شیخ عبدالسمیع غزنوی، روحانی برجسته و از اعضای قدیمی طالبان که سال‌ها به اعضای این گروه درس جهاد می‌داد، به دلیل انتقاد از فرمان‌های ملا هبت‌الله آخندزاده بازداشت و زندانی شد.

غزنوی که حدود ۷۰ سال دارد، اخیرا در جریان تدریس به دانشجویانش، از فرمان ملا هبت‌الله درباره منع تحصیل زنان و دختران انتقاد کرد و در سخنرانی دیگری، فرمان او را درباره ممنوعیت پیوستن طالبان به «جهاد» در پاکستان زیر سوال برد.

منبعی مطلع به ایندیپندنت فارسی گفت که غزنوی پس از زیر سوال بردن فرمان رهبر طالبان در مورد جایز نبودن جهاد در پاکستان و منع پیوستن به تحریک طالبان پاکستان، تحت پیگرد نهادهای امنیتی قرار گرفت. به گفته این منبع، دادگاه نظامی طالبان او را به ۴۰ روز زندان محکوم کرده است.

516848836_122247735794215192_4230322642813769522_n.jpg

سعیدالله سعید، از فرماندهان طالبان، اواخر ماه مه طی سخنانی در حضور ده‌ها عضو این گروه در کابل گفت که براساس دستور ملا هبت‌الله، رفتن به خارج از افغانستان برای جهاد جایز نیست. او تاکید کرد: «پیوستن به گروه‌های مختلف برای جهاد خارج از کشور، انسان را مجاهد واقعی نمی‌کند؛ فقط امیر دولت صلاحیت اعلان جهاد را دارد.»

به گفته او، کسانی که به‌طور مستقل عمل می‌کنند، از نظر شریعت اسلامی، مجاهد مشروع به‌ حساب نمی‌آیند.

سخنان این فرمانده طالبان در رسانه‌های پاکستان بازتاب گسترده‌ای داشت و شماری از روحانیون پاکستانی حامی تحریک طالبان پاکستان از رهبران طالبان افغان خواستند «مسئولیت ایمانی» خود را درباره پاکستان بجا بیاورند و از «جهاد علیه حکومت پاکستان» حمایت کنند.

پیش‌تر نیز ملا محمد یعقوب، وزیر دفاع طالبان، گفته بود ملا هبت‌الله پیوستن طالبان افغان به گروه‌های دیگر را ممنوع دانسته است و از نظر شرعی، جهاد در پاکستان را مشروع نمی‌داند. پس از این اظهارات، عبدالسمیع غزنوی، که بسیاری از مقام‌ها و اعضای طالبان از شاگرد او هستند، در جریان تدریس در یک مدرسه جهادی گفت: «مقام‌های حکومتی امارت صلاحیت صدور فتوا درباره جهاد را ندارند، زیرا جهاد و قتال مانند روزه در همه‌جا فرض است.»

او با استناد به آیات قرآن درباره جهاد، افزود که این فریضه در انحصار حاکمان نیست و بر همه مسلمانان واجب است.

غزنوی سپتامبر ۲۰۲۴ نیز در سخنانی تحصیل زنان و دختران را از دیدگاه شریعت اسلامی مجاز دانست و تاکید کرد که نباید به بهانه حجاب، آنان را از حق تحصیل محروم کرد. او خطاب به ملا هبت‌الله گفته بود: «تو امیری و مسئولیت داری» و تاکید کرد که در متون دینی هیچ ممنوعیتی درباره تحصیل زنان ذکر نشده است. در پی این اظهارات، نهادهای امنیتی طالبان او را تحت پیگرد قرار دادند و محدودیت‌هایی بر فعالیت‌هایش اعمال شد.

481156226_122215262108215192_420415604038861243_n.jpg

با این حال، ادامه انتقادهای او از فرمان‌های رهبر طالبان، به‌ویژه حمایت علنی‌ او از «جهاد در پاکستان»، سرانجام به بازداشت و زندانی شدنش منجر شد.

پیش از این نیز شماری از چهره‌های منتقد پاکستان در حکومت طالبان بازداشت شده‌ بودند. جمله مبین خان، چهره مشهور طالبان در شبکه‌های اجتماعی، عباس استانکزی، معاون پیشین وزارت خارجه، و رحیم سکندر، فعال رسانه‌ای وابسته به طالبان، از جمله کسانی‌اند که به دلیل اعتراض به برخی فرمان‌های رهبر طالبان از جمله مخالفت با منع تحصیل زنان و دختران و انتقاد از حکومت پاکستان، تحت پیگرد قرار گرفته‌اند.

این افراد به دلیل مواضعشان علیه دولت پاکستان و حمایت از تحریک طالبان پاکستان که بارها در شبکه‌های اجتماعی بازتاب یافته‌ و باعث خشم مقام‌های پاکستانی شده است، بازداشت و از مناصب دولتی برکنار شدند. عباس استانکزی هم که در سخنرانی‌هایش از حق تحصیل دختران دفاع می‌کرد، ژانویه امسال پس از صدور حکم بازداشت، به امارات متحده عربی پناه برد و اکنون در تبعید زندگی می‌کند. پس از او، مبین خان نیز بازداشت و به یک سال زندان محکوم شد.

منابع نزدیک به طالبان می‌گویند که با گسترش دامنه قدرت ملا هبت‌الله، هیچ‌کس جرات اعتراض به فرمان‌های او را ندارد و بازداشت و حذف چهره‌های قدیمی و بانفوذ طالبان به‌ دلیل انتقاد از رهبر این گروه، فضایی پر از ترس و اختناق ایجاد کرده است.

شیخ عبدالسمیع غزنوی که برای بسیاری از طالبان چهره‌ای مورداحترام است، سخنرانی‌هایش را به‌طور مرتب در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کرد. آخرین ویدیویی که در حساب فیس‌بوک او منتشر شده، مربوط به ۸ ژوییه است که درباره لزوم اطاعت از ملا هبت‌الله سخن می‌گوید. البته مشخص نیست این سخنان پس از بازداشت او ضبط شده‌اند یا ویدیویی قدیمی است که اکنون بازنشر شده است.