مجموعه تحریمهای اخیر آمریکا که تاسیسات نفتی چین را هدف قرار دادهاند یادآور نقش حیاتی چین در سر پا نگه داشتن اقتصاد ایران از طریق خریدهای نفتی بزرگ است.
یاکوو لاپین در جیاناس مینویسد این تجارت، که از طریق شبکهای پنهانی متشکل از نفتکشها، شرکتهای صوری و تراکنشهای مبهم انجام میشود، ابزار مالی لازم را در اختیار تهران قرار میدهد تا بیثباتی در منطقه را تشدید و از گروههای نیابتی حمایت مالی کند، امری که آمریکا را به سوی تلاشهای تازه برای قطع این ارتباط سوق داده است. در واقع، خریدهای نفتی چین شریان حیاتی مالی برای تهران محسوب میشود.
به گفته دنیس سیترینوویچ، پژوهشگر ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی در تلآویو، جمهوری اسلامی ایران قادر به تنوعبخشی به درآمدهایش نیست و زیرساختهای انرژی آن فرسوده است، که این موضوع بهرهبرداری از ظرفیت انرژی کشور را دشوار میکند. او افزود: «در نتیجه، هرگونه آسیب به تولید [و صادرات] نفت به چین، تنها کشوری که ایران این حجم نفت به آن صادر میکند، ضربهای سنگین به اقتصاد ایران خواهد بود.»
هرچند جمهوری اسلامی در گذر سالها تواناییاش در دور زدن تحریمها، بهویژه در بخش نفت، را ارتقا داده، آمریکا نیز روشهای شناسایی را بهبود بخشیده است، که تحریم نفتکشهای «ناوگان سایه» و تولیدکنندگان نفت ایران و همچنین خریداران بهویژه مشتریان چینی را شامل میشود.
سیترینوویچ در ادامه افزود با این حال، یک محدودیت مهم وجود دارد: آمریکا تاکنون از توقیف نفتکشهایی که از ایران خارج میشوند خودداری کرده است؛ زیرا بیمناک است که این اقدام موجب تشدید درگیری نظامی گستردهتر شود. به همین دلیل، حملونقل نفت همچنان، بهرغم اعمال محدودیتهای مالی، ادامه دارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
وزارت خارجه آمریکا ۱۰ آوریل تحریمهایی علیه یک شرکت مسئول ترمینال ذخیرهسازی نفت خام در چین اعلام کرد و این شرکت را به «انجام آگاهانه تراکنشی مهم برای خرید نفت خام از ایران» متهم کرد. طبق برگه اطلاعات وزارت خارجه آمریکا، این ترمینال دستکم در ۹ نوبت بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ نفت ایران را از طریق نفتکشهای پیشتر تحریمشده دریافت کرده است.
افزون بر این، آمریکا سه شرکت مدیریت کشتیرانی را تحریم کرد و دو نفتکش را که در حمل نفت ایران، عمدتا به چین، نقش داشتند دارایی مسدودشده اعلام کرد.
در ۱۶ آوریل، وزارت خزانهداری آمریکا یک پالایشگاه چینی را بهدلیل خرید بیش از یک میلیارد دلار نفت ایران تحریم کرد. گزارشها حاکی از آن است که بخشی از این نفت از طریق شرکتی صوری متعلق به سپاه پاسداران تامین شده بود.
مکس میزلیش، تحلیلگر ارشد در بنیاد دفاع از دموکراسیها در واشینگتن دیسی، گفت: «فشارها بر چین بهدلیل حمایت از اقتصاد نفتی غیرقانونی ایران در حال افزایش است. تحریمهای آمریکا باید مقامهای حزب کمونیست چین، نهادهای دولتی و نهادهای ناظر را نیز که در تسهیل این معاملات نقش دارند، هدف قرار دهد.»
جک برنهام، یکی دیگر از پژوهشگران بنیاد دفاع از دموکراسیها، افزود: «اقدام چین به خرید نفت خام ایران بهطور مستقیم حملات تهران علیه اسرائیل و آمریکا را تقویت میکند و در عین حال قدرت محور متجاوزان در حال ظهور را به نمایش میگذارد، محوری که هدفش تضعیف امنیت ملی آمریکا است.»