بررسی محتوای تولیدی چندین رسانه وابسته به طالبان نشان میدهد که این رسانهها تحت عنوان «حمایت از فلسطین» برای فعالیتهای سازمان اسلامگرای حماس تبلیغ میکنند و در هفتههای اخیر اخبار مرتبط با حماس را بیشتر بازتاب دادهاند.
ایندیپندنت فارسی با تحلیل محتوای تلویزیون ملی افغانستان، خبرگزاری باختر، روزنامه و رادیو شریعت و نیز رادیو امید دریافته است که بخش عمده محتوای این رسانهها از مواضع حماس حمایت میکند.
این رسانهها به جنگجویان حماس عنوان «مجاهد» دادهاند؛ عنوانی که طالبان در نبرد با حکومت پیشین افغانستان و متحدان غربی آن به نیروهای خودشان داده بودند تا به آن جنگ مشروعیت دینی ببخشند.
بررسیها نشان میدهد خبرگزاری باختر روز یکشنبه ۶ خرداد ماه دستکم سه مطلب در مورد فلسطین و اسرائیل منتشر کرده است. این خبرگزاری در اخبارش ادعا کرد که شماری از سربازان اسرائیلی در حمله نیروهای «جنبش اسلامی حماس» در غزه اسیر شدند، وزیر خارجه اسپانیا از کشتار انسانهای بیگناه به دست اسرائیل انتقاد کرد و خواهان پایان جنگ شد و ایهود اولمرت، نخستوزیر پیشین اسرائیل هم گفته است که برای پیروزی در جنگ کنونی در برابر حماس و دیگر گروههای جهادی فلسطینی هیچ شانسی وجود ندارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تلویزیون ملی افغانستان تحت کنترل طالبان هم روز یکشنبه دو مطلب در مورد فلسطین منتشر کرد. این تلویزیون گفت که در حملات هوایی اسرائیل به اردوگاه آوارگان در شهر رفح بیش از ۱۹۰ فلسطینی کشته شدند. همچنین در یک گزارش تصویری عملکرد یحیی ابراهیم سنوار، یکی از رهبران حماس، را ستود و او را «مبارز و آزادیخواه فلسطینی» نامید. گزارشگر این تلویزیون در انتها ادعا کرد که اقدامهای سنوار اسرائیل را به سمت فروپاشی سوق داده است.
رسانههای دیگر وابسته به طالبان هم مطالب متعددی با موضوع حمایت از حماس منتشر کردهاند.
افزون بر رسانهها، شماری از نیروهای طالبان و هوادارانشان در شبکه ایکس (توییتر سابق) پلتفرم موردعلاقه این گروه، فعالیتها و مواضع حماس را تبلیغ و برجسته میکنند.
رسانههای دولتی در دوران حکومت پیشین افغانستان، در موضوع فلسطین و اسرائیل با احتیاط برخورد میکردند، اما در رژیم طالبان علنا در حمایت از حماس محتوا تولید میکنند.
در سایه همین نزدیکی طالبان با حماس بود که حسام بدران، عضو دفتر سیاسی گروه حماس، فوریه ۲۰۲۴ با خبرگزاری باختر مصاحبه کرد. او در این مصاحبه مدعی شد که آنها از «جهاد براداران افغان» یعنی طالبان الهام گرفتهاند و فلسطین در آستانه آزادی قرار دارد و مانند افغانستان از «اشغال» رهایی خواهد یافت.
طالبان بر گسترش روابط با حماس تاکید دارند. هفته گذشته ملا برادر، معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان، و امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، در حاشیه مراسم تشییع ابراهیم رئیسی، با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران دیدار کردند. جزئیات این دیدار علنی نشد و وزارت خارجه طالبان تنها عکس این دیدار را منتشر کرد. ملا برادر از زمانی که رئیس دفتر سیاسی گروه طالبان در قطر بود، با اسماعیل هنیه آشنایی داشت.
افزایش حمایت از حماس در میان نیروهای طالبان هم مشهود است. به طوری که برخی اعضای طالبان از چفیهای قرمز شبیه ابوعبیده (نام مستعار سخنگوی گردانهای عزالدین القسام، شاخه نظامی حماس) استفاده میکنند. حتی یک گروه از تکاوران طالبان در ماه نوامبر با این چفیه، تشریفات نظامی را مقابل ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان و عبدالسلام حنفی، معاون اداری نخستوزیر این گروه، اجرا کردند.
افزون بر این موارد، آمار همایشها و راهپیماییها در افغانستان تحت حاکمیت طالبان برای حمایت از حماس افزایش یافته است. گفته میشود حامی بخشی از این همایشها و راهپیماییها جمهوری اسلامی ایران است.
در دوران طالبان، با حمایت ترکیه و جمهوری اسلامی ایران، برای افزایش همدردی با فلسطین و اسرائیلستیزی در افغانستان تلاش زیادی صورت گرفت. اکتبر گذشته حکومت ترکیه مسجدی شبیه به مسجدالاقصی در تپه وزیر محمد اکبر خان کابل ساخت و آن را به اسم «ملا عمر مجاهد»، بنیانگذار گروه طالبان، نامگذاری کرد. چند ماه قبل نیز کار ساخت مسجد دیگری شبیه مسجد الاقصی در استان فراه، هممرز با ایران، آغاز شد.
شماری از روحانیون مساجد افغانستان در خطبههای میان نماز مردم این کشور را به حمایت از موضع حماس تشویق میکنند. چندین بار هم هیئتهایی با عنوان «علما و روحانیون جهان اسلام» به عنوان حامیان فلسطین و حماس به کابل سفر رفته و با مقامهای طالبان دیدار کردهاند. این هیئتها از طالبان خواستهاند برای حمایت از فلسطین و حماس اقدام کند.
حماس هفتم اکتبر ۲۰۲۳ به جنوب اسرائیل حمله کرد که در نتیجه آن، بیش از یک هزار و ۲۰۰ نفر کشته شدند و حماس حدود ۲۰۰ تن هم را گروگان گرفت. در واکنش به این حمله، اسرائیل حمله هوایی و زمینی به غزه را آغاز کرد که این حملات به کشته شدن هزاران فلسطینی و آوارگی میلیونها نفر انجامید.
چندین کشور دنیا از جمله ایالات متحده آمریکا، حماس را سازمانی تروریستی میدانند. طبق توافق دوحه بین طالبان و آمریکا در ۲۰ فوریه ۲۰۲۰، ارتباط طالبان با سازمانهای تروریستی باید قطع شود و این گروه نباید اجازه دهد از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر استفاده شود. با این حال، بیم آن میرود که رژیم طالبان به گروه حماس نزدیکتر شده باشد.
نیمقرن میشود که در افغانستان گرفتار جنگ و ناامنی است و همواره بخشی از شهروندان آن تحت تاثیر تبلیغات علمای دینی برای «جهاد با کفار» قرار داشتهاند. اکنون این نگرانی وجود دارد که با تبلیغات رسانههای وابسته به این گروه و علمای دینی، بار دیگر انگیزههای «جهادی» در میان شهروندان افغانستان قوت بگیرد و از آنها بهعنوان نیروی نیابتی در کشورهای همسایه فلسطین استفاده شود.