیون را نشان میدهد که از منطقه تونل ۲۰۰۷ خارج میشود.

