محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، که از یک سو تلاش می‌کند روابط کشورش را با ایالات متحده آمریکا بهبود ببخشد و از سوی دیگر با همسایه‌اش جمهوری اسلامی ایران در تعامل باشد، از دشواری‌های برقراری این تعادل خبر داد.
السودانی روز سه‌شنبه در گفتگویی با خبرگزاری آسوشیتدپرس، اعلام کرد که در جریان جنگ ۱۲ روزه اسرائيل و جمهوری اسلامی، تمام توانش را به کار گرفت تا با فشارهای سیاسی و نظامی، از ورود شبه‌نظامیان مسلح عراقی همسو با تهران، به این درگیری ممانعت کند.
نخستوزیر عراق افزود که در آینده نیز قصد دارد گروه‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی را تحت کنترل نگه دارد.
السودانی که مایل است همچنان در قدرت بماند، تلاش می‌کند به دولت ترامپ نزدیک‌تر شود. با وجود این، با احزاب سیاسی تحت حمایت جمهوری اسلامی که سال ۲۰۲۲ به او در رسیدن به قدرت کمک کردند، نیز همچنان رابطه‌ای قوی دارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او در بخشی از گفتگو با آسوشیتدپرس، اعلام کرد پس از آنکه اسرائیل حمله هوایی به جمهوری اسلامی را آغاز کرد، گروه‌های مسلح حامی تهران در عراق تلاش کردند به سمت اسرائیل و پایگاه‌های عراق که نیروهای آمریکایی در آن مستقرند، موشک و پهپاد پرتاب کنند که به گفته السودانی، دولت عراق ۲۹ حمله گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی را به پایگاه‌های آمریکا خنثی کرد. با این حال او به جزئیات این حملات اشاره‌ای نکرد.
السودانی همچنین گفت: «می‌دانیم که دولت اسرائیل هدف گسترش جنگ در منطقه را پیگیری می‌کرد و هنوز هم همین هدف را دارد، از این رو تلاش کردیم برای هدف قرار دادن عراق دست هیچ طرفی بهانه ندهیم.»
نخستوزیر عراق افزود که دولت او با رهبران جمهوری اسلامی تماس گرفت تا آن‌ها را به آرامش ترغیب کند و برای گفتگو و بازگشت به مذاکرات فضایی به وجود آورد.
ایالات متحده و عراق سال گذشته از توافق برای پایان دادن به ماموریت ائتلاف به رهبری آمریکا در عراق به منظور مبارزه با داعش خبر دادند. در ماه مارس، السودانی اعلام کرد که رهبر داعش در عراق و سوریه، در یک عملیات مشترک عراق و آمریکا کشته شده است. قرار بود مرحله اول خروج نیروهای ائتلاف تا سپتامبر ۲۰۲۵ تکمیل شود، اما نشانه‌ای دیده نمی‌شود که حاکی از احتمال تحقق این وعده باشد.
السودانی با اشاره به این موضوع گفت که نمایندگان ایالات متحده و عراق برای «تنظیم روابط امنیتی دوجانبه» بین دو کشور، تا پایان سال دیدار خواهند کرد.
او همچنین ابراز امیدواری کرد که ایالات متحده در صنایع نفت و گاز عراق و همچنین هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری‌هایی انجام دهد تا هم به امنیت منطقه‌ای و هم به پیشرفت دو کشور کمک کند.
در سال‌های پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ که به سرنگونی صدام حسین منجر شد، گروه‌های شبه‌نظامی متنوعی در عراق ظهور کردند که برخی از آن‌ها تحت حمایت تهران بودند. از زمان آغاز جنگ بین اسرائیل و حماس در اکتبر ۲۰۲۳ که به درگیری‌های منطقه‌ای منتهی شد، مجموعه‌ای از گروه‌های نیابتی مسلح طرفدار جمهوری اسلامی ایران به پایگاه‌های محل استقرار نیروهای آمریکایی حملاتی انجام دادند.
السودانی گفت که حضور نیروهای ائتلاف در عراق به برخی گروه‌های نیابتی این دستاویز را داد که خود را مسلح کنند، اما پس از خروج کامل نیروهای ائتلاف، برای هیچ گروه غیردولتی هیچ توجیهی وجود نخواهد داشت که سلاح داشته باشند.
یکی از پیچیده‌ترین مسائل برای السودانی، نحوه برخورد با نیروهای بسیج مردمی (حشدالشعبی)، ائتلافی از شبه‌نظامیان عمدتا شیعه تحت حمایت تهران، است که برای مبارزه با داعش تشکیل شد. این ائتلاف سال ۲۰۱۶ تحت کنترل ارتش عراق قرار گرفت، اگرچه در عمل هنوز با استقلال قابل‌توجهی فعالیت می‌کند.
پارلمان عراق در حال بررسی قانونی است که رابطه بین ارتش و نیروهای حشدالشعبی را تقویت می‌کند. این موضوع با اعتراض واشینگتن مواجه شده است. وزارت امور خارجه آمریکا هفته گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد که این قانون «نفوذ جمهوری اسلامی و گروه‌های تروریستی مسلح را که حاکمیت عراق را تضعیف می‌کنند، نهادینه می‌کند».
با این حال السودانی از قانون پیشنهادی دفاع کرد و گفت که این بخشی از تلاش برای اطمینان از قرار داشتن کنترل سلاح‌ها در اختیار دولت است. او تاکید کرد که «سازمان‌های امنیتی باید طبق قوانین عمل کنند و به دولت پاسخگو باشند».
در هفته‌های اخیر، مجموعه‌ای از حملات پهپادی، تاسیسات نفتی در منطقه نیمه خودمختار کردستان در شمال عراق را هدف قرار داده است. مقام‌های منطقه‌ای اقلیم کردستان گروه‌هایی از نیروهای بسیج مردمی را به دست داشتن در این حملات متهم می‌کنند. مقام‌های بغداد این ادعا را رد کردند، اما مقصر را مشخص نکردند. السودانی این حملات را «تروریستی» خواند و گفت که دولت او با مقام‌های کرد و نیروهای ائتلاف برای شناسایی مسئولان و پاسخگو کردن آن‌ها همکاری می‌کند.
